του Οδυσσέα Βουδούρη*
Είναι πραγματικά εντυπωσιακή η πορεία προς το βαθύ αδιέξοδο που επιλέγει να ακολουθήσει η αντιπολίτευση, τόσο η Ν.Δ., όσο και το ΚΙΝ.ΑΛΛ. - ΠΑΣΟΚ.
Ο πρόεδρος της Ν.Δ. φέρεται ως να έχει αποποιηθεί οριστικά την προσδοκία να εκπροσωπήσει το σύνολο του κόμματός του. Η επίτευξη μιας συμφωνίας για το «Σκοπιανό», την οποία σίγουρα θα παρουσίαζε (δικαιολογημένα) ως επιτυχία η κυβέρνηση Σαμαρά - Βενιζέλου το 2014, ώθησε τον κ. Μητσοτάκη να καταθέσει πρόταση μομφής κατά της κυβέρνησης. Προσπαθώντας πιθανώς να διαιρέσει το ΚΙΝ.ΑΛΛ., πετυχαίνει κυρίως να διαιρέσει βαθιά τον ίδιο τον κόσμο της παράταξής του. Γιατί το κάνει;
Η εξήγηση του «πολιτικού πανικού», μπροστά σε μια συμφωνία, την οποία προφανώς θα αξιοποιούσε θετικά η κυβέρνηση, δεν μου φαίνεται αρκετή. Θεωρώ ότι τα αίτια που τον οδηγούν σε κινήσεις που μειώνουν την αξιοπιστία του, τόσο στο εσωτερικό όσο και σε διεθνές επίπεδο, είναι πιο βαθιά και διαχρονικά. Εδώ και καιρό ο κ. Μητσοτάκης προωθεί, στηρίζει και στηρίζεται στην ακροδεξιά πτέρυγα του κόμματός του.
Είναι κοινό μυστικό ότι σήμερα η Ν.Δ. είναι βαθιά διαιρεμένη. Η προεδρία του Κώστα Καραμανλή σηματοδότησε την προσπάθεια να παρουσιαστεί η Ν.Δ. σαν ένα κόμμα της μετριοπαθούς Δεξιάς με κεντρώα χαρακτηριστικά. Ο κ. Σαμαράς έστριψε το τιμόνι στην αντίθετη κατεύθυνση και έδωσε ένα στίγμα σκληρής Δεξιάς με άνοιγμα προς τη φασίζουσα Ακροδεξιά.
Σήμερα ο κ. Μητσοτάκης, όχι μόνο δεν προσπαθεί να εκπροσωπήσει την «όλη Ν.Δ.», αλλά προωθεί, ενίοτε προκλητικά, την ακροδεξιά τάση τοποθετώντας έναν ακραίο εκπρόσωπό της στην αντιπροεδρία της Ν.Δ. και διαγράφοντας φιλο-καραμανλικά στελέχη.
Αν ο κ. Μητσοτάκης πίστευε, ή έστω ήλπιζε, ότι μπορεί να είναι ο επόμενος πρωθυπουργός, προφανώς θα προσπαθούσε να γεφυρώσει το χάσμα μέσα στο κόμμα του και επίσης να παρουσιάσει ένα πρόσωπο σοβαρό σε διεθνές επίπεδο. Όμως, κάνει το αντίθετο.
Δεν απέχω πολύ από το να συμπεράνω ότι ενδόμυχα ούτε πιστεύει ούτε ελπίζει πως θα είναι πρωθυπουργός μετά τις επόμενες εκλογές. Αντικειμενικά η πολιτική που ακολουθεί σημαίνει ότι έχει προδιαγράψει την ήττα του. Συνεπώς συγκεντρώνει τις προσπάθειές του στο να επικρατήσει ενδοκομματικά μετά από αυτήν. Για να το πετύχει, έπρεπε να παρασύρει όλη την Κοινοβουλευτική Ομάδα της Ν.Δ. να κατακρίνει τη συμφωνία για το «Σκοπιανό», ενώ στην πραγματικότητα η πλειοψηφία της την αποδέχεται.
Με άλλα λόγια η «επιχείρηση μομφή» ήταν ένας τρόπος να «χρωματίσει» ακροδεξιούς, τους μετριοπαθείς βουλευτές της Ν.Δ., ώστε να τους έχει αδρανοποιήσει για το μέλλον. Ο κ. Μητσοτάκης δεν έχει αυταπάτες για μια ανέλπιστη αυτοδυναμία στις επόμενες εκλογές. Προσπαθεί από τώρα να αποφύγει την παραίτησή του όταν εκδηλωθεί η αποτυχία του να χριστεί πρωθυπουργός.
Το ΚΙΝ.ΑΛΛ. δεν έχει το ίδιο πρόβλημα. Κανείς δεν θα κατηγορήσει την κ. Γεννηματά γιατί δεν έγινε πρωθυπουργός. Έχει όμως ακόμα πιο σοβαρό πρόβλημα. Πρόβλημα κυριολεκτικά υπαρξιακό: τι χρησιμεύει σήμερα αυτό το διάδοχο σχήμα του ΠΑΣΟΚ (χωρίς να θέλω να υποτιμήσω τις άλλες συνιστώσες, το ΚΙΝ.ΑΛΛ. δεν έχει σώμα πέρα απ’ ό,τι έμεινε από το ΠΑΣΟΚ).
Το ΚΙΝ.ΑΛΛ., μη έχοντας σήμερα ουσιαστική και πειστική απάντηση σε αυτό το ερώτημα, προσπαθεί να ξεφύγει με σλόγκαν που στερούνται σοβαρότητας, όπως «το ΚΙΝ.ΑΛΛ. δεν είναι ο τρίτος πόλος αλλά μονόδρομος» ή, ακόμα πιο σουρεαλιστικά, «οι επόμενες εκλογές θα είναι ντέρμπι με τρεις».
Η ηγεσία του ονειρεύεται έναν ανιστόρητο «διμέτωπο αγώνα». Ανιστόρητο για έναν διπλό λόγο. Κατ' αρχήν ο «διμέτωπος» του Γεωργίου Παπανδρέου συνέβαλε τελικά στην πτώση του και στο απριλιανό πραξικόπημα. Και επίσης η αναφορά σε διμέτωπο αποπνέει έναν μικρομεγαλισμό του ΚΙΝ.ΑΛΛ., ως να μην έχει συνειδητοποιήσει πως ουδεμία σχέση έχει το μέγεθός του με εκείνο του ΠΑΣΟΚ των προηγούμενων δεκαετιών.
Η ηγεσία του ΚΙΝ.ΑΛΛ., αποτελούμενη κυρίως από τα κυβερνητικά στελέχη του πάλαι ποτέ κραταιού ΠΑΣΟΚ, αδυνατεί μάλλον να κατανοήσει ότι αυτή η εποχή πέρασε ανεπιστρεπτί. Αν δεν το συνειδητοποιήσει όμως, και κυρίως αν δεν βγάλει τα συμπεράσματα αυτής της πραγματικότητας, το ΚΙΝ.ΑΛΛ. θα εξελιχθεί σε ένα απολίθωμα του ΠΑΣΟΚ, ασυμπίεστο, διότι το αποτύπωμα του ΠΑΣΟΚ στην ελληνική πραγματικότητα ήταν σημαντικό αλλά χωρίς κανέναν δυναμικό ρόλο.
* Ο Οδυσσέας Βουδούρης είναι χειρουργός, πρώην βουλευτής και μέλος του συντονιστικού της “Κοινωνία Πρώτα”
