Της Ρένας Δούρου*
Η υπόθεση της κλιματικής αλλαγής είναι πολύ σπουδαία για την καθημερινότητα των πολιτών και την προστασία του περιβάλλοντος για να καθίσταται αντικείμενο μικροκομματικών στοχεύσεων και όχημα αντικυβερνητικής κριτικής. Και αυτή είναι δυστυχώς η στάση που βλέπουμε να υιοθετεί σήμερα η αξιωματική αντιπολίτευση, επιχειρώντας να μετατρέψει επιλεκτικά, σε σχέση με το σύνολο της επικράτειας, ένα γεγονός, όπως οι πλημμύρες στη Μάνδρα, σε «βέλος» στην αντιπολιτευτική της «φαρέτρα».
Η στάση αυτή αντιμετώπισης φαινομένων που παραπέμπουν στο διακύβευμα της κλιματικής αλλαγής είναι ενδεικτική της έλλειψης σοβαρότητας που επιδεικνύει το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης καθώς και τα ΜΜΕ που το υποστηρίζουν για ένα θέμα που βρίσκεται, τα τελευταία χρόνια, στο επίκεντρο των αναλύσεων και των προβληματισμών διεθνών οργανισμών όπως ο ΟΗΕ, περιβαλλοντικών οργανώσεων κύρους ή κρατικών οργανισμών, όπως η αμερικανική NASA.
Πρόκειται για το διακύβευμα του παρόντος που η αντιμετώπισή του σε μεγάλο βαθμό αναμένεται να καθορίσει το μέλλον, είτε πρόκειται για τη Μεσόγειο είτε για την Αττική. Είτε πρόκειται για την Ελλάδα είτε για την Ευρώπη. Την Αμερική ή την Ασία. Κι αυτό δεν είναι θέμα κομματικό, αλλά επιστημονικής και περιβαλλοντικής επάρκειας. «Η κλιματική αλλαγή είναι πραγματική, η επιστήμη είναι σαφής και όσο περισσότερο περιμένουμε τόσο δυσκολότερα θα λυθεί το πρόβλημα»: ο Αλ Γκορ διατυπώνει την κοινή λογική, η οποία είναι πλέον επιστημονικά τεκμηριωμένη. Πλέον ο καιρός δεν είναι στις διαπιστώσεις, αλλά στις ενέργειες. Και η έμφαση οφείλει πλέον να δοθεί, σε όλα τα επίπεδα διακυβέρνησης -ευρωπαϊκό, εθνικό, τοπικό-, στην ανάληψη συγκεκριμένων πρωτοβουλιών και δράσεων για την αντιμετώπιση του φαινομένου.
Από την πλευρά της, η Περιφέρεια Αττικής δεν περίμενε την καταστροφική πλημμύρα της Μάνδρας του Νοεμβρίου του 2017 ή τις σοβαρές βροχοπτώσεις στα τέλη του φετινού Ιουνίου για να συνειδητοποιήσει τη σοβαρότητα του θέματος και την ανάγκη συγκεκριμένων παρεμβάσεων. Ενδεικτικό της σημασίας που δίνουμε είναι η δημιουργία θέσης αντιπεριφερειάρχη Περιβάλλοντος - Κλιματικής Αλλαγής και Έργων Αντιπλημμυρικής Προστασίας. Παράλληλα, έχουμε επιλέξει να μετέχουμε στη διεθνή πλατφόρμα για την κλιματική αλλαγή Non State Actor Zone for Climate Action (NAZCA) διά μέσου του προγράμματος «Lima-Paris Action Agenda» και ειδικότερα στην επιμέρους δράση «Compact of States and Regions» - «States & Regions Alliance - The Climate Group».
Την ίδια στιγμή, η Περιφέρεια Αττικής ως περιφέρεια της Μεσογείου, κομμάτι του οικοσυστήματός της, μετέχει στην εκπόνηση κοινών δράσεων. Δράσεων με τα χαρακτηριστικά του Plan Bleu του ΟΗΕ, που φέτος έκλεισε τα σαράντα του χρόνια, με μια σημαντική διεθνή ημερίδα, όπου πήρε μέρος η Περιφέρεια στο Παρίσι στις αρχές Ιουνίου. Εκεί οι παρεμβαίνοντες, επιστήμονες και εμπειρογνώμονες, επισήμαναν τον «εύθραυστο χαρακτήρα της Μεσογείου απέναντι στην κλιματική αλλαγή» και τις «πολλαπλές πιέσεις» που δέχεται και οι οποίες επιβάλλουν την κινητοποίηση όλων των παραγόντων. Συγκεκριμένα, η διευθύντρια του Plan Bleu Ελέν Λεμέτρ - Κιρί περιέγραψε τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στις αστικές περιοχές της ανατολικής Μεσογείου σε συνδυασμό με τα έντονα πλημμυρικά φαινόμενα και την άνοδο, κατά 1,5 βαθμούς Κελσίου, της θερμοκρασίας στη Μεσόγειο.
Από την πλευρά μας, υπογραμμίσαμε την ανάγκη «ολοκληρωμένης, βιώσιμης ανάπτυξης» της Μεσογείου. «Το μέλλον της μεσογειακής λεκάνης περνά μέσα από μια κοινή προσέγγιση που αφορά όλους τους εμπλεκόμενους, δημόσιους και ιδιωτικούς, φορείς» τόνισα εκ μέρους της Περιφέρειας Αττικής, υπογραμμίζοντας την επιλογή της Περιφέρειας να ενταχθεί στο Bologna Charter σχετικά με τη βιώσιμη ανάπτυξη των παράκτιων περιοχών μέσα από την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή. «Το προβλεπόμενο εύρος της κλιματικής αλλαγής και πολιτικές, κοινωνικές και οικονομικές δυσκολίες καθιστούν απαραίτητη μια νέα προοπτική δράσης» σημειωνόταν στα τελικά συμπεράσματα της ημερίδας.
Είναι αυτά αρκετά; Σίγουρα όχι. Για τον σκοπό αυτό εκπονούμε το Περιφερειακό Σχέδιο για την Προσαρμογή στην Κλιματική Αλλαγή (ΠεΣΠΚΑ) με στόχο την ιεράρχηση των απαραίτητων μέτρων και δράσεων προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή τουλάχιστον για την επόμενη επταετία. Πρόκειται για πολύτιμο εργαλείο άντλησης πληροφοριών για την εφαρμογή πολιτικών που σχετίζονται με τη διαχείριση των υδατικών πόρων (ξηρασία, λειψυδρία), την αντιμετώπιση των πλημμυρικών φαινομένων από τα οποία πλήττονται η Περιφέρεια και η χώρα ολόκληρη, την αντιπυρική προστασία, τη θωράκιση των υφιστάμενων υποδομών και τον σχεδιασμό μελλοντικών, τη βελτίωση του αστικού περιβάλλοντος κ.ά.
Ακριβώς αυτά τα ζητήματα θα βρεθούν αύριο στο επίκεντρο της ημερίδας που διοργανώνει η Περιφέρεια Αττικής, στο Μουσείο της Ακρόπολης, με θέμα τις προκλήσεις και τις προοπτικές των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής, με τη συμμετοχή επιστημόνων, καθηγητών, εμπειρογνωμόνων. Επιχειρούμε έτσι να οριοθετήσουμε αφενός το πλαίσιο ενός απαραίτητου διαλόγου και αφετέρου να σκιαγραφήσουμε τις προϋποθέσεις για συγκεκριμένες παρεμβάσεις σε σχέση με την κλιματική αλλαγή, που έχει πάψει προ πολλού να αποτελεί μια θεωρητική υπόθεση και έχει γίνει -δυστυχώς- χειροπιαστή πραγματικότητα που βιώνουμε όλοι όλο και συχνότερα...
* Η Ρένα Δούρου είναι περιφερειάρχης Αττικής
