Ο διορισμός του Φραγκίσκου Κουτεντάκη στη θέση του επικεφαλής του Γραφείου Προϋπολογισμού της Βουλής έπεσε ως κεραυνός εν αιθρία. Ανακοινώσεις επί ανακοινώσεων από τη Νέα Δημοκρατία, πύρινες δηλώσεις από τους εκπροσώπους της Δημοκρατικής Συμμαχίας και της Δημοκρατικής Αριστεράς, δεκάδες άρθρα στον Τύπο σε ύφος «profile analyzing του κομισάριου που επεβλήθη από τους σταλινικούς».
Οι κατηγορίες είναι λίγο-πολύ γνωστές: Η συγκεκριμένη τοποθέτηση πλήττει την ουδετερότητα, την ανεξαρτησία ακόμα και το ίδιο το κύρος των θεσμών εφόσον ο Κουτεντάκης είναι -αν είναι δυνατόν- μέλος του ΣΥΡΙΖΑ. Προχωρώντας ένα βήμα παραπέρα, ο Γιάννης Πρετεντέρης επιχείρησε να αμφισβητήσει όχι μόνο την επάρκεια αλλά ακόμα και το γνωστικό αντικείμενο με το οποίο ασχολείται ο νέος διευθυντής του Γραφείου, σημειώνοντας: «Ένας τυχαίος συριζαίος είναι που κατάφερε να φτάσει μέχρι λέκτορας διδάσκοντας 'οικονομικά της εργασίας'» ("Τα Νέα", 7.3.2018). Και εντάξει, ο Γ. Πρετεντέρης δεν μπορεί να ανεχθεί λέκτορες να αναλαμβάνουν υπεύθυνες θέσεις, αλλά να ασχολούνται με τα «οικονομικά της εργασίας»; Τι χάλια είναι αυτά; Πού αλλού, εκτός από όλα τα πανεπιστήμια του πλανήτη, διδάσκονται τέτοιες αηδίες;
Ως γνωστόν, άλλωστε, τα οικονομικά φαινόμενα είναι της ίδιας τάξης με τα αστρονομικά φαινόμενα, όπως λόγου χάρη με το ότι η Γη γυρίζει. Αν και ο Γαλιλαίος είχε κάποια μικρά προβλήματα με τη Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία όταν διατύπωσε τη συγκεκριμένη θεωρία, αλλά για λόγους οικονομίας είναι αδύνατο να επεκταθούμε στην ιστορία της επιστήμης και στο πώς το ιστορικό πλαίσιο καθορίζει την οπτική ακόμα και των φυσικών επιστημών.
Σε κάθε περίπτωση, πάντως, υπήρχε μια σειρά επιλογών που θα μπορούσαν να προσδώσουν την απαραίτητη ουδετερότητα που χρειάζεται ο επίσης ουδέτερος θεσμός του διευθυντή του Γραφείου Προϋπολογισμού της Βουλής. Θα μπορούσε να είχε επιλεγεί, παραδείγματος χάρη, κάποιος σαν τον διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννη Στουρνάρα, ο οποίος πρόσφατα είχε δηλώσει, σε ένα κρεσέντο ουδετερότητας, πως θα ήταν καλό να γίνουν κάποιες «εμβληματικές ιδιωτικοποιήσεις» προτού η χώρα προχωρήσει σε έξοδο στις αγορές. Ή κάποιος σαν τον πρώην διευθυντή του Γραφείου Παναγιώτη Λιαργκόβα, ο οποίος ήταν υποψήφιος βουλευτής της Ν.Δ. το 2009 και ως διευθυντής του Γραφείου Προϋπολογισμού είχε αναφερθεί πολλάκις, μιλώντας για τις αξιολογήσεις του προγράμματος, στο περίφημο «κόστος της καθυστέρησης», το οποίο, προφανώς, βαραίνει την κυβέρνηση. Ή κάποια σαν την καθηγήτρια Οικονομικών του Παντείου Πανεπιστημίου και υποψήφια βουλευτή του Ποταμιού το 2015 Αντιγόνη Λυμπεράκη, η οποία σε πρόσφατη τηλεοπτική της εμφάνιση ανέφερε ως ανασταλτικό παράγοντα για την ανάπτυξη την αναδιανομή εισοδήματος που θα κατέληγε σε «σοκολάτες, ουίσκι, κάπνισμα» κ.λπ. Επιστημονικά και ουδέτερα πάντα. Ή κάποιον σαν τον πρώην επικεφαλής του Euroworking Group Τόμας Βίζερ, ο οποίος ανεβοκατεβάζει το «κόστος της διαπραγμάτευσης» -άλλη μια αυστηρά ουδέτερη έννοια- του πρώτου εξαμήνου της διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ ανάλογα με το τι καιρό κάνει στις Βρυξέλλες.
Ή, τέλος πάντων, κάποιον από τη Νέα Δημοκρατία ή το ΠΑΣΟΚ, που αποδέχονται κάθε νούμερο «κόστους διαπραγμάτευσης» που ανακοινώνει ο εκάστοτε «τεχνοκράτης». Και τα 85 δισ. του Στουρνάρα, και τα 100 δισ. του Κλάους Ρέγκλινγκ, και τα 100 αλλά και τα 200 δισ. του Βίζερ. Πάντα με ακρίβεια, σοβαρότητα και πλήρη επιστημονική τεκμηρίωση.
Αλήθεια, εφόσον μιλάμε για επιστημονικές έννοιες, μήπως θα πρέπει να προσδιοριστεί και το «κόστος της μη διαπραγμάτευσης»;
* Ο Χρήστος Σίμος είναι πολιτικός επιστήμονας
