Live τώρα    
24°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Αίθριος καιρός
24 °C
22.2°C26.3°C
2 BF 36%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
24 °C
22.3°C26.0°C
3 BF 36%
ΠΑΤΡΑ
Αίθριος καιρός
20 °C
19.4°C24.8°C
2 BF 52%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
21 °C
20.8°C21.6°C
2 BF 63%
ΛΑΡΙΣΑ
Ελαφρές νεφώσεις
23 °C
22.9°C24.0°C
2 BF 38%
ZEITGEIST / ZEIGEIST: Ο δρόμος του Μαΐου
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

ZEITGEIST / ZEIGEIST: Ο δρόμος του Μαΐου

Του Αδάμ Γιαννίκου

Στο φύλλο της 10ης Μαΐου 1968 η βρετανική εφημερίδα “Guardian” δημοσίευσε μια είδηση της προηγούμενης μέρας, σύμφωνα με την οποία ο Βρετανός υπουργός Παιδείας ανακοίνωσε στο κοινοβούλιο ότι τελικά δεν θα απαγόρευε σε δασκάλους και καθηγητές τη χρήση της βέργας σε παιδιά με αναπηρία. «Θα έπρεπε να καταργήσω τη χρήση της σωματικής τιμωρίας σε παιδιά με ειδικές ανάγκες, αλλά η τελική απόφαση για το θέμα αυτό πρέπει να βασίζεται στη επαγγελματική κρίση των δασκάλων», είπε ο Εργατικός Έντουαρντ Σορτ. Έχοντας αναλάβει το χαρτοφυλάκιο της Παιδείας έναν μήνα πριν, ο Σορτ είχε ήδη ανατρέψει την πολιτική του προκατόχου του, Γκόρντον Γουόκερ, ο οποίος προωθούσε την κατάργηση της σωματικής τιμωρίας των μαθητών εντός κι εκτός σχολείων. Το σχόλιο της εφημερίδας για την εξέλιξη αυτή ήταν πως με την απόφασή του ο Βρετανός υπουργός παρέμενε συνεπής με τις πεποιθήσεις του για τη σημασία του ρόλου των εκπαιδευτικών. Απέμενε να φανεί αν οι τελευταίοι «θα έκαναν μέσω ηθικής προτροπής αυτό που ο Γκόρντον Γουόκερ προσπάθησε να τους περάσει με το ζόρι».

Δύο μήνες πριν, εκατοντάδες μαθητές από το γυμνάσιο «Miles Platting» στο Μάντσεστερ είχαν κάνει αποχή από τα μαθήματά τους, διαμαρτυρόμενοι για τη σχολική χρήση του ευρέως διαδεδομένου μαστιγίου με λωρίδες. Οι κινητοποιήσεις εκείνες οδήγησαν στη δημιουργία της Ένωσης Μαθητών Δευτεροβάθμιας του Μάντσεστερ, μέλη της οποίας βρέθηκαν αργότερα στο εξεγερμένο Παρίσι. Όταν γύρισαν από τη Γαλλία, οι έφηβοι εκείνοι οργάνωσαν εκστρατείες για τη φιλελευθεροποίηση των βρετανικών σχολείων, κερδίζοντας την προσοχή της τηλεόρασης αλλά και της αστυνομίας. Στο πλευρό τους βρέθηκε και ο 54χρονος τότε εκπαιδευτικός Μάικλ Ντουέιν. Ήταν γνωστός στην κοινή γνώμη από τη θητεία του ως διευθυντής στο δημόσιο γυμνάσιο «Risinghill» στο προάστιο Ίσλινγκτον του Λονδίνου, ένα προπύργιο των Εργατικών. Οι πρωτοποριακές του μέθοδοι συνάντησαν την εχθρότητα των δημοτικών αρχών του Λονδίνου. Η άρνησή του να εφαρμόσει σωματική τιμωρία σε μαθητές, καθ’ υπόδειξη των επιθεωρητών, οδήγησε στο κλείσιμο του σχολείου του το 1965.

O Ντουέιν θα μιλούσε με πάθος στους μαθητές στην πρώτη τους γενική συνέλευση: «πρέπει να αποφασίσετε αν θέλετε εκπαίδευση με λίγη πολιτική ή πολιτική με λίγη εκπαίδευση». Εκείνα τα χρόνια της διακυβέρνησης των Εργατικών (1964-1970) θεωρήθηκαν ευνοϊκά για την εκπαίδευση στη Βρετανία· τουλάχιστον στα νούμερα. Όμως, οι μαθητές ήθελαν περισσότερα. Στις 17 Μαΐου του 1972, δεκάδες χιλιάδες θα έκαναν πορεία στο κέντρο του Λονδίνου με σύνθημα «όχι στη βέργα». Η χρήση της γνωστής «βίτσας» απαγορεύτηκε τελικά στη Βρετανία το 1986 για τα δημόσια σχολεία και τα ιδιωτικά που χρηματοδοτούνταν από το κράτος. Για τα υπόλοιπα ιδιωτικά η απαγόρευση επήλθε το 1998 σε Αγγλία και Ουαλία, το 2000 στη Σκωτία και το 2003 στη Β. Ιρλανδία.

Ο κόσμος έχει αλλάξει δραματικά από Μάη σε Μάη, ψάχνοντας να βρει τον δρόμο. Σαράντα χρόνια μετά από τον πιο διάσημο των Μαΐων, δημοσκόπηση για λογαριασμό της εβδομαδιαίας εφημερίδας «Times Educational Supplement» έδειξε ότι το 22% των καθηγητών στα Γυμνάσια και το 16% των δασκάλων στα Δημοτικά τάσσονταν υπέρ της σωματικής τιμωρίας για εξαιρετικές περιπτώσεις. Από έρευνα της συνδικαλιστικής τους ένωσης προέκυπτε ότι το ένα τρίτο των δασκάλων είχε χτυπηθεί από μαθητή. Τον Μάιο του 2014, οι Βρετανοί σχολίαζαν έρευνα απ’ την οποία προέκυπτε ότι ένα στα τέσσερα παιδιά παίζουν μισή ώρα κατά μέσον όρο ημερησίως εκτός σπιτιού. Το 80% των γονιών παραδέχονταν ότι δεν έχουν πάρει ποτέ τα παιδιά τους για ψάρεμα ή να δουν τα αστέρια, ενώ το 60% δήλωνε πως τα παιδιά τους έκαναν περισσότερα πράγματα στο σπίτι, όπως να βλέπουν τηλεόραση ή να παίζουν ηλεκτρονικά παιχνίδια. Παρόμοια, πρόσφατη έρευνα κατέδειξε ότι το 56% των παιδιών στις ΗΠΑ περνούν λιγότερο χρόνο έξω απ’ ό,τι οι έγκλειστοι σε φυλακές ύψιστης ασφαλείας. Μισό αιώνα μετά τον Μάη, οι μαθητές αγριεύουν· δεν ξέρουν πως είναι καν να βγαίνεις στον δρόμο.

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL