Άμεσα ξεκινούν οι διαδικασίες ολοκλήρωσης της τρίτης αξιολόγησης, καθώς την Δευτέρα αναμένεται να κατατεθεί το πολυνομοσχέδιο της κυβέρνησης στη Βουλή, ανοίγοντας το δρόμο για τη λήξη των διαπραγματεύσεων, κάτι το οποίο θα σημάνει την έναρξη του τελικού κύκλου για το “κλείσιμο” της μνημονιακής περιόδου.
Τα προαπαιτούμενα
Η πρώτη στάση είναι λοιπόν νομοθετικού περιεχομένου και εμπεριέχει κάποιες δυσκολίες, όπως οι ηλεκτρονικοί πλειστηριασμοί ακινήτων και από το Δημόσιο (απαιτείται διάταξη για να ανοίξει ο δρόμος) και η πλειοψηφία 50% συν ένας για τη λήψη απόφασης απεργίας στα πρωτοβάθμια σωματεία. Τα παραπάνω θα εμπεριέχονται στο πολυνομοσχέδιο ή θα έρθουν ξεχωριστά, είναι κάποια από τα 70 περίπου προαπαιτούμενα που θα πρέπει να υλοποιηθούν μέσα σε λίγες ημέρες. Την ίδια ώρα, η διαδικασία (market test) για το 40% των λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ αναμένεται να ολοκληρωθεί στο τέλος του μήνα, με την αρμόδια επιτροπή να ανακοινώνει το αποτέλεσμα στην πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος. Εφόσον κυλήσουν όλα ομαλά, θα δοθεί χρονοδιάγραμμα στη ΔΕΗ, ούτως ώστε να προβεί στις απαραίτητες διαγνωστικές διαδικασίες ώστε οι μονάδες να πωληθούν μέχρι το τέλος του χρόνου. Επίσης, αναμένεται να αλλάξει η διαχείριση κάποιων ΔΕΚΟ, περνώντας στην Ελληνική Εταιρεία Συμμετοχών και Περιουσίας χωρίς να χρειάζεται πλέον η σύσταση της Εταιρίας Δημοσίων Συμμετοχών όπως προέβλεπε ο ιδρυτικός νόμος της.
Ο στόχος
Σε κάθε περίπτωση, στόχος είναι να έχουν κλείσει όλα τα «καυτά» θέματα της οικονομικής ατζέντας έως τις 22 Ιανουαρίου, οπότε και συνεδριάζει εκ νέου το Eurogroup. Στο ενδιάμεσο, και συγκεκριμένα στις 11 Ιανουαρίου, συνεδριάζει το EuroWorking Group (EWG), το πρώτο της χρονιάς και το τελευταίο υπό τον Τόμας Βίζερ, οπότε η ελληνική πλευρά αναμένεται να δώσει τα πρώτα ουσιαστικά δείγματα γραφής. Εφόσον όλα ολοκληρωθούν ομαλά, το ποσό που θα εκταμιευτεί εκτιμάται πως θα κινηθεί πάνω από τα 5,5 δισ. ευρώ. Μετά την ολοκλήρωση της τρίτης αξιολόγησης αναμένεται νέα έξοδος στις διεθνείς αγορές, με τον σχεδιασμό να αφορά την έκδοση επταετούς ομολόγου.
Η έκδοση του επταετούς ομολόγου
Το πλάνο της έκδοσης θα τεθεί σε φάση υλοποίησης με την απόφαση του EWG στις 11 του μήνα εφόσον κριθεί θετικά η νομοθετική ρύθμιση που θα παρουσιάσει το ΥΠΟΙΚ. Σε κάθε περίπτωση, ο αρχικός σχεδιασμός του ΟΔΔΗΧ προέβλεπε, την έκδοση του πρώτου επταετούς ομολόγου μετά το Eurogroup της 22ας Ιανουαρίου. Το ενδιαφέρον είναι ότι, με τα σημερινά δεδομένα και το κλίμα που επικρατεί στις αγορές, το επιτόκιο που θα μπορούσε να πετύχει η έκδοση αυτή αξιολογείται πως μπορεί να είναι κάτω του 3,9%. Σε κάθε περίπτωση, την έκδοση αυτή θα ευνοήσει και η θετική αναθεώρηση της αξιολόγησης από τον οίκο αξιολόγησης S&P, που θα γίνει στις 19 Ιανουαρίου. Σημειώνεται επίσης ότι η έκδοση θα πραγματοποιηθεί μετά την αποχώρηση του νυν επικεφαλής του ΟΔΔΗΧ Στέλιου Παπαδόπουλου, υπό τον οποίο έχει γίνει από το 2014 και μέχρι πρόσφατα ο συγκεκριμένος σχεδιασμός, καθώς ο ίδιος μετακινείται στο Λονδίνο και συγκεκριμένα στον οίκο JP Morgan.
Το "μαξιλάρι"
Με τον τρόπο αυτό θα αρχίσει να "χτίζει" η Ελλάδα ένα κεφαλαιακό "μαξιλάρι", ούτως ώστε να επιτύχει το μέγιστο δυνατό κατά τον Αύγουστο του 2018, ήτοι την καθαρή έξοδο. Ας σημειωθεί ότι οι δόσεις που διεκδικεί η Ελλάδα από την τρίτη και την τέταρτη αξιολόγηση φτάνουν τα 18,4 δισ. ευρώ, ενώ σχετικά με ένα ποσό της τάξης των 27,4 δισ. ευρώ που θα μείνει αδιάθετο από το δάνειο των 86 δισ. ευρώ του ESM θα αποφασιστεί τέλη Μαΐου με αρχές Ιουνίου του 2018 το πώς θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν αυτά τα χρήματα. Βέβαια, ενδεχομένως να προκύψει και ανάγκη για την ανακεφαλαιοποίηση των συστημικών τραπεζών, τα stress test των οποίων ξεκινούν τον Φεβρουάριο, με οριμένες τραπεζικές πηγές να αναφέρουν ότι ένα ποσό της τάξης των 3 δισ. είναι κοντά στην πραγματικότητα. Μετά την ολοκλήρωση της τρίτης αξιολόγησης αναμένεται νέα έξοδος στις διεθνείς αγορές, με τον σχεδιασμό να αφορά την έκδοση επταετούς ομολόγου.
Κρίσιμο το χρέος
Ο νέος κύκλος διαπραγματεύσεων που θα ανοίξει τον Φεβρουάριο συνοδεύεται από τα 82 προαπαιτούμενα της τέταρτης αξιολόγησης, τις συζητήσεις για το μεταμνημονιακό πλαίσιο της Ελλάδας και φυσικά τα μεσοπρόθεσμα μέτρα ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους.
Για το χρέος, ο ESM έχει ήδη ξεκαθαρίσει με τις αποφάσεις του Eurogroup ότι η παρέμβασή του για την περαιτέρω ελάφρυνσή του θα περιλαμβάνει κινήσεις επιμήκυνσής του και σταθεροποίησης του ετήσιου κόστους εξυπηρέτησης και μένει να δειχθεί σε ποιο βαθμό και αν θα ικανοποιηθεί το ΔΝΤ, ούτως ώστε να αποφανθεί για το αν θα ενταχθεί με δάνειο στο ελληνικό πρόγραμμα ή όχι. Σε κάθε περίπτωση, στα σενάρια «παίζει» και η εξαγορά του δανείου (10 δισ.) του ΔΝΤ προς την Ελλάδα από τον ESM, κάτι το οποίο θα συνεπάγεται χαμηλότερο κόστος για τη χώρα μας.
Σύμφωνα με αρμόδιες πηγές, τα προαπαιτούμενα θα πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί το αργότερο μέχρι τον Μάιο του 2018. Εκείνη την περίοδο θα έχουν κορυφωθεί και οι διαπραγματεύσεις μεταξύ Ευρωπαίων και ΔΝΤ για το αν προβλέπεται επίτευξη του στόχου του πλεονάσματος 3,5% του ΑΕΠ το 2018.
Τέλος, τα σενάρια της μεταμνημονιακής περιόδου είναι τα εξής τέσσερα: Το πρώτο είναι η καθαρή έξοδος, το δεύτερο η δημιουργία προληπτικής πιστοληπτικής γραμμής , το τρίτο μια ειδικού τύπου συμφωνία για την Ελλάδα και το τέταρτο η σύναψη τέταρτου Μνημονίου. Όλες οι πλευρές δείχνουν να προτιμούν το πρώτο.
