“Κάθε αρχή και δύσκολη”, αλλά και “η αρχή είναι το ήμισυ του παντός”. Αυτά τα δύο γνωμικά ισχύουν απολύτως σε ό,τι αφορά την επίσημη επανεκκίνηση των συζητήσεων για την επίλυση του "Μακεδονικού" την ώρα που Αθήνα και Σκόπια εξετάζουν τις επόμενες κινήσεις τους μετά το “καλό σύνολο ιδεών συμβιβασμού” -όπως τις αποκάλεσε - που παρουσίασε ο ειδικός διαμεσολαβητής του ΟΗΕ για το όνομα Μ. Νίμιτς στη Νέα Υόρκη.
Η συνάντηση του κ. Νίμιτς με τους διαπραγματευτές της Ελλάδας και της ΠΓΔΜ, πρέσβεις Αδ. Βασιλάκη και Β. Ναουμόφσκι αντιστοίχως, διήρκεσε κάτι παραπάνω από δυόμισι ώρες και, σύμφωνα με όλες τις συγκλίνουσες πληροφορίες και ενδείξεις, στο τραπέζι έπεσαν περισσότερες από μία προτάσεις ονομασίας. Ο ίδιος ο διπλωμάτης του ΟΗΕ Μ. Νίμιτς, στις σύντομες δηλώσεις και απαντήσεις του προς δημοσιογράφους στη Νέα Υόρκη μετά το πέρας της συνάντησης, χαρακτήρισε, όπως προαναφέρθηκε, τις προτάσεις που κατέθεσε ως ένα “καλό σύνολο ιδεών συμβιβασμού”, ενώ άφησε να εννοηθεί ότι η συνάντηση πήγε καλά -με δεδομένο ότι ήταν η πρώτη. Συγκεκριμένα ο Μ. Νίμιτς δήλωσε “πολύ αισιόδοξος για το γεγονός ότι η διαδικασία πηγαίνει προς μια θετική κατεύθυνση”, όπως είπε χαρακτηριστικά. Επίσης, επανέλαβε πως παρουσίασε τις προτάσεις του και στις δύο πλευρές, ώστε να τις μεταφέρουν στις κυβερνήσεις τους, εκφράζοντας, παραλλήλως, την ελπίδα να βρεθεί λύση. Παραδέχθηκε, πάντως, πως πρόκειται για “δύσκολα θέματα”, τα οποία “συζητάμε για 25 χρόνια”.
Σύνθετη ονομασία
Σημειωτέον, πάντως, ότι, σύμφωνα με με όσα υπονόησε ο ειδικός διαμεσολαβητής του ΟΗΕ στις δηλώσεις του, οι προτάσεις που κατατέθηκαν στη συνάντηση κινούνται στη λογική της σύνθετης ονομασίας. Εξάλλου ο Μ. Νίμιτς χαρακτήρισε “μη ρεαλιστική” μία πρόταση χωρίς τη χρήση του όρου “Μακεδονία” -κάτι που είχε δηλώσει και προχθές μιλώντας στο κεντρικό δελτίο ειδήσεων του ΑΝΤ1. “Σε έναν με δύο μήνες μπορούμε να δούμε εάν υπάρχει ορίζοντας για λύση” εκτίμησε ο 78χρονος διπλωμάτης του ΟΗΕ.
Επόμενη μέρα
Πλέον, με τις κατατεθειμένες προτάσεις από τον Μ. Νίμιτς στο τραπέζι της διαπραγμάτευσης, αρχίζει η διαδικασία αξιολόγησής τους στην Αθήνα και τα Σκόπια, προκειμένου να διαπιστωθεί πόσο κοντά ή μακριά βρίσκονται οι δύο πλευρές. Οι διαπραγματευτές Ελλάδας και ΠΓΔΜ έχουν ήδη μεταφέρει στις κυβερνήσεις των δύο χωρών όλες τις προτάσεις και τις ιδέες που ακούστηκαν στη χθεσινή πρώτη σύσκεψη και πλέον το παιχνίδι θα περάσει και στα χέρια των υπουργών Εξωτερικών. Άλλωστε υπενθυμίζεται ότι οι Ν. Κοτζιάς και Ν. Ντιμιτρόφ είχαν συμφωνήσει την περασμένη εβδομάδα, στην εκτός δημοσιότητας συνάντηση που είχαν στη Θεσσαλονίκη, να βρίσκονται σε διαρκή επικοινωνία και να συνεχίσουν τις διαβουλεύσεις από σήμερα, μετά τη συνάντηση της Νέας Υόρκης υπό τον Μάθιου Νίμιτς. Αυτό, άλλωστε, το σχέδιο περιέγραψε χθες και ο ίδιος ο υπουργός Εξωτερικών της ΠΓΔΜ αναφέροντας στην ιστοσελίδα Balkaninsight: «Μετά (σ.σ.: τη χθεσινή συνάντηση στη Νέα Υόρκη) θα αναμειχθούμε πιο άμεσα και εμείς θα ηγηθούμε των διαπραγματευτικών ομάδων των δύο χωρών».
Παράλληλα ο ίδιος άφησε ανοιχτά όλα τα ενδεχόμενα αποφεύγοντας να προεξοφλήσει είτε συμφωνία είτε ναυάγιο. «Υπ' αυτήν την έννοια υπάρχει ένας συγκεκριμένος κίνδυνος, γιατί συνήθως οι υπουργοί και οι πρωθυπουργοί εμπλέκονται όταν το αποτέλεσμα είναι ορατό. Στην περίπτωσή μας όμως αυτό δεν θα συμβεί, αλλά πιστεύω πως αξίζει το ρίσκο. Παρά την αισιοδοξία, πρέπει να δεχτούμε το ενδεχόμενο ότι δεν θα μπορέσουμε να υπερβούμε τις διαφορές μας τη δεδομένη χρονική στιγμή, αλλά είμαστε πεπεισμένοι πως θα πρέπει να επιμείνουμε μέχρι να γίνει αυτό» επισήμανε χαρακτηριστικά ο Ν. Ντιμιτρόφ. Παράλληλα, περιέγραψε ως πλαίσιο λύσης το να αποδεχθούν τόσο η Ελλάδα όσο και η χώρα του τη “μη αποκλειστικότητα” της χρήσης του όρου “Μακεδονία”.
Πάντως, ο διαπραγματευτής της ΠΓΔΜ Β. Ναουμόφσκι εμφανίστηκε χθες βράδυ δυσαρεστημένος δηλώνοντας πως οι προτάσεις Νίμιτς "απέχουν από μια αξιοπρεπή λύση".
Μήνυμα ΝΑΤΟ στην πΓΔΜ: Πρώτα λύση στο όνομα και μετά ένταξη
Εν τω μεταξύ, με στόχο να πιέσει τους εθνικιστές της αντιπολίτευσης να μην ναρκοθετήσουν τη διαδικασία, ο γ.γ. του ΝΑΤΟ, Γ. Στόλτενμπεργκ κατέστησε σαφές χθες, πριν πατήσει το πόδι του στην πρωτεύουσα της ΠΓΔΜ, πως, αν δεν λυθεί η διαφορά με την Ελλάδα, η γειτονική χώρα δνε πρόκειται να λάβει πρόσκληση για να ενταχθεί στη Βορειοατλαντική Συμμαχία. Ο Γ. Στόλτενμπεργκ, άλλωστε, αναμένεται σήμερα, με την ομιλία του στη Βουλή της ΠΓΔΜ, αλλά και κατά τη συνάντηση και τις κοινές δηλώσεις που θα έχει με τον πρωθυπουργό της χώρας Ζ. Ζάεφ, να αποστείλει μηνύματα και στην κυβέρνηση της γείτονος προκειμένου να γίνουν τα απαραίτητα βήματα που θα οδηγήσουν σε μία κοινά αποδεκτή συμφωνία.
Χθες, πάντως, το μήνυμα του Γ. Στόλτενμπεργκ στο πρακτορείο ειδήσεων της ΠΓΔΜ, ΜΙΑ, ήταν ηχηρό. Συγκεκριμένα, όταν ρωτήθηκε εάν η ΠΓΔΜ μπορεί να λάβει πρόσκληση για ένταξη στο ΝΑΤΟ, στη σύνοδο κορυφής της Συμμαχίας που θα διεξαχθεί τον Ιούλιο στις Βρυξέλλες, χωρίς την επίλυση του ζητήματος της ονομασίας, ο κ. Στόλτενμπεργκ απέκλεισε κατηγορηματικά ένα τέτοιο σενάριο: «Όχι. Η θέση του ΝΑΤΟ παραμένει αμετάβλητη. Όλες οι αποφάσεις στο ΝΑΤΟ λαμβάνονται στη βάση της συναίνεσης μεταξύ των κρατών - μελών του. Η σύνοδος κορυφής του Βουκουρεστίου και όλες οι μετέπειτα σύνοδοι κορυφής διατύπωσαν τη θέση ότι το ΝΑΤΟ θα προσκαλέσει τη χώρα σας να ενταχθεί στη Συμμαχία τη στιγμή που θα επιτευχθεί αμοιβαίως αποδεκτή λύση στο ζήτημα της ονομασίας στο πλαίσιο του ΟΗΕ» επισήμανε χαρακτηριστικά ο γ.γ. της Συμμαχίας.
Αστάθεια στα Σκόπια
Παράλληλα η κυβέρνηση Ζάεφ έχει να αντιμετωπίσει άλλον έναν “πονοκέφαλο”, καθώς η χθεσινή απόφαση του Προέδρου της χώρας Γκ. Ιβάνοφ -που προέρχεται από το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης και θεωρείται πολιτικής επιρροής του ακραίου πρώην πρωθυπουργού Ν. Γκρούεφσκι - να αναπέμψει το νόμο που ψήφισε η Βουλή της ΠΓΔΜ για την διεύρυνση της χρήσης της αλβανικής γλώσσας στη χώρα έχει οσμή πολιτικής κρίσης. Ο Γκ. Ιβάνοφ, που δεν έχει ασκήσει το δικαίωμα της αναπομπής από το 2009 που ασκεί καθήκοντα Προέδρου, χαρακτήρισε τον νόμο “αντισυνταγματικό και επικίνδυνο για την ακεραιότητα της χώρας”. Σημειωτέον πως η εν λόγω απόφαση μπορεί να προκαλέσει κρίση, καθώς από τη μία πλευρά, αν η Βουλή τον ξαναψηφίσει, θα πρέπει να τον υπογράψει, αλλά έχει την ευχέρεια να τον παραπέμψει και στο συνταγματικό δικαστήριο. Σημειωτέον ότι ο νόμος αυτός ήταν το βασικό όχημα για την προσπάθεια του πρωθυπουργού Ζ. Ζάεφ να κλείσει τα μέτωπα με την Αλβανία.
Πάντως, χθες, από το Στρασβούργο, όπου παρουσίασε τις προτεραιότητες της βουλγάρικης προεδρίας στην Ε.Ε., ο πρωθυπουργός της Βουλγαρίας Μπ. Μπορίσοφ εξέφρασε την αισιοδοξία του για επίλυση του ονοματολογικού, ενώ απέφυγε να αποκαλέσει τη γειτονική χώρα με το συνταγματικό της όνομα. “Θέλω να λυθεί το ζήτημα ανάμεσα σε Αθήνα και Σκόπια. Αν οι κ. Τσίπρας και Ζάεφ έχουν ανάγκη από τη βοήθεια της Βουλγαρίας, αμέσως θα τη δώσω” διαβεβαίωσε μιλώντας στο Αθηναϊκό - Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων. «Ο ομόλογός μου Αλ. Τσίπρας και ο ομόλογός μου Ζ. Ζάεφ είναι εξαιρετικά σοβαροί άνθρωποι» κατέληξε ο Μπ. Μπορίσοφ.
Έμμεση παρέμβαση Σαμαρά
Εν τω μεταξύ, την ώρα που τα ρήγματα στη Ν.Δ. για το "Μακεδονικό" πολλαπλασιάζονται και βαθαίνουν, σε έμμεση παρέμβαση προχώρησε χθες ο Αντ. Σαμαράς. Ο πρώην πρωθυπουργός δέχθηκε για τη γιορτή του την Παμμακεδονική Ένωση στο γραφείο του και η εκπρόσωπός τους, εξερχόμενη του γραφείου της οδού Μουρούζη, τάχθηκε υπέρ της “εθνικής γραμμής του συμβουλίου αρχηγών του 1992”, ήτοι απέκλεισε την προοπτική της “σύνθετης ονομασίας”. Μάλιστα, μία ημέρα μετά την επίσκεψή της στο γραφείο του Κ. Καραμανλή, η Ν. Γκατζούλη άφησε να εννοηθεί ότι ο Αντ. Σαμαράς κινείται στο ίδιο μήκος κύματος: “Οι θέσεις του ήταν ξεκάθαρες, είμαστε πολύ ικανοποιημένοι” είπε χαρακτηριστικά.
“Πόλεμος” στη Βουλή
Η πολιτική σύγκρουση για το "Μακεδονικό", πάντως, κορυφώθηκε χθες στη Βουλή. Διαστρέβλωση των δηλώσεων Νίμιτς κατήγγειλε ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Κατρούγκαλος. Μιλώντας στην Επιτροπή Εξωτερικών και Άμυνας υπογράμμισε ότι "δεν μπορεί να διαστρέφονται δηλώσεις αξιωματούχων, όπως του Μάθιου Νίμιτς ή άλλων εκπροσώπων της άλλης πλευράς. Η διαπραγμάτευση είναι ανοιχτή, παρέχει παράθυρο ευκαιρίας, σε καμία περίπτωση δεν είναι δεδομένο το αποτέλεσμά της και πολύ λιγότερο δεν υπάρχει αυτή τη στιγμή ένα αποτέλεσμα. Όταν υπάρξει οποιαδήποτε πρόοδος, προφανώς θα ενημερωθεί και η Βουλή και πάνω από όλα ο ελληνικός λαός". "Κανείς δεν μπορεί να μιλάει για μυστική διπλωματία, όταν οι στόχοι της διαπραγμάτευσης έχουν γίνει εντελώς ξεκάθαροι από την αρχή" πρόσθεσε.
Ωστόσο λίγο αργότερα στην Ολομέλεια ο Γιάννης Μανιάτης έθεσε ζήτημα δεδηλωμένης για την κυβέρνηση - κάτι που δεν έχει κάνει το ΠΑΣΟΚ! Αναφερόμενος στις δηλώσεις του Πάνου Καμμένου ο βουλευτής του ΠΑΣΟΚ έκανε λόγο για "παραλήρημα του αρχηγού της Λέσχης Εθνικοφρόνων" και εκτίμησε ότι "εδώ υπάρχει θέμα κυβερνητικής πλειοψηφίας".
"Εσύ είσαι τυχοδιώκτης!" του απάντησε ο αναπληρωτής υπουργός Περιβάλλοντος Σωκράτης Φάμελλος, ενώ ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΣΥΡΙΖΑ Νίκος Ξυδάκης έκανε λόγο για "κροτίδες άνευ περιεχομένου". "Αν νομίζει ότι με αυτόν τον πολιτικό κουτσαβακισμό θα χαλάσει όχι μόνο το κλίμα της συγκεκριμένης συνεδρίασης, αλλά την προσπάθεια όσων εξ ημών, των βουλευτών όλων των παρατάξεων, φρονούμε ότι υπάρχουν ζητήματα εξωτερικής πολιτικής μείζονος σημασίας, στα οποία χρειάζεται σοβαρότητα, συζήτηση, ανταλλαγή απόψεων και όχι βαρελότων, ας πάει αλλού να παίξει αυτόν τον ρόλο" πρόσθεσε ο Ν. Ξυδάκης.
Εναντίον της διεξαγωγής δημοψηφίσματος στην ΠΓΔΜ τάχθηκε ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Γιώργος Βαρεμένος. "Δεν κατανοώ τη φιλολογία περί δημοψηφίσματος και την ακατάσχετη και προσχηματική ονοματολογία. Τι, άραγε, θέλουμε; Την έναρξη του γνωστού χορού των τεράτων; Να δώσουμε την ευκαιρία σε κάθε είδους τυχοδιωκτισμό να μετρήσει τα όριά του;" προειδοποίησε και πρόσθεσε ότι "οι υπεύθυνες ηγεσίες, αντί να ακολουθούν ως ουρά τις προκαταλήψεις, έχουν το ιστορικό καθήκον να πουν την αλήθεια στον ελληνικό λαό και να του δείξουν τον δρόμο της συναίνεσης και της ιστορικής ωριμότητας".
