«Η φτώχεια κατά την παιδική ηλικία μειώνει τις ευκαιρίες και συμβάλλει στην αναπαραγωγή της φτώχειας» τονίζει στην «Αυγή» η Μερόπη Τζούφη, περιγράφοντας τις κυβερνητικές πολιτικές για την αναχαίτιση της παιδικής φτώχειας. Η «Αυγή» απευθύνθηκε στη βουλευτίνα Ιωαννίνων του ΣΥΡΙΖΑ, η οποία είναι συντονίστρια της ΕΠΕΚΕ Κοινωνικής Αλληλεγγύης και έχει ασχοληθεί πολύ με τα ζητήματα των πολιτικών για το παιδί. Η Μερόπη Τζούφη μας μίλησε και για το νέο πλαίσιο για την τεκνοθεσία και την αναδοχή που ετοιμάζει η κυβέρνηση, ενισχύοντας τη διαφάνεια και επιταχύνοντας τις διαδικασίες.
* Ένα σημαντικό ποσό από την επισκόπηση δαπανών του Δημοσίου ενίσχυσε τον προϋπολογισμό πολιτικών σχετικά με το παιδί. Γιατί η κυβέρνηση έκανε αυτή την επιλογή;
Πράγματι, 315 εκατ. ευρώ, τα οποία προέκυψαν από τον περιορισμό της σπατάλης στα υπουργεία, θα διατεθούν για την υλοποίηση πολιτικών που σχετίζονται με την οικογενειακή και παιδική προστασία. Γιατί «αν γλιτώσει το παιδί, υπάρχει ελπίδα». Μέρος του συγκεκριμένου ποσού θα διατεθεί για τον εξορθολογισμό των οικογενειακών επιδομάτων, με τη δημιουργία τριών εισοδηματικών κατηγοριών, ώστε να υπάρξει ισότιμη αντιμετώπιση και στήριξη 734.500 οικογενειών. Στόχος μας είναι το 2019 να αυξηθούν τα κονδύλια κατά περίπου 40%, στοχεύοντας καλύτερα τις πλέον ευάλωτες οικογένειες.
Επίσης, το 2018 θα δημιουργηθούν 400 νέοι βρεφονηπιακοί σταθμοί, ώστε να καλύψουν 10.000 παιδιά και επιπλέον 1.800 σταθμοί το 2019 - 2020 για 45.000 παιδιά, διπλασιάζοντας τους υφιστάμενους σταθμούς από 2.800 σε 5.000. Ακόμα, συνεχίζεται η χρηματοδότηση του προγράμματος «Σχολικά Γεύματα» για 130.000 μαθητές Δημοτικού, με στόχο την προοδευτική επέκταση σε 500.000 μαθητές Δημοτικού και Γυμνασίου για το 2019.
* Θεωρείτε πως οι πολιτικές για την καταπολέμηση της παιδικής φτώχειας είναι επαρκείς; Ποια άλλα βήματα πρέπει να γίνουν στον τομέα αυτό;
Η παρατεταμένη περίοδος ύφεσης και λιτότητας επηρέασε σε μεγάλο βαθμό τις οικογένειες με παιδιά. Σήμερα, 500.000 παιδιά διαβιούν σε φτωχές οικογένειες και αντιμετωπίζουν σοβαρές υλικές στερήσεις. Η υλική αποστέρηση σχετίζεται επίσης με τον τύπο οικογένειας, οι μονογονεϊκές οικογένειες βιώνουν τις μεγαλύτερες πιέσεις. Λαμβάνοντας υπόψη ότι η φτώχεια κατά την παιδική ηλικία είναι κρίσιμη για την ανάπτυξη του ατόμου, καθώς μειώνει τις ευκαιρίες και συμβάλλει στην αναπαραγωγή της φτώχειας, έχουμε νομοθετήσει και υλοποιήσει συγκεκριμένες δράσεις για την αναχαίτιση του φαινομένου.
Ενδεικτικά αναφέρω το πρόγραμμα για την Αντιμετώπιση της Ανθρωπιστικής Κρίσης, το Κοινωνικό Εισόδημα Αλληλεγγύης, την υγειονομική κάλυψη των ανασφάλιστων και ευάλωτων κοινωνικών ομάδων, αλλά και το πρόγραμμα των ζεστών σχολικών γευμάτων. Επιπλέον, προχωρήσαμε σε σημαντικές μεταρρυθμίσεις ποινικών διατάξεων, σύμφωνα με τις οποίες προβλέπεται η ελαχιστοποίηση του εγκλεισμού ανηλίκων, ενώ δημιουργήθηκαν εκατοντάδες νέες δομές Ειδικής Αγωγής.
Οι πολιτικές για την καταπολέμηση της παιδικής φτώχειας δεν θα είναι ποτέ επαρκείς όσο αυτή δεν ελαττώνεται και εξαλείφεται. Βασικές επιδιώξεις μας για το άμεσο μέλλον είναι η στήριξη του εισοδήματος των οικογενειών με παιδιά μέσω καθολικών επιδομάτων, τα οποία συμβάλλουν στη δημιουργία ενός ευνοϊκού κλίματος και μέσω στοχευμένων επιδομάτων για τη στήριξη των πλέον ευάλωτων οικογενειών.
Ιδιαίτερα κρίσιμη είναι επίσης η ένταξη των γονέων στην αγορά εργασίας. Άλλες σημαντικές και κοινωνικά αναγκαίες δράσεις είναι η πρόσβαση σε ποιοτικές υπηρεσίες φύλαξης παιδιών, η ελαστικότητα των ωραρίων και η χορήγηση γονικών αδειών, η πρώιμη παρέμβαση και πρόληψη της πρόωρης εγκατάλειψης του σχολείου, η ενίσχυση των συμβουλευτικών υπηρεσιών προς τους γονείς.
* Η κυβέρνηση έχει προαναγγείλει την κατάθεση νομοσχεδίου που θα αλλάζει το πλαίσιο για τις τεκνοθεσίες. Προς ποια κατεύθυνση θα κινείται το νομοσχέδιο; Ποια είναι τα προβλήματα του σημερινού πλαισίου;
Η επικείμενη νομοθετική παρέμβαση στοχεύει στην αντιμετώπιση των προβλημάτων που έχουν παρατηρηθεί στις διαδικασίες υιοθεσίας και αναδοχής ανηλίκων. Εισάγει μια σειρά από καινοτόμες ρυθμίσεις, όπως η θέσπιση συμβουλευτικού - γνωμοδοτικού οργάνου, το οποίο θα εγγυάται τη διαφάνεια των διαδικασιών και την τήρηση κοινών κανόνων από όλους τους εμπλεκόμενους φορείς. Ακόμα, δημιουργούνται Εθνικά Μητρώα Ανηλίκων, Υποψήφιων Ανάδοχων και Θετών Γονέων, Εγκεκριμένων Αναδοχών και Υιοθεσιών, όλα σε ηλεκτρονική μορφή.
Επιπλέον, εξετάζεται η θέσπιση ανώτατου χρονικού ορίου αναμονής για τις διάφορες φάσεις τέλεσης των διαδικασιών. Με δεδομένη την αντικειμενική δυσκολία της έγκαιρης σύνταξης έκθεσης κοινωνικής έρευνας, εισάγεται ο θεσμός της ανάθεσης της διεξαγωγής της κοινωνικής έρευνας και της σύνταξης κοινωνικής έκθεσης σε πιστοποιημένους κοινωνικούς λειτουργούς.
* Η απόδοση του επιδόματος στους νέους ανέργους προκάλεσε πολιτική αντιπαράθεση. Πώς το σχολιάζετε;
Το Επίδομα Νεανικής Αλληλεγγύης ανέρχεται στα 400 ευρώ και θα διανεμηθεί μέχρι το τέλος του χρόνου σε περίπου 55.000 νέους ηλικίας 18 έως 24 ετών. Η συγκεκριμένη ηλικιακή κατηγορία έρχεται αντιμέτωπη με τον μεγαλύτερο κίνδυνο φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισμού, καθώς χαρακτηρίζεται από υψηλά ποσοστά ανεργίας και δεν λαμβάνει επίδομα από τον ΟΑΕΔ λόγω μηδενικής ή ελάχιστης εργασιακής προϋπηρεσίας.
Ο αρχηγός της Ν.Δ. Κ. Μητσοτάκης επανέλαβε αρκετές φορές από το βήμα της Βουλής τη λέξη «φιλοδώρημα». Ξεχνά όμως ότι το 2012 ο κατώτατος μισθός για τους νέους κάτω των 25 ετών μειώθηκε στα 430 ευρώ. Κι ενώ το εφάπαξ επίδομα των 400 ευρώ είναι σήμερα «φιλοδώρημα», το 2012 ήταν ένας λογικός μισθός.
* Η κυβέρνηση επιδιώκει την καθαρή έξοδο από τα Μνημόνια. Πώς θα βιώσει κάτι τέτοιο ο πολίτης στην καθημερινότητά του;
Βασικός μας στόχος είναι να βγούμε από την επιτροπεία και τα Μνημόνια, ώστε η διαδικασία διαμόρφωσης των πολιτικών αποφάσεων να επανέλθει στην εκλεγμένη κυβέρνηση και τα όργανα της Ελληνικής Δημοκρατίας. Έτσι, ο Αύγουστος του 2018 θα αποτελέσει ένα σημείο καμπής, έπειτα από μια δεκαετία έντονων και συχνά καταστροφικών οικονομικών και κοινωνικών συνθηκών. Ωστόσο, τα προβλήματα που δημιούργησε η κρίση δεν θα εξαφανιστούν από τη μία μέρα στην άλλη και γι’ αυτό απαιτείται η ανασύνταξη των δυνάμεων με σκοπό να σχεδιάσουμε το μέλλον.
Η καθαρή έξοδος θα δώσει τη δυνατότητα στη χώρα να εξυπηρετήσει τις ανάγκες της πιο στοχευμένα και να αποφύγει οριζόντια μέτρα και οριζόντιες περικοπές. Παράλληλα, η αντιστροφή των συνθηκών της πραγματικής οικονομίας θα προσδώσει περισσότερους βαθμούς ελευθερίας, επιτρέποντας την άρση αρνητικών πολιτικών που επιβλήθηκαν στα δύσκολα χρόνια της λιτότητας.
Ακόμα, ευελπιστούμε πως μέσα από την οικονομική μεγέθυνση και το πλεόνασμα θα επιτύχουμε συγκεκριμένες παρεμβάσεις τόσο σε εθνικό όσο και διεθνές επίπεδο, όπως την περαιτέρω στήριξη των κοινωνικών ομάδων που έχουν πληγεί περισσότερο από την κρίση, την απομείωση του χρέους και τη συγκρότηση ευρωπαϊκού μηχανισμού αντιμετώπισης των οικονομικών κρίσεων.
