Live τώρα    
16°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Ελαφρές νεφώσεις
16 °C
11.2°C18.1°C
2 BF 63%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
14 °C
10.6°C16.9°C
2 BF 67%
ΠΑΤΡΑ
Ελαφρές νεφώσεις
15 °C
10.0°C15.5°C
2 BF 63%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
14 °C
13.8°C16.4°C
2 BF 62%
ΛΑΡΙΣΑ
Αίθριος καιρός
9 °C
8.9°C14.6°C
0 BF 81%
Η σαφής ομολογία της αποτυχίας των ΕΠΑΛ;
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Η σαφής ομολογία της αποτυχίας των ΕΠΑΛ;

Του Μιχάλη Πετρόπουλου*

Η πρόσφατη ανακοίνωση του υπουργείου Παιδείας, σύμφωνα με την οποία το 5% των θέσεων στα ανώτατα ιδρύματα εφεξής θα προσφέρεται στους αποφοίτους των Επαγγελματικών Λυκείων (ΕΠΑΛ), αποδεικνύει με έμμεσο, αλλά σαφή τρόπο, την αποτυχία τους. Γιατί, σύμφωνα με τους κανόνες της αγοράς, πριμοδοτείται και προωθείται ό,τι δεν είναι επιτυχημένο ή αποδεκτό και πρέπει να θέλξει υποψήφιους “πελάτες” με κάποιον τρόπο.

Η αναγκαιότητα της τεχνικής εκπαίδευσης δεν αμφισβητείται και θεωρητικά το ΕΠΑΛ είναι ένα καλό σχολείο, ο μαθητής του οποίου μπορεί να λάβει πτυχίο επαγγελματικής κατάρτισης στην ειδικότητα που θα επιλέξει, με κατοχυρωμένα επαγγελματικά δικαιώματα. Δυστυχώς, στην πράξη, η τεχνική και επαγγελματική εκπαίδευση θεωρείται η "καταβόθρα" του εκπαιδευτικού μας συστήματος, με επικρατούσα άποψη -σχεδόν απόλυτα- ότι κατευθύνονται προς αυτή όσοι "δεν μπορούν" ή “δεν ενδιαφέρονται” για πανεπιστημιακή εκπαίδευση. Ένα εκ των αποτελεσμάτων της απαξίωσής τους είναι ότι το μαθητικό τους δυναμικό βρίσκεται κατά μέσο όρο σε χαμηλότερο επίπεδο έναντι εκείνου των ΓΕΛ και δεν σπανίζει ακόμα και εκπαιδευτικοί, όταν θέλουν να αναφερθούν σε ακραία αδύναμο μαθητή, να σχολιάζουν υποτιμητικά ότι «μέχρι και στο ΕΠΑΛ θα αποτύγχανε»...

Η αύξηση του ποσοστού κρίθηκε απαραίτητη, αφού οι απόφοιτοι των ΕΠΑΛ αδυνατούν, πλέον, να διεκδικήσουν το 20% από τις 4.375 θέσεις των δύο πλέον περιζήτητων ΑΤΕΙ -Αθηνών και Πειραιώς-, τα οποία μετατρέπονται σε πανεπιστήμιο, με συνέπεια το προπέρσινο δώρο του 20% των θέσεων στα ΑΤΕΙ να ακυρώνεται. Πέραν, όμως, των πολιτικών ακροβασιών (π.χ. οι νυν σπουδαστές των εν λόγω ΑΤΕΙ θα λάβουν πτυχίο πανεπιστημιακό; Αν ναι, δεν αποτελεί διακριτική μεταχείριση κάποιων ευνοημένων;), στην προσπάθεια αιτιολόγησης του νέου δώρου προς τους αποφοίτους των ΕΠΑΛ ας θέσουμε μερικά εύλογα ερωτήματα, εκ των πολλών που γεννώνται, προς την ηγεσία του υπουργείου Παιδείας:

* Οι μαθητές που συνειδητά επιλέγουν να φοιτήσουν στα ΕΠΑΛ επιθυμούν να σπουδάσουν σε σχολές όπως η Φιλολογία, οι Φυσικομαθηματικές, η Νομική, η Ιατρική, τα Παιδαγωγικά; Δεν επέλεξαν εξαρχής άλλον προσανατολισμό; Επί της ουσίας, δεν ακυρώνεται ο λόγος ύπαρξης των συγκεκριμένων σχολείων;

* Το πρόγραμμα σπουδών των ΕΠΑΛ προσφέρει στους σπουδαστές του τη δυνατότητα επιτυχούς παρακολούθησης απαιτητικών σχολών (Πολυτεχνικές, Ιατρικές, Νομικές κ.λπ.), των οποίων οι προαπαιτούμενες γνώσεις καθορίζονται σύμφωνα με το πρόγραμμα των Γενικών Λυκείων; Πέρυσι, είχαμε την παγκόσμια πρωτοτυπία να εισαχθούν στα Φυσικά τμήματα απόφοιτοι των ΕΠΑΛ, οι οποίοι όχι μόνο δεν εξετάστηκαν στη Φυσική, αλλά δεν την είχαν καν διδαχθεί! Ποιος θα απολογηθεί στα παιδιά αυτά καθώς θα αναγκαστούν να προσφύγουν στα ραγδαίως αναπτυσσόμενα πανεπιστημιακά φροντιστήρια για να τα «βγάλουν πέρα», αλλιώς θα υποχρεωθούν να εγκαταλείψουν; Ποιος θα απολογηθεί για τον κόπο, τον χρόνο και το χρήμα που θα σπαταληθεί λόγω έλλειψης επαρκούς υποβάθρου; Ας μην ξεχνάμε και το κοινωνικοοικονομικό υπόβαθρο της πλειονότητας των σπουδαστών των ΕΠΑΛ.

* Είναι έντιμο να συναγωνίζονται για τον ίδιο στόχο οι μαθητές των ΕΠΑΛ και των ΓΕΛ με άνισους όρους; Μήπως, τελικά, ευνοηθούν οι επιτήδειοι, οι οποίοι θα εκμεταλλευτούν τις ποσοστώσεις υπέρ των ΕΠΑΛ, κατά τα πρότυπα εκμετάλλευσης των ευνοϊκών ρυθμίσεων υπέρ των εργαζόμενων μαθητών των εσπερινών σχολείων από “άπορους” γόνους αναξιοπαθούντων εκπαιδευτικών, γιατρών, δικηγόρων κ.λπ., προκειμένου να εισαχθούν σε περιζήτητες σχολές με εξευτελιστικές βαθμολογίες;

* Είναι εφικτή η παραγωγή καταρτισμένων τεχνικών χωρίς Μαθηματικά και Θετικές Επιστήμες; Η εποχή του «εμπειρικού τεχνικού» και της «λιγότερης επιστήμης» έχει παρέλθει προ πολλού, ενώ οι απαιτήσεις διαρκώς αυξάνονται.

* Θα αντιστραφεί το κλίμα της «κοινωνικής απαξίωσης της επαγγελματικής εκπαίδευσης» (έκθεση ΚΑΝΕΠ, 2017, στην “Εφημερίδα των Συντακτών” 28.09.2017), με την πληθώρα των προβλημάτων μέσω της προσφοράς θέσεων στα ανώτατα ιδρύματα; Αν ναι, από πού τεκμαίρεται αυτή η άποψη;

Εφόσον η πρόθεση του υπουργείου είναι το ΕΠΑΛ να λειτουργεί ταυτόχρονα και ως Γενικό Λύκειο, πρέπει πρώτα να το αναδιαρθρώσει, ώστε να πληροί ένα ελάχιστο προϋποθέσεων και να είναι θελκτικό για όλους, με καθορισμένους στόχους και αποσαφηνισμένους κανόνες λειτουργίας. Ειδάλλως, έχουμε κάθε δικαίωμα στη δεύτερη σκέψη ότι οι επιλογές ικανοποιούν συντεχνιακά συμφέροντα και όχι εκπαιδευτικά.

Και η Παιδεία δεν επιτρέπεται να αντιμετωπίζεται συντεχνιακά, ιδίως σε χώρες που ασφυκτιούν, λόγω μακροχρόνιων κρίσεων μιας και αποτελεί την αποκλειστική τους ελπίδα για διαφυγή από το τέλμα. Και μια σοβαρή επαγγελματική εκπαίδευση αποτελεί ελπίδα για τον τόπο.

* Ο Μιχάλης Πετρόπουλος είναι φυσικός στη Μέση Εκπαίδευση, MSc, υποψήφιος δρ ΕΑΠ

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL