Του Δημήτρη Παπανικολόπουλου*
Στο πρώτο μέρος αυτού του σημειώματος (28/10/2018) είχα αναφερθεί στο δημογραφικό πλεόνασμα του παγκόσμιου Νότου, επισημαίνοντας ότι πρέπει να το αντιμετωπίσουμε με επιθετικές δημογραφικές πολιτικές μείωσης του δημογραφικού αυτού πλεονάσματος. Στο δεύτερο μέρος θα αναφερθώ στο δημογραφικό κενό του παγκόσμιου Βορρά, όπου κατ’ αντιστοιχία πρέπει να αντιμετωπιστεί με εξίσου επιθετικές δημογραφικές πολιτικές.
Οι ευρωπαϊκές κοινωνίες εδώ και δεκαετίες γερνάνε και δεν κάνουν τόσα παιδιά όσα χρειάζονται για να αναπαραχθούν. Αν δεν συρρικνώνονται, το οφείλουν στους μετανάστες που καταφτάνουν στη Γηραιά Ήπειρο. Όχι μόνο επειδή πρόκειται για κατά βάση νέα σε ηλικία άτομα, αλλά και γιατί κάνουν πάνω από δύο παιδιά κατά μέσο όρο, ενώ φροντίζουν και τους ηλικιωμένους/ες των δυτικών κοινωνιών. Με λίγα λόγια, οι κοινωνίες μας οφείλουν τη δημογραφική αναπαραγωγή τους σε κρίσιμο βαθμό στους μετανάστες και αυτό χρίζει αναγνώρισης με τον πλέον επίσημο τρόπο. Αυτό είναι το πρώτο χρέος που πρέπει να επωμιστεί μια αριστερή κυβέρνηση.
Η Ελλάδα είναι τόσο χώρα αποστολής όσο και χώρα υποδοχής μεταναστών από συστάσεως ελληνικού κράτους. Το έθνος που είναι περήφανο για την ιστορία του πρώτα πρέπει να τη γνωρίζει. Το νέο ελληνικό έθνος δημιουργήθηκε κατόπιν αφομοίωσης εκατοντάδων χιλιάδων αρβανιτών, βλάχων, σλαβομακεδόνων, βουλγάρων, μουσουλμάνων, ενώ ενέταξε χωρίς μεγάλους κραδασμούς εκατοντάδες χιλιάδες αλβανούς. Το έθνος που ζητά να αναγνωριστεί η προσφορά του στα πέρατα της γης, πρέπει να μάθει ν’ αναγνωρίζει την προσφορά των άλλων σε αυτό.
Πριν από δέκα χρόνια έγραφα στην Αυγή: «Η ελληνική οικονομία θα αντιμετώπιζε ανυπέρβλητες δυσκολίες, εάν από τα αρχές της δεκαετίας του ’90 οι μετανάστες δεν αναλάμβαναν τις βαριές, βρόμικες και δύσκολες δουλειές. Η ελληνική επαρχία θα έπεφτε σε μεγαλύτερη παρακμή, εάν οι νέοι μετανάστες δεν αναλάμβαναν τις αγροτικές δουλειές, που δεν μπορούσαν πλέον να φέρουν εις πέρας οι γερασμένοι και στερημένοι από τη βοήθεια των παιδιών τους αγρότες. [...] Οι μετανάστες φτάνουν στη χώρα μας έτοιμοι να αναλάβουν εργασία, χωρίς εμείς να έχουμε καταβάλει το παραμικρό έξοδο γι αυτό. Σκεφτείτε πόσα λεφτά γλιτώνει η ελληνική κοινωνία, όταν, χωρίς να έχει πληρώσει τροφή, στέγη, υγεία, και σχολεία δύο δεκαετιών, έρχονται οι μετανάστες έτοιμοι να αναλάβουν δουλειά. Έχουμε δηλαδή εργατικό δυναμικό με έξοδα άλλων κοινωνιών. Η αντιμεταναστευτική προπαγάνδα της ακροδεξιάς, όπως καταλαβαίνετε, αντιστρατεύεται από κάθε άποψη το συμφέρον της ελληνικής κοινωνίας». Το χωρίο αυτό μπορεί να αναπαραχθεί αυτούσιο στις μέρες μας με μία απλή προσθήκη: η αντιμεταναστευτική προπαγάνδα της Ακροδεξιάς μοιάζει όλο και πιο πολύ πλέον με αυτή της Δεξιάς. Η Αριστερά και δη η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να καταγγέλλει την πολιτική της (Ακρο)Δεξιάς ως μη πατριωτική, και να υπερασπίζεται σθεναρά τους μετανάστες υιοθετώντας τη μόνη πατριωτική στάση στο μεταναστευτικό.
Το λάθος της Αριστεράς, λοιπόν, στο οποίο αναφέρεται ο τίτλος είναι ακριβώς αυτό: η Αριστερά υπερασπίζεται τους μετανάστες εντός του αξιακού πλαισίου των ανθρωπίνων δικαιωμάτων απέναντι σε ένα υποτίθεται αντίπαλο αξιακό πλαίσιο, αυτό του πατριωτισμού. Αυτά τα δύο σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να τίθενται αντιπαραθετικά, τόσο για λόγους ιδεολογικούς όσο και για λόγους πρακτικούς: Η πατρίδα μας αντλεί την αξία της από το μέγεθος των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που απολαμβάνουν όλοι/ες /όσοι/ες διαβιούν στο έδαφός της. Η πατρίδα μας θα πάψει να υφίσταται χωρίς την αναζωογόνηση της από τους μεταναστευτικούς πληθυσμούς.
Για άλλη μια φορά, λοιπόν, στην ιστορία μας το μέλλον της πατρίδας μας, δηλαδή της κοινωνίας μας, περνά μέσα από την ενσωμάτωση μεγάλων μεταναστευτικών πληθυσμών, στους οποίους οφείλουμε να προσφέρουμε άμεσα πλήρη πολιτικά δικαιώματα με τη βεβαιότητα ότι θα το ανταποδώσουν με τον καλύτερο τρόπο. Κάθε χρόνο ο πληθυσμός της χώρας μειώνεται κατά δεκάδες χιλιάδες άτομα. Αυτό δεν οφείλεται μόνο στη φυγή εγκεφάλων (brain drain), αλλά και στην υπογεννητικότητα. Για ποιο λόγο να μην καλοδεχθούμε ως ισότιμα μέλη της κοινωνίας μας όχι μόνο τους μετανάστες, αλλά και τους πρόσφυγες; Γιατί να μη λύσουμε ένα μείζον πρόβλημα, που με κανέναν άλλον τρόπο δεν μπορεί να λυθεί άμεσα, ενώ για πολλούς λόγους μπορεί να επιδεινωθεί; Η ελληνική κοινωνία αδυνατεί να αναπαραχθεί ήδη από τα τέλη του 20ού αιώνα, μιας και κάθε ελληνίδα γεννούσε κατά μέσο όρο λιγότερα από δύο παιδιά ήδη πριν το γύρισμα του αιώνα. Τώρα μάλιστα που προστέθηκαν τα προβλήματα της οικονομικής κρίσης -και που αντιμετωπίστηκαν μεταξύ άλλων από πολλά ζευγάρια με την αναβολή της τεκνογονίας- τα πράγματα έγιναν ακόμα χειρότερα. Είναι πέρα για πέρα προς το συμφέρον της κοινωνίας μας να καλωσορίσει την απόφαση όσων προσφύγων θέλουν να μείνουν στη χώρα μας. Και γι αυτό ακριβώς το λόγο η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να είναι επιθετική απέναντι σε όλους τους πατριδοκάπηλους αυτής της κοινωνίας.
* Δρ Πολιτικής Επιστήμης
