Αλλά το ρήγμα δεν ήταν μόνο μεταξύ της ψευδαίσθησης της συντρόφισσας -καθοδηγήτριας τον Γενάρη του 2015- «μην πληρώσετε την τελευταία δόση του ΕΝΦΙΑ, γιατί θα είμαστε εμείς στα πράγματα»- και του δραματικού διαγγέλματος Τσίπρα για τη συμφωνία, για τα οποία έγραφα την προηγούμενη Κυριακή -«Ανάμεσα στους δύο χτύπους».
Η συνομιλία με τον Χρήστο Μαντά -που με ειδοποίησε για το διάγγελμα- τέλειωσε. Ήμουνα ταραγμένος. Όπως όλοι, δεν μπορούσα να κατατάξω την πληροφορία, τις πιθανές επιπτώσεις αυτής ή της άλλης λύσης, το άγχος της μεγάλης απόφασης. Ρήξη, Μνημόνιο, κατάρρευση; Πώς θα βγω στον κόσμο; Τι θα πει ο Τσίπρας;
Χτύπησε ξανά το τηλέφωνο. Πρέπει να ήταν γύρω στα μεσάνυχτα. Ο πατέρας μιας νηπιαγωγού σε ορεινό χωριό μου ζητούσε να παρέμβω ώστε να μετατεθεί η κόρη του. «Χώρισε και δεν μπορεί να τον βλέπει, πρέπει να αλλάξει περιβάλλον». «Το ξέρεις ότι πιθανώς μας πετάνε απ' το ευρώ;». «Ε, δεν χαίρεσαι; Λέγε τώρα. Θα τη μεταθέσεις;».
Μεταξύ των δύο τηλεφωνημάτων, με διαφορά δύο λεπτών, εκφράστηκε ένα ρήγμα πολύ μεγαλύτερο από την απόσταση μεταξύ συλλογικού ερωτήματος και προσωπικού αιτήματος. Το ρήγμα υπήρχε μεταξύ στρατηγικής αγωνίας και αρρωστημένης νοοτροπίας. Ως η νοοτροπία να ήταν ο πραγματικός αντίδικος, το βασικό φρένο. Γιατί η πολιτική εκλογίκευση, το βάθος με το οποίο μπορεί να ιεραρχηθεί τόσο η κατάσταση όσο και η διαμόρφωση πολιτικών συνδέεται με τον τύπο εξατομίκευσης. Και εκεί παρεμβαλλόταν η αρρώστια. Φτιαγμένη, δομημένη, αρχειοθετημένη. Δεν προκαλούσε ενοχή, τύψη έστω για την άτυχη στιγμή που διατυπώθηκε. «Λέγε, θα τη μεταθέσεις;». Το "εγώ" πάνω απ' τη στιγμή.
Σιγά - σιγά έχω καταλάβει ότι εγώ προέτασσα το "εγώ" μου πάνω απ' τη στιγμή. Υποβάθμιζα το ατομικό αίτημα του πολίτη. Το θεώρησα γελοίο, προκλητικό και εν πάση περιπτώσει «βγάζει το ψωμί της η κόρη σου. Σκέψου τα άλλα παιδιά που είναι απ' έξω, άνεργα». Γιατί εγώ ιεραρχούσα τη δική μου οδύνη, τον δικό μου φόβο ως υπέρτερο του απολύτως λειτουργικού αιτήματος του πολίτη.
Τι ζητούσε; Να φύγει η στενοχώρια απ' την κόρη του. Να φύγει η καψούρα της. Να πάει μακριά μαζί με τον καριόλη που την παρέσυρε. «Της τα 'λεγα, δεν είναι αυτός για σένα. Δεν μ' άκουγε και να τα αποτελέσματα. Γι' αυτό σου λέω κανόνισε να μετατεθεί». «Βρε άνθρωπε, σε λίγο ανοίγουν τα σχολεία, θα μείνει χωρίς νηπιαγωγό το χωριό;». «Θα βρεις τρόπο. Αν θες, θα μου κάνεις τη χάρη, μπορείς. Όλοι αυτό μου λένε. Θέλει πολιτικό μέσον».
Τα σκέφτομαι όλα αυτά με κάποια νοσταλγία. Άβγαλτος και άμαθος τότε, μου φαίνονταν τερατώδη. Εν τούτοις οι αποφάσεις μάλλον ήταν οι ορθότερες για τις συνθήκες κάτω από τις οποίες ελήφθησαν.
Έγινε η συμφωνία με τους δανειστές, κερδήθηκε χρόνος, κάποια οικονομική και πολιτική επιείκεια, σταθεροποιήθηκαν τα πράγματα, θα δούμε πώς θα πάει. Δεν έκανα το ρουσφέτι, τσαντίστηκε ο πατέρας, σε λίγο τα ξαναβρήκαν η κόρη με τον «καριόλη», τσαντίστηκε ο πατέρας ακόμα πιο πολύ. Καμιά ελπίδα δηλαδή...
