Του Ηλία Κ.
Μια από τις σημαντικότερες ιδιότητες του σκακιού είναι ότι φέρνει σε επαφή ανθρώπους με πολύ διαφορετικά χαρακτηριστικά, ώστε αναδεικνύεται ο κοινός παρονομαστής μας και ξεχνιούνται όσα μας χωρίζουν εκτός σκακιέρας.
Οι σκακιστικές μου εμπειρίες με τον Κώστα Φιλίνη ήταν λίγες, αλλά ιδιαίτερες, εξαιτίας των συνθηκών στις οποίες προέκυψαν.
Η πρώτη μου εμπειρία ήταν ως οργανωτή σε ένα τουρνουά «γρήγορου» σκακιού με ελεύθερη συμμετοχή στο ιστορικό εντευκτήριο του Σ.Ο. Παγκρατίου στην οδό Κόνωνος, όταν το «γρήγορο» σκάκι δεν είχε ακόμη αναπτυχθεί στην χώρα μας. Απροσδόκητη η παρουσία του, συνοδευόμενη μάλιστα από την ευχάριστη έκπληξη που δημιούργησαν οι ικανότητές του στον στρατηγικό χειρισμό του Γκαμπί Μπένκο.
Θυμάμαι ότι σε μία από τις παρτίδες του με το συγκεκριμένο άνοιγμα εφάρμοσε υποδειγματικά τα σχέδια των μαύρων αυξάνοντας σταδιακά την πίεση στην πτέρυγα της βασίλισσας, μέχρις ότου η άμυνα του αντιπάλου κατέρρευσε με αλλεπάλληλα τακτικά χτυπήματα. Στο τέλος του τουρνουά αποκάλυψε πόσο τον ωφέλησε στη σκακιστική του παιδεία η θητεία του στο «κολέγιο» (εξορία).
Μερικά χρόνια αργότερα ένας μαθητής μου 8-9 ετών στο Πνευματικό Κέντρο Δήμου Νέου Ψυχικού αντιμετώπισε τον Κώστα Φιλίνη σε διασυλλογικό ματς. Παρ’ ότι το αποτέλεσμα δεν είχε αγωνιστική σημασία, και οι δύο αντίπαλοι έδειξαν μεγάλη μαχητικότητα. Μια επιπόλαιη κίνηση του πιο έμπειρου σκακιστή στο άνοιγμα έδωσε την ευκαιρία στον νεαρό Νικόλα να αποκτήσει πρωτοβουλία και να ασκήσει ισχυρή πίεση, αλλά συνάντησε σθεναρή αντίσταση και τελικά ηττήθηκε μετά από μάχη περίπου τριών ωρών.
Μεγαλύτερη σημασία όμως από την ίδια την παρτίδα είχε η ανάλυση που ακολούθησε σε ξεχωριστή αίθουσα. Ο Κώστας Φιλίνης αντιμετώπισε τον λιλιπούτειο αντίπαλό του απόλυτα ισότιμα, με σοβαρότητα και εξαιρετική ευγένεια, ρωτώντας σε κάθε ευκαιρία τη δική του άποψη για κάθε κίνηση που παίχτηκε ή μπορούσε να παιχτεί, δίνοντας την πρέπουσα προσοχή σε κάθε γνώμη που αυτός διατύπωνε.
Ενώ θα μπορούσε να είναι μια τυπική συνάντηση παππού με εγγονό, διανθισμένη με συμβουλές και νουθεσίες, στην πράξη ήταν συζήτηση ισότιμων ανθρώπων, με τρόπο που δύσκολα έχει ευκαιρία να βιώσει ένα παιδί στην σύγχρονη κοινωνία, αγνώστων μεταξύ τους και ταυτόχρονα με θερμά αισθήματα ο ένας για τον άλλο, εξαιτίας της παρτίδας που μόλις είχαν παίξει. Είμαι σίγουρος ότι αυτή η εμπειρία έπαιξε σημαντικό ρόλο στην κοινωνική ωρίμανση του Νικόλα και τον βοήθησε να εξελιχθεί ως προσωπικότητα.
Ήταν ένα μάθημα ζωής για όλους όσοι παρακολούθησαν αυτή την ανάλυση!
