ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΗΝ ΚΑΚΗ ΜΠΑΛΗ
* Στην πρόσφατη σύνοδο κορυφής Ε.Ε. - Δυτικών Βαλκανίων στη Σόφια φαίνεται να άνοιξε και πάλι ο δρόμος -μετ' εμποδίων- για την ένταξη των κρατών της Δυτικής Βαλκανικής στην Ε.Ε. Πόσες πιθανότητες δίνετε στο εγχείρημα;
Έτσι δείχνουν τα πράγματα. Βέβαια, η αξιοπιστία των ευρωπαϊκών διακηρύξεων δεν είναι και τόσο υψηλή. Η προηγούμενη σύνοδος κορυφής Ε.Ε. και Δυτικών Βαλκανίων έγινε πριν από 15 χρόνια, στη Θεσσαλονίκη. Ακολούθησαν τόσα χρόνια στασιμότητας. Φυσικά, έχει σημασία να λυθούν σημαντικές εκκρεμότητες και από την πλευρά των χωρών της περιοχής. Για την Ελλάδα, άρα και για όλη την Ε.Ε., είναι απαράβατος όρος να λυθεί το θέμα της ονομασίας της FYROM, κι ελπίζω σύντομα να έχουμε καλή εξέλιξη σε αυτό. Αντίστοιχα, υπάρχει το θέμα του Κοσσυφοπεδίου και των σχέσεών του με τη Σερβία. Το Κόσοβο προσκλήθηκε στη σύνοδο ως ανεξάρτητο κράτος, τη στιγμή που το διεθνές καθεστώς του είναι τελείως ασαφές. Αυτά τα ζητήματα δεν μπορούν να κουκουλωθούν, πρέπει να δοθούν ξεκάθαρες λύσεις που να εξασφαλίζουν την ειρηνική συνύπαρξη των τωρινών και των μελλοντικών κρατών της Ε.Ε.
* Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ υποστήριξε ότι “δεν υπάρχει εναλλακτική” στην ένταξη των Δυτικών Βαλκανίων στην Ε.Ε. Συμμερίζεστε τη δήλωσή του;
Δεν ξέρω τι εννοεί ο κ. Τουσκ λέγοντας ότι «δεν υπάρχει εναλλακτική στην ένταξη των Δυτικών Βαλκανίων». Υποψιάζομαι ότι υπονοεί πως αν η Ε.Ε. δεν είναι συνεπής απέναντι σε αυτές τις χώρες, μπορεί να πέσουν στην επιρροή της Ρωσίας. Είναι γνωστή η αντιρωσική υστερία που χαρακτηρίζει κάποιες ευρωπαϊκές ηγεσίες. Προσωπικά, δεν βλέπω τα Δυτικά Βαλκάνια στην Ε.Ε. σαν ζώνη απομόνωσης της Ρωσίας, αλλά, αντίθετα, σαν γέφυρα φιλίας, ειρήνης και συνεργασίας μ’ αυτήν. Επίσης, δεν βλέπω τα Βαλκάνια, σαν το ανατολικό φυλάκιο της «Ευρώπης - φρούριο», δηλαδή μια ζώνη αποκλεισμού των μεταναστών. Δυστυχώς, στη Δήλωση της Σόφιας για τις προτεραιότητες των Δυτικών Βαλκανίων βλέπω υπερβολική έμφαση στην ασφάλεια και στη στρατιωτική διαχείριση των συνόρων. Αλλά οι πραγματικές ανάγκες των κοινωνιών στην περιοχή είναι άλλες: χρειάζονται περισσότερη δημοκρατία, κοινωνικά δίκαιη ανάπτυξη, καταπολέμηση της διαφθοράς...
* Στις 22 Μαΐου η ευρωομάδα της GUE διοργάνωσε εκδήλωση για τον τουρισμό στη νοτιοανατολική Μεσόγειο και τη συμβολή του στην ελληνική οικονομία. Δώστε μας μια εικόνα για τα συμπεράσματα της εκδήλωσης...
Είχαμε καλέσει την υπουργό Τουρισμού κ. Έλενα Κουντουρά, καθώς και εκπροσώπους τουριστικών φορέων, κυρίως από Ελλάδα και Κύπρο. Η κ. Κουντουρά μάς παρουσίασε τα στοιχεία για την εντυπωσιακή άνοδο των τουριστών που φτάνουν στην Ελλάδα την τελευταία τριετία. Το ερώτημα που θέτουμε ως Αριστερά είναι πώς θα κάνουμε την ποσότητα ποιότητα. Δηλαδή, πώς θα διαμορφώσουμε ένα τουριστικό μοντέλο που θα σέβεται το περιβάλλον, την πολιτιστική ταυτότητα κάθε τόπου, τα εργασιακά δικαιώματα. Δυστυχώς, η κατάσταση σ’ αυτόν τον τελευταίο τομέα είναι απελπιστική. Επικρατεί ζούγκλα για την πλειοψηφία των εργαζομένων στον κλάδο. Κι εγώ προσθέτω μια ακόμη διάσταση, που σχετίζεται με όσα είπαμε πριν για τα Βαλκάνια. Θεωρώ στοιχείο ποιότητας στην τουριστική ανάπτυξη την ανάδειξη των Βαλκανίων, με την ιδιαίτερη ιστορία, ταυτότητα, γαστρονομική παράδοση, ως ενιαίου προορισμού με παγκόσμια αναγνώριση. Γι’ αυτό θα ακολουθήσουν κι άλλες πρωτοβουλίες.
* Το περασμένο Σάββατο προπηλακίστηκε ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης Γιάννης Μπουτάρης σε εκδήλωση για τη γενοκτονία των Ποντίων, μεταξύ άλλων επειδή οι άθλιοι που του επιτέθηκαν τον θεωρούν “ενθοπροδότη” διότι άνοιξε ένα “παράθυρο” στην πόλη και προώθησε μια κουλτούρα καλωσορίσματος για τους Βαλκάνιους και τους Τούρκους δυνάμει επισκέπτες της. Πώς το σχολιάζετε;
Όπως δήλωσα δημόσια, και το είπα και σε προσωπικό μου μήνυμα προς τον κ. Μπουτάρη, περιμένω από την αστυνομική και δικαστική έρευνα να αποκαλύψει την πραγματική πολιτική ταυτότητα των ομάδων και ατόμων που του επιτέθηκαν, αλλά και εκείνων που τους βοήθησαν και τους άφησαν χώρο να το κάνουν. Ακόμη κι αν διαφωνεί κάποιος, δεν δικαιούται να απαντάει με φασιστικούς προπηλακισμούς. Ο μόνος τρόπος είναι ο διάλογος, αυτή την κουλτούρα έχει ο ελληνικός λαός εδώ και χιλιετίες, αυτή την κουλτούρα πρέπει να κρατήσουμε.
* Ως άνθρωπος που έζησε σε δύο χώρες και δύο κουλτούρες -και γνώρισε το άσχημο και το ωραίο πρόσωπο και των δύο-, πώς εκτιμάτε ότι μπορεί να επιτευχθεί ένας ουσιαστικός αλληλοσεβασμός στα εκρηκτικά Βαλκάνια; Ποιος είναι ο ρόλος της πολιτικής και ποιος ο ρόλος των κοινωνιών;
Τα Βαλκάνια έγιναν «εκρηκτικά» με τις νεότερες επεμβάσεις ξένων δυνάμεων, όχι με επιλογή των λαών τους. Οι περισσότεροι βαλκανικοί λαοί, όταν ήρθαν στην περιοχή, βρήκαν τους Θράκες, που τους υποδέχθηκαν και τους έδειξαν την κουλτούρα της συνύπαρξης. Αργότερα, όταν οι βαλκανικοί λαοί βρέθηκαν στην κυριαρχία της Ρωμαϊκής, της Βυζαντινής και της Οθωμανικής αυτοκρατορίας, έδειξαν ότι κατέκτησαν αυτή την κουλτούρα συνύπαρξης. Συνυπήρξαν κυρίως ειρηνικά, οι συγκρούσεις μεταξύ τους ήταν η εξαίρεση, όχι ο κανόνας. Το κλειδί σήμερα είναι η ισότιμη οικονομική συνεργασία και η αξιοποίηση των στοιχείων που ενώνουν: ο γεωγραφικός χώρος, οι παραδόσεις, η ιστορία, τα μνημεία, μια ιδιαίτερη βαλκανική ταυτότητα για την οποία δεν πρέπει να ντρεπόμαστε, αλλά να είμαστε περήφανοι. Ο ρόλος της πολιτικής είναι να φτιάξει ένα σχέδιο περιφερειακής συνεργασίας και ενότητας, ώστε τα Βαλκάνια να γίνουν πυλώνας σταθερότητας στην Ευρώπη. Αν αυτό το σχέδιο υπηρετηθεί με ειλικρίνεια, οι βαλκανικές κοινωνίες θα εντυπωσιάσουν με τη δυναμική τους όλη την Ευρώπη. Φυσικά, σε ορισμένες μεγάλες χώρες δεν θα αρέσει καθόλου αυτό και θα προσπαθήσουν να το υπονομεύσουν.
