Λίγες ημέρες έμειναν για το κλείσιμο μιας ιστορικής εκκρεμότητας που ανοίγει μια νέα σελίδα για τη χώρα μας, τα Βαλκάνια και για την Ευρώπη. Τα πολιτικά κόμματα και οι βουλευτές του ελληνικού κοινοβουλίου θα κληθούν τις επόμενες ημέρες να αποφασίσουν αν θα στοιχηθούν πίσω από την ακραία δεξιά ρητορική της Νέας Δημοκρατίας ή εάν θα επιλέξουν την ιστορική και εθνική ευθύνη με γνώμονα την πρόοδο και την ειρήνη.
Ώρα εθνικής ευθύνης για τους βουλευτές
"Στις ιστορικές στιγμές που ζούμε, κάθε εκπρόσωπος του ελληνικού λαού οφείλει να πάρει θέση, με βάση τη συνείδησή του, τις αξίες του, το όραμά του για το μέλλον της κοινωνίας και της χώρας" υπογραμμίζει ο ΣΥΡΙΖΑ καλώντας κόμματα και βουλευτές, "να παραμερίσουμε πρόσκαιρα, υποτιθέμενα μικροκομματικά συμφέροντα και να αποφασίσουμε με γνώμονα το συμφέρον του ελληνικού λαού". Επιπλέον διαφαίνεται με τον πιο ξεκάθαρο τρόπο ότι η συμφωνία των Πρεσπών λειτουργεί ως καταλύτης για την αναδιάταξη του πολιτικού σκηνικού και θέτει στην πράξη τη διαχωριστική γραμμή ανάμεσα στην πρόοδο και τη συντήρηση. "Ανάμεσα στον ορθό λόγο και την παραδοξολογία. Ανάμεσα στην πατριωτική ευθύνη και την πατριδοκαπηλία", όπως τονίζει η Π.Γ. του ΣΥΡΙΖΑ.
Υπερβαίνει ακόμη και το Βουκουρέστι
Άλλωστε η συμφωνία των Πρεσπών δεν αποτελεί απλώς μια συμφωνία που κινείται εντός της λεγόμενης "εθνικής γραμμής" που διαμορφώθηκε το 2008 στο Βουκουρέστι. Η συμφωνία που έρχεται προς κύρωση στη Βουλή κάνει ένα βήμα παραπέρα αφού υποχρέωσε την ΠΓΔΜ να προχωρήσει και σε συνταγματική αναθεώρηση για τις αλλαγές, κάτι το οποίο δεν είχε τεθεί ποτέ στο τραπέζι της διαπραγμάτευσης από ελληνικές κυβερνήσεις τόσα χρόνια. Ένα κράτος δέχεται να αλλάξει τη συνταγματική του ονομασία, κάτι πρωτοφανές στα διεθνή χρονικά χωρίς να έχει προηγηθεί πολεμική σύρραξη.
Κανείς δεν θα μιλάει για "Δημοκρατία της Μακεδονίας"
Και μπορεί το επιχείρημα της αντιπολίτευσης, με τον Κ. Μητσοτάκη στην πρώτη γραμμή, να είναι ότι η κυβέρνηση "παραχωρεί τη Μακεδονία", αλλά στην πραγματικότητα ισχύει το αντίθετο. Η Ελλάδα παίρνει πίσω τη "Μακεδονία", αφού τα μεγαλύτερα και ισχυρότερα κράτη του κόσμου, περισσότερες από 140 χώρες μεταξύ των οποίων οι ΗΠΑ, η Κίνα, η Ρωσία, η Γερμανία, αναγνώριζαν την ΠΓΔΜ με τη συνταγματική της ονομασία. Ποια ήταν αυτή; "Δημοκρατία της Μακεδονίας". Στον δημόσιο λόγο, σκέτο "Μακεδονία", με χρήση μάλιστα και από ηγέτες και υψηλόβαθμους αξιωματούχους.
Μετά την κύρωση της συμφωνίας των Πρεσπών, αυτό τελειώνει. Όλοι πλέον θα αναγκαστούν να την αναγνωρίσουν ως "Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας", κάτι που ήδη έχει αρχίσει σταδιακά να συμβαίνει, ήδη πριν την ολοκλήρωση των διαδικασιών. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, οι χάρτες που παρουσιάζουν μεγάλα διεθνή ειδησεογραφικά μέσα όπως το ΒΒC, ενώ και η Άν. Μέρκελ κατά την επίσκεψη της στην Αθήνα αναφέρθηκε σε "Βόρεια Μακεδονία".
"Ξηλώνονται" οι αλυτρωτισμοί
Σε αντίθεση με τα όσα παραπλανητικά και ψευδώς διαδίδουν κάθε λογής "Μακεδονομάχοι" αλλά και στελέχη της Ν.Δ., με τη συμφωνία των Πρεσπών η Ελλάδα παίρνει πίσω χωρίς αστερίσκους την ιστορική κληρονομιά της αρχαίας Μακεδονίας. Αυτή που όλα τα προηγούμενα χρόνια το εθνικιστικό VMRO, "αδερφό" κόμμα της Ν.Δ., καπηλευόταν. Πλέον οι γείτονές μας αναγνωρίζουν πως δεν έχουν καμία σχέση με την αρχαία ελληνική Μακεδονία, τον Μέγα Αλέξανδρο, τη Βεργίνα και κάθε στοιχείο που απορρέει από την ελληνική μακεδονική ιστορική κληρονομιά.
Σε αυτό το πλαίσιο, παύουν να χρησιμοποιούν τον ήλιο της Βεργίνας, εξαλείφοντάς τον από δημόσια έγγραφα και κτήρια. Κατεβάζουν τα αγάλματα, τους Μεγαλέξανδρους και τους Βουκεφάλες. Όπου δεν γίνεται αυτό υποχρεούνται βάση της συμφωνίας να τοποθετήσουν επιγραφές που αναφέρουν ρητά πως αναφέρονται στην ελληνιστική περίοδο.
Τα πρώτα βήματα έχουν γίνει ήδη πριν καν ολοκληρωθεί η διαδικασία στα Σκόπια. Το αεροδρόμιο της ΠΓΔΜ μετονομάστηκε από "Μέγας Αλέξανδρος" σε "Διεθνές αεροδρόμιο Σκοπίων", ενώ πλέον δεν συναντάμε το άγαλμα του Μεγάλου Αλεξάνδρου που το κοσμούσε. Στο ίδιο πλαίσιο μετονομάστηκαν τόσο η εθνική οδός όσο και το γήπεδο των Σκοπίων.
Φρένο στη διείσδυση τρίτων χωρών στα βόρεια σύνορά μας
Την ίδια στιγμή, η σταθεροποίηση της ΠΓΔΜ και η επίλυση του ονοματολογικού "φρενάρει" τη διείσδυση τρίτων χωρών στη χώρα με άλλους σχεδιασμούς στα βόρεια σύνορα της Ελλάδας. Χαρακτηριστικό είναι πως η μία από τις δύο χώρες που έχουν αντιδράσει με σφοδρότητα καθώς δεν επιθυμούν τη συμφωνία των Πρεσπών είναι η Τουρκία, η οποία έσπευσε να δηλώσει ότι θα συνεχίσει να αναγνωρίζει τη γειτονική χώρα με τη μέχρι σήμερα συνταγματική της ονομασία (Δημοκρατία της Μακεδονίας). Στο πλάνο φυσικά και η Ρωσία, με τις παρεμβάσεις την προηγούμενη εβδομάδα για τις διαδικασίες τόσο στην Αθήνα όσο και στα Σκόπια.
Η υποκρισία της αντιπολίτευσης
Όλο το προηγούμενο διάστημα έλαβαν χώρα ακροβασίες και μετατοπίσεις των κομμάτων της αντιπολίτευσης, βασισμένες σε παρερμηνείες, θεωρίες συνωμοσίας και ψευδείς ερμηνείες. Βέβαια, ΠΑΣΟΚ και Ν.Δ. δεν ήταν πάντα σε αυτή τη γραμμή. Και τα δύο κόμματα στις κυβερνήσεις τους τα τελευταία 20 χρόνια, κινούνταν στη γραμμή της σύνθετης ονομασίας με γεωγραφικό προσδιορισμό. Ακόμα και στην κυβέρνηση Σαμαρά, με τη γνωστή θέση του να μην περιέχεται ο όρος "Μακεδονία" στο όνομα της γείτονος, ο ίδιος έστελνε τους υπουργούς του να διαπραγματεύονται υπέρ της σύνθετης ονομασίας.
Σύνθετη ονομασία με γεωγραφικό προσδιορισμό erga omnes
Στις προγραμματικές δηλώσεις της κυβέρνησης Σαμαρά, ο ΥΠΕΞ, Δ. Αβραμόπουλος τόνιζε: "Η Ελλάδα, επιδεικνύοντας το απαιτούμενο εποικοδομητικό πνεύμα, προέβη σε ένα μείζον συμβιβαστικό βήμα, αποδεχόμενη σύνθετη ονομασία με γεωγραφικό προσδιορισμό και χρήση έναντι όλων". Στη Γ.Σ. του ΟΗΕ στις 27.9.2014, ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Σαμαρά Ευ. Βενιζέλος ανέφερε: "Η Ελλάδα μέχρι σήμερα έχει κάνει πολύ σημαντικά βήματα και αναμένουμε από την άλλη πλευρά να προβεί σε αντίστοιχα. Προτείνουμε μια αμοιβαία αποδεκτή σύνθετη ονομασία με γεωγραφικό προσδιορισμό πριν τη λέξη 'Μακεδονία' για κάθε χρήση, erga omnes".
Όταν ο Μητσοτάκης επεξηγούσε την εθνική γραμμή
Αλλά και ο Κυριάκος Μητσοτάκης, ούτε δύο χρόνια πριν, στις 11 Ιουλίου 2017, "διόρθωνε" στη Βουλή τον αρχηγό της Ένωσης Κεντρώων: "Ο κ. Λεβέντης είναι νέος σε αυτή την αίθουσα και προφανώς δεν θυμάται ότι υπάρχει επίσημη θέση της ελληνικής κυβέρνησης, επικυρωμένη δις από την εθνική αντιπροσωπεία, για σύνθετη ονομασία με γεωγραφικό προσδιορισμό για όλες τις χρήσεις, erga omnes. Αυτή είναι η επίσημη θέση της εθνικής αντιπροσωπείας, όπως αποτυπώθηκε και στις προγραμματικές δηλώσεις της κυβέρνησης Καραμανλή το 2007. Θέση που επικυρώθηκε για άλλη μια φορά στο Βουκουρέστι".
Με βάση αυτή τη θέση, Τσίπρας και Κοτζιάς διαπραγματεύτηκαν με τον Ζάεφ και τον Ντιμιτρόφ, καταλήγοντας στη συμφωνία των Πρεσπών και μάλιστα με συνταγματική αναθεώρηση από τα Σκόπια. Τότε, Ν.Δ. και ΠΑΣΟΚ "ανακάλυψαν" ότι η συμφωνία δήθεν αναγνωρίζει μακεδονική εθνότητα και γλώσσα. Καταλήγοντας οι ανακοινώσεις της Ν.Δ. και του VMRO να μοιάζουν ίδιες.
Nationality=ιθαγένεια
Όμως, η συνταγματική αναθεώρηση στην ΠΓΔΜ αλλά και η ρηματική διακοίνωση που εστάλη στο ελληνικό ΥΠΕΞ ξεκαθαρίζουν: Πρώτον, ότι ο όρος «nationality» στην αγγλική μετάφραση της συμφωνίας των Πρεσπών χρησιμοποιείται αποκλειστικά ως «ιθαγένεια» και όχι ως "εθνότητα", όπως αναφέρει επίμονα αλλά ψευδώς η Ν.Δ. Δεύτερον, ότι στη συμφωνία δεν υπάρχει αναφορά και δεν ρυθμίζεται θέμα εθνότητας. Εξάλλου, με συνταγματική τροπολογία, διευκρινίζεται ότι "η ιθαγένεια δεν προσδιορίζει, ούτε προκαθορίζει την εθνότητα στην οποίαν ανήκουν οι πολίτες της χώρας", κάτι το οποίο επισημαίνεται διευκρινιστικά και στη ρηματική διακοίνωση. Τρίτον, ότι η Ελλάδα δεν αναγνωρίζει "μακεδονικό λαό / έθνος". Η συμφωνία κατοχυρώνει απόλυτα το δικαίωμα της Ελλάδας και των Ελλήνων πολιτών να συνεχίζουν να αποκαλούν αυτό το έθνος/λαό με τον/τους όρους που χρησιμοποιούν σήμερα (άρθρο 7). Ωστόσο, το δικαίωμα του αυτοπροσδιορισμού των πολιτών και της διασποράς άλλης χώρας είναι αναφαίρετο βάσει του διεθνούς δικαίου.
Μακεδονική γλώσσα αναγνωρισμένη από το 1977
Ως προς τη γλώσσα, με δεδομένο ότι η διεθνής κοινότητα αναγνώρισε τη "μακεδονική" ως επίσημη γλώσσα της γειτονικής χώρας κατά την Τρίτη Συνδιάσκεψη του ΟΗΕ για την Τυποποίηση των Γεωγραφικών Ονομάτων, που πραγματοποιήθηκε το 1977 στην Αθήνα, η συμφωνία των Πρεσπών αναφέρει ρητά ότι η επίσημη γλώσσα της γείτονος ανήκει στην ομάδα των νότιων σλαβικών γλωσσών και "δεν έχει σχέση με τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό, την ιστορία, την κουλτούρα και την κληρονομιά" της ελληνικής Μακεδονίας, κάτι το οποίο συμπεριλαμβάνεται και στη δεσμευτική ρηματική διακοίνωση.
Τέλος, κατά τη διάρκεια της συνταγματικής αναθεώρησης στη γείτονα, η αναφορά σε "Μακεδόνες του εξωτερικού", που ενείχε στοιχείο αλυτρωτισμού, καθώς θα μπορούσε να εγερθεί ζήτημα μειονότητας, αντικαταστάθηκε από τον όρο «diaspora», από αναφορά δηλαδή αντίστοιχη με τις ανάλογες ρυθμίσεις του άρθρου 108 του ελληνικού συντάγματος.
