Του Χρίστου Φιλιππούδη
Μετά τον θάνατο του Ανδρέα Παπανδρέου η άνοδος του Κώστα Σημίτη στην ηγεσία του ΠΑΣΟΚ και στην πρωθυπουργία της χώρας συμπίπτει με την είσοδό της στη ζώνη του ευρώ και με την ανάληψη της διοργάνωσης των Ολυμπιακών Αγώνων. Η μικρομεσαία τάξη μπορεί να έχει εδραιωθεί επί Α. Παπανδρέου, όμως η πλασματική ανάπτυξη με δανεικά οδηγεί σταδιακά την οικονομία και την κοινωνία στον γκρεμό.
Το οικονομικό μοντέλο ανάπτυξης έχει φτάσει ήδη σε τέλμα και ο δρόμος προς το αδιέξοδο και την κρίση είναι παραπάνω από ορατός. Συμβαίνει όμως το "θαύμα" και το 1997 η Ελλάδα αναλαμβάνει τη διοργάνωση των Ολυμπιακών Αγώνων το 2004. Παράλληλα η είσοδος στην Ευρωζώνη ναι μεν εξασφάλισε φθηνό χρήμα, αλλά οδήγησε τη μεσαία τάξη σε υπέρμετρο δανεισμό και έναν νεοπλουτίστικο τρόπο ζωής που σταδιακά είχε αποτέλεσμα την οικονομική καταστροφή.
Ήδη μια πρώτη ιδέα του εκφυλιστικού τρόπου ζωής που επέλεξε μερίδα της μεσαίας τάξης, επηρεαζόμενη και από τις διάφορες Κασσάνδρες της εποχής, φάνηκε όταν "έσκασε η φούσκα" του χρηματιστηρίου. Πολίτες χωρίς ιδιαίτερη γνώση περί των οικονομικών επένδυσαν τις οικονομίες τους στο χρηματιστήριο με αποτέλεσμα να χάσουν τα χρήματά τους και με αυτό τον τρόπο να γίνει μεγάλη αναδιανομή πλούτου υπέρ των οικονομικά ισχυρότερων. Ήταν η εποχή της λεγόμενης "ισχυρής οικονομίας" με υπουργό Οικονομικών τον Γιάννο Παπαντωνίου.
Είναι κοινή πεποίθηση πλέον πως το οικονομικό κραχ που ζήσαμε όλοι μετά τη λήξη των Ολυμπιακών Αγώνων θα ερχόταν πολύ νωρίτερα. Όμως με την ανάληψη της διοργάνωσης, και ως εκ τούτου με την κατασκευή των ολυμπιακών έργων, επιτεύχθηκαν πολύ υψηλοί ρυθμοί ανάπτυξης που προσωρινά "έλυναν" το πρόβλημα, οπότε η τότε κυβέρνηση μπορούσε να αποφύγει τη σύγκρουση με κατεστημένες λογικές και νοοτροπίες που διαιώνιζαν το πρόβλημα.
Όταν τα φώτα έσβησαν, η κατάσταση ήταν πολύ χειρότερη απ' ό,τι προηγουμένως. Η έλλειψη πολιτικής βούλησης για βαθιές τομές αργά ή γρήγορα θα οδηγούσε στον όλεθρο.
Λίγους μήνες πριν από την έναρξη των Ολυμπιακών Αγώνων αναλαμβάνει την διακυβέρνηση της χώρας η Ν.Δ. του Κώστα Καραμανλή, η οποία συμβάλλει και αυτή με τη σειρά της στην "εθνική υπόθεση" της διοργάνωσης των Ολυμπιακών. Όταν η ολυμπιακή φλόγα έσβησε, αρχίζει σταδιακά ο κατήφορος. Η τότε κυβέρνηση της Ν.Δ. αποφασίζει να κάνει την περίφημη απογραφή της οικονομίας.
Για πρώτη φορά στα όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης γίνεται λόγος για τα greek statistics και ότι η είσοδος της Ελλάδας στην ΟΝΕ έγινε με πλαστά στοιχεία. Η εμπιστοσύνη προς την χώρα μας κλονίζεται· μπαίνουμε σε καθεστώς επιτήρησης. Η τότε κυβέρνηση ανακοινώνει πως επιλέγει τον δρόμο της λεγόμενης "ήπιας προσαρμογής". Δυσκολεύεται όμως να αντιληφθεί ότι η κατάσταση είναι πολύ χειρότερη, έτσι δεν μπορεί να αποτραπεί η ήδη προδιαγεγραμμένη πορεία προς τον γκρεμό.
Πριν από τις εκλογές του 2009 ο τότε πρωθυπουργός Κώστας Καραμανλής κάνει λόγο για λήψη δύσκολων αποφάσεων και παραδίδει στον Γιώργο Παπανδρέου μια δημοσιονομική βόμβα που "σκάει" στα χέρια του. Η συνέχεια είναι γνωστή: Καστελλόριζο, ΔΝΤ, μνημόνια που οδήγησαν σε νεοφιλελεύθερες λύσεις, καταστρατήγηση εργασιακών δικαιωμάτων και κοινωνικών κατακτήσεων.
Η κατεστημένη νοοτροπία που ακολούθησαν αρκετοί πολιτικοί στη χώρα μας: "Μην θίγετε τα κακώς κείμενα, μην αγγίζετε την παρασιτική οικονομία, αφήστε το πελατειακό κράτος, όχι στον εξορθολογισμό του Δημοσίου κ.λπ." οδήγησε σε όξυνση των προβλημάτων και σε τέλμα. Φυσικά υπάρχουν περιπτώσεις που προηγήθηκε το δημόσιο συμφέρον από το μικροπολιτικό.
Θα μπορούσα, για παράδειγμα, να αναφερθώ σε μια χαρακτηριστική περίπτωση, αυτήν του περίφημου νόμου Πεπονή, που το 1994 καθιέρωσε το ΑΣΕΠ ως σύστημα πρόσληψης δημοσίων υπαλλήλων με αντικειμενικά κριτήρια. Για πρώτη φορά στη χώρα όπου ζει και βασιλεύει η αναξιοκρατία δημιουργήθηκε αξιοκρατικό σύστημα για τις προσλήψεις στο Δημόσιο. Κάτι που σε οποιαδήποτε ευρωπαϊκή χώρα θεωρείται δεδομένο στον τόπο μας φάνταζε εξωπραγματικό.
Ο ωχαδελφισμός και η παραπομπή κρίσιμων αποφάσεων για το αόριστο μέλλον άγγιζε μέχρι και τα εθνικά μας θέματα. Η μετακύλιση του ζητήματος της ονομασίας της ΠΓΔΜ από την μια κυβέρνηση στην άλλη οδήγησε σε μια ντε φάκτο κατάσταση (όλες οι χώρες του κόσμου αποκαλούν αυτή την χώρα ως Μακεδονία).
Το Κυπριακό δεν το αφήσαμε ακριβώς, αλλά ήταν πάντα μια καλή αφορμή για πρόωρες εκλογές, μέχρι φυσικά να βρεθεί μια χώρα στον κόσμο να αναγνωρίσει την Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου (ΤΔΒΚ) και μετά θα αναρωτιόμαστε πάλι πού κάναμε λάθος. Εύκολες λύσεις δεν υπάρχουν ούτε μεταρρυθμίσεις χωρίς ρήξεις, κι αυτοί που τάζουν τα πάντα σε όλους είναι επικίνδυνοι για τον τόπο και τα συμφέροντά του.
Στην πολιτική ξεχωρίζουν αυτοί που έχουν υψηλό αίσθημα ευθύνης όσον αφορά το δημόσιο συμφέρον και αντιλαμβάνονται ότι η πολιτική γίνεται για τους πολίτες, όχι ερήμην τους. Οι επαγγελματίες αεριτζήδες θα καταταγούν στον σκουπιδοτενεκέ της Ιστορίας.
