Του Τάσου Κουράκη*
Η μεταφορά της αμερικανικής πρεσβείας στην Ιερουσαλήμ αποτελεί ακόμα μία πράξη στοχευμένης περαιτέρω εμπλοκής των ΗΠΑ στη Μέση Ανατολή. Ερμηνεύεται στο πλαίσιο μιας κοινής πολιτικής χάραξης Τραμπ και Νετανιάχου, με πραγματικό στόχο τον τορπιλισμό της λύσης των δύο κρατών όπως αυτή έχει αποτυπωθεί στις αποφάσεις του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών. Η απόφαση αυτή για τη μεταφορά της πρεσβείας έρχεται μερικούς μήνες μετά την αναγνώριση της Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσας του κράτους του Ισραήλ από τις ΗΠΑ. Συνολικά, λοιπόν, δεν θα ήταν υπερβολή να υποστηρίξει κανείς πως η διακυβέρνηση Τραμπ, αλλά και η ανάγκη της ισραηλινής κυβέρνησης να υπερβεί εσωτερικές κρίσεις, μέσω της όξυνσης της στάσης της απέναντι στους Παλαιστινίους, έχει διαταράξει συνολικά τις ήδη εύθραυστες ισορροπίες στην ευρύτερη περιοχή.
Η ασύμμετρη χρήση βίας από έναν πάνοπλο στρατό απέναντι σε διαδηλωτές με σφεντόνες έχει επιτείνει το διεθνές κλίμα αποστροφής στις μιλιταριστικές μεθόδους της ισραηλινής κυβέρνησης. Το κλίμα αυτό επιδεινώνεται και από την πολιτική εποικισμού και καταπάτησης εδαφών, η οποία έχει ενταθεί όλο το προηγούμενο διάστημα, ενώ και το θέμα των Παλαιστινίων κρατουμένων στις ισραηλινές φυλακές συνεχίζει να λειτουργεί ως διαρκής πληγή. Μέσα σε όλο αυτό το κλίμα, οι επιδρομές του ισραηλινού στρατού στη Γάζα και ο πολυετής αποκλεισμός της “μεγαλύτερης ανοιχτής φυλακής” του πλανήτη δημιουργούν συνθήκες πόλωσης και γκρεμίζουν όποιες γέφυρες έχουν ακόμα απομείνει ανάμεσα σε εκείνους που επιδιώκουν λύση και ειρήνη. Στο σημείο αυτό, να πούμε ότι μετά την τελευταία σφαγή άοπλων Παλαιστινίων, οι συστάσεις περί «αυτοσυγκράτησης και από τις δύο πλευρές», από όπου κι αν προέρχονται, είναι κάτι για το οποίο αξίζει να ντρεπόμαστε.
Το ερώτημα που σχετίζεται με την Ελλάδα, με τη στάση της κυβέρνησης, αλλά και με εκείνη του ΣΥΡΙΖΑ είναι πώς συμβιβάζεται η εκπεφρασμένη θέση για στήριξη της λύσης των δύο Κρατών με την ενίσχυση των συνεργασιών με το Ισραήλ σε πλείστους τομείς, με προεξέχοντες εκείνους της ενέργειας, αλλά και της άμυνας.
Η καθαρή απάντηση σε αυτά τα σύνθετα διπλωματικά ερωτήματα είναι, εντούτοις, απαραίτητη και δεν μπορεί παρά να βασίζεται στην κορυφαία πράξη αλληλεγγύης επί διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, η οποία δεν ήταν άλλη από την κατάθεση του ψηφίσματος για την αναγνώριση του Κράτους της Παλαιστίνης και η ομόφωνη έγκρισή του από την Ολομέλεια της Βουλής. Την ίδια στιγμή, και σε επίπεδο κυβέρνησης και σε επίπεδο κοινοβουλευτικής διπλωματίας, υλοποιήθηκαν πάρα πολλές επισκέψεις σε ανώτατο επίπεδο στη Ραμάλα, στην πάγια διπλωματική γραμμή στήριξης της λύσης των δύο κρατών. Προεξέχουσες ήταν αυτές του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα, του προέδρου της Βουλής Νίκου Βούτση, του υπουργού Εξωτερικών Νίκου Κοτζιά και φυσικά πολλών άλλων μελών της κυβέρνησης, της Κοινοβουλευτικής Ομάδας και του κόμματος.
Από την άλλη, είναι υπαρκτή και μια προσέγγιση της ελληνικής διπλωματίας με το Ισραήλ, ιδιαίτερα στα πλαίσια των τριμερών συναντήσεων Ελλάδας - Κύπρου - Ισραήλ, με έμφαση στα ενεργειακά, αλλά και στα ζητήματα αμυντικής συνεργασίας. Συμβαδίζει αυτή η συνεργασία, την οποία πολλοί ερμηνεύουν και ως στήριξη στην ισραηλινή κυβέρνηση, με τον στόχο για ειρήνη μέσω της δημιουργίας των δύο κρατών; Συνεχίζοντας αυτόν τον προβληματισμό, διερωτώνται πολλοί αριστεροί, και όχι μόνο, άνθρωποι γιατί η Ελλάδα δεν έχει προχωρήσει ακόμα στην αναγνώριση του Κράτους της Παλαιστίνης, όπως έχουν κάνει 136 κράτη - μέλη του ΟΗΕ, μεταξύ των οποίων και η Κύπρος. Η απάντηση στο δύσκολο αυτό ερώτημα δεν μπορεί παρά να εμπεριέχει στοιχεία realpolitik. Η συνεργασία με το Ισραήλ σε τομείς της οικονομίας δεν είναι εξ ορισμού αντίθετη με τη λύση των δύο κρατών. Εντούτοις, και εκεί θα πρέπει να ξαναδούμε σοβαρά ζητήματα που αφορούν το εμπόριο, όπως για παράδειγμα τα προϊόντα “made in Israel”, τα οποία παράγονται σε παράνομους εποικισμούς και κατεχόμενα εδάφη.
Το ίδιο ισχύει και στα θέματα άμυνας. Όντως, η Ελλάδα δεν μπορεί να παραγνωρίζει τους γεωστρατηγικούς ανταγωνισμούς στη νοτιοανατολική Μεσόγειο το βλέπουμε καθημερινά στις σχέσεις μας με την Τουρκία. Ο ρεαλισμός στις διεθνείς σχέσεις επιβάλλει συμμαχίες, χωρίς όμως ιδεολογικές εκπτώσεις σε θέματα που πλήττουν την περιφερειακή ειρήνη και σταθερότητα. Επίσης, είναι σαφές ότι δεν φτάνει μόνο να διακηρύσσουμε την αλληλεγγύη μας στον λαό της Παλαιστίνης. Θα πρέπει να δράσουμε και να ολοκληρώσουμε αυτό στο οποίο όλο το πολιτικό σύστημα συμφωνεί. Την αναγνώριση, δηλαδή, του Κράτους της Παλαιστίνης.
* Ο Τ. Κουράκης είναι βουλευτής ΣΥΡΙΖΑ, Α’ αντιπρόεδρος της Βουλής
