Του Γιάννη Βουλγαράκη*
Κλείνοντας σιγά - σιγά ο κύκλος του εξαναγκαστικού συμβιβασμού που το καλοκαίρι του 2015 ο ΣΥΡΙΖΑ ως κυβέρνηση υποχρεώθηκε να συνάψει, ο πολιτικός φορέας εισέρχεται σε μια νέα εποχή. Έχοντας καταφέρει η κυβέρνηση να σταματήσει την περαιτέρω καταστροφή των μικρομεσαίων στρωμάτων, στηρίζοντας έμπρακτα τα φτωχοποιημένα νοικοκυριά και τους ανήμπορους πολίτες, τώρα που η οικονομία επανακάμπτει και η παλινόρθωση του ένοχου ηθικοπολιτικά παλαιοκομματικού συστήματος δεν επετεύχθη, το κόμμα έχει έρθει η ώρα να μετεξελιχθεί για να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις στη μετά το Μνημόνιο εποχή και να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις όλων όσοι εμπνεύστηκαν από αυτό, το πίστεψαν και το στήριξαν.
Ο ΣΥΡΙΖΑ ήταν και θα παραμείνει ένα κόμμα της ανανεωτικής και ριζοσπαστικής Αριστεράς με συγκεκριμένες αξιακές αρχές. Η ανθρωπογεωγραφία του περιλαμβάνει άτομα που προέρχονται από οργανωμένες δυνάμεις, συλλογικότητες καθώς και από τον ανένταχτο χώρο (ελευθεριακούς, κομμουνιστές και ευρωκομμουνιστές, οικολόγους, σοσιαλιστές και κεντροαριστερούς). Η διαδρομή του ξεκίνησε από τον Χώρο Διαλόγου για την Ενότητα της Αριστεράς, αρχικά ως μια εκλογική σύμπραξη διαφόρων δυνάμεων της Αριστεράς, αλλά και ανένταχτων ανθρώπων. Στην πορεία, με αποκορύφωμα το '12 και το ενωτικό κοινωνικό μέτωπο, ο εκλογικός συνασπισμός διευρύνθηκε περαιτέρω. Το καλοκαίρι του '13, με το ιδρυτικό του συνέδριο, μετασχηματίστηκε σε έναν ενιαίο πολιτικό φορέα.
Από τη μέρα που συστάθηκε μέχρι σήμερα, κλήθηκε με καίριο ρόλο και λόγο να συμβάλει ώστε το όραμα να γίνει πράξη και η Ευρώπη να ακολουθήσει έναν άλλο δρόμο μέσω μιας συγκεκριμένης εναλλακτικής πολιτικής προς όφελος των ανθρώπων και των πραγματικών τους αναγκών. Οι διεκδικήσεις μέσω των κοινωνικών και οικολογικών κινημάτων / φόρουμ για μια κοινωνία δίκαιη, ειρηνική και πλουραλιστική είναι συνεχείς. Ως αξιωματική αντιπολίτευση και ως κυβερνητικό σήμερα κόμμα, εντατικοποίησε τον αγώνα εναντίον της ανεξέλεγκτης αγοράς, του παρασιτικού καπιταλισμού και της οποιασδήποτε μορφής ρατσισμού.
Έχοντας ως Αριστερά την αντίληψη περί σύνθεσης, ενότητας και δράσης, επιχείρησε την υπέρβαση των όποιων μεταξύ της διαφορών, συμπορεύτηκε και δεν δίστασε να απευθύνει κάλεσμα σε ανθρώπους που απεγκλωβίστηκαν από το εκσυγχρονιστικό ΠΑΣΟΚ, μέχρι και από τη νεοφιλελεύθερη - νεοδεξιά Ν.Δ. Αυτή η επίπονη μεν προσπάθεια, με ευγενή όμως χαρακτηριστικά, είχε στόχο την αντιμετώπιση των αντιλαϊκών πολιτικών και την διεκδίκηση ψήφου εμπιστοσύνης για την άσκηση μιας φιλολαϊκής εξουσίας. Η πλειονότητα του λαού, αναγνωρίζοντας μεταξύ άλλων και το ηθικό πλεονέκτημα της Αριστεράς, σε μια δύσκολη για τον τόπο συγκυρία (με την επιχειρούμενη χυδαία χειραγώγηση από μεγάλη μερίδα των ΜΜΕ υπέρ του παλαιοκομματικού συστήματος), ανέδειξε τον ΣΥΡΙΖΑ πρώτο κόμμα.
Έτσι, μετά την εκλογική επιτυχία του ΣΥΡΙΖΑ τον Γενάρη του '15 και παρά την αρχική προσπάθεια απομόνωσης της ελληνικής κυβέρνησης, η επιμονή να υπάρξει ένα ανάχωμα στις αντιλαϊκές πολιτικές των νεοσυντηρητικών και νεοφιλελεύθερων κυβερνήσεων στις περισσότερες χώρες της Ευρώπης συνέβαλε ως ντόμινο εξελίξεων και σε άλλες χώρες όπως στην Πορτογαλία και στην Ισπανία, αλλά και να συμπράξουν ευρωβουλευτές από την ευρωπαϊκή Αριστερά, τους Πράσινους και τη Σοσιαλδημοκρατία για τη δημιουργία ενός προοδευτικού μετώπου για την προάσπιση του ευρωπαϊκού κεκτημένου, των εργασιακών δικαιωμάτων, των συλλογικών και ατομικών ελευθεριών.
Σήμερα, σε μια χρονική στιγμή όπου οι προκλήσεις στην πολιτική, οικονομική και κοινωνική ζωή εντείνονται, το κόμμα, με βαθιά επίγνωση της ευθύνης που έχει έναντι του λαού, οφείλει να εκκινήσει τις διαδικασίες ώστε να καταστεί η αριστερή και προοδευτική παράταξη έναντι τόσο της νεοφιλελεύθερης και υπερσυντηρητικής Ν.Δ. όσο και έναντι των διαφόρων φασιστικών μορφωμάτων. Με τις εκ διαμέτρου διαφορετικές ιδεολογίες να συγκρούονται στο πλαίσιο πια ενός «κοινωνικού διπολισμού» (συνέχεια της διαχρονικής διαιρετικής τομής Αριστερά - Δεξιά), ο ΣΥΡΙΖΑ έχει ιστορικό χρέος να απευθύνει κάλεσμα συμπόρευσης προς όλους τους έντιμους δημοκράτες πολίτες που επιθυμούν την προάσπιση του κοινωνικού κράτους και τη διασφάλιση των συλλογικών και ατομικών ελευθεριών.
Εν όψει και του καταστατικού συνεδρίου του κόμματος, δίνεται η δυνατότητα ο οργανωμένος μέχρι σήμερα ΣΥΡΙΖΑ να ενωθεί με όλο το φάσμα της κοινωνίας που τον στήριξε και τον στηρίζει και να μετεξελιχθεί και οργανωτικά πια σε μια μεγάλη αριστερή, προοδευτική παράταξη που θα συνεχίζει να εκφράζει ταξικά τη μικρή και μεσαία τάξη, θα εμπνέει το λεγόμενο «πρεκαριάτο», θα παρέχει τη δυνατότητα της ίσης και ενεργού συμμετοχής στη λήψη των αποφάσεων στους πολίτες που θέλουν να εγγραφούν μέλη του και που αυτοπροσδιορίζονται άλλοι ως "προοδευτικοί", άλλοι ως "δημοκράτες", άλλοι ως "αριστεροί", άλλοι ως "κεντροαριστεροί", άλλοι ως "σοσιαλιστές". Μέσω αυτής της διαδικασίας η γκραμσιανή θεώρηση περί "πολιτικής ηγεμονίας" θεωρείται βέβαιη.
Η φυσιογνωμία του ΣΥΡΙΖΑ και ο παρεμβατικός ρόλος του
Μετά το δεύτερο συνέδριο του κόμματος που πραγματοποιήθηκε πέρυσι τον Οκτώβριο, το καταστατικό συνέδριο κρίνεται απόλυτα αναγκαίο. Όχι μόνο διότι το καταστατικό που υπάρχει σήμερα με τις υποχρεώσεις και τα δικαιώματα των μελών είναι απόρροια άλλων συνθηκών που προέκυψαν με άλλους όρους, αλλά κυρίως επειδή πρέπει να ανταποκριθεί στις ανάγκες ενός κυβερνώντος κόμματος που αγωνίζεται σε ένα συγκεκριμένο γεωπολιτικό χώρο με διεθνείς οικονομικούς όρους και με εκατομμύρια πλέον ψηφοφόρους και χιλιάδες φίλους.
Η διαμορφωθείσα όπως περιγράφεται παράταξη, περήφανη για το παρελθόν της και δίχως κανένα άγχος περί αλλοίωσης της φυσιογνωμίας της, είναι αναγκασμένη να κινηθεί γρήγορα καθώς συντελούνται διάφορα γεγονότα και πρέπει να αντιμετωπίσει μια σειρά από πολιτικές εξελίξεις μέχρι τις εκλογές του '19. Ως αριστερό κόμμα που βρίσκεται στη διακυβέρνηση της χώρας, έχει την ευθύνη άσκησης εποικοδομητικής κριτικής στον κυβερνητικό συνασπισμό, αλλά και της παραγωγής και τροφοδότησης με ρεαλιστικές προτάσεις (στη χάραξη πολιτικών σε επίπεδο καθημερινότητας αλλά και μεγάλων ριζικών τομών) που θα αφήσουν ανεξίτηλο το προοδευτικό στίγμα στην ελληνική κοινωνία. Επιπλέον, ο συνεχής παρεμβατικός του ρόλος στην κοινωνία κρίνεται απαραίτητος, καθώς μέσα από εξωστρεφείς δράσεις θα στηριχτεί και θα επιταχυνθεί το κυβερνητικό έργο.
Η αναθεώρηση του συντάγματος, το εθνικό αναπτυξιακό στρατηγικό σχέδιο, η κοινωνική και αλληλέγγυα οικονομία, η αντιμετώπιση του προσφυγικού ζητήματος απαιτούν ευλαβική στοχοπροσήλωση. Είναι οι τομείς εκείνοι στους οποίους θα συγκρουστούν οι δύο πόλοι το επόμενο διάστημα. Η πρόοδος έναντι της συντήρησης. Οι επιχειρούμενες πολιτικές σε αυτά τα πεδία θα μπορέσουν να υλοποιηθούν ευκολότερα και με μεγαλύτερη επιτυχία, εφόσον το κόμμα - παράταξη με δική του πρωτοβουλία προχωρήσει σε ένα ακόμη βήμα, να καλέσει στη δημιουργία ενός ευρέος μετώπου στήριξης αυτών των πρωτοβουλιών.
Το μέτωπο αυτό δεν μπορεί παρά να σχηματιστεί σε επίπεδο βάσης στην κοινωνία και φυσικά με πολίτες που δεν επιθυμούν οργανωτικά να ενταχτούν στο κόμμα - παράταξη, αλλά τους ενδιαφέρει οι τομείς αυτοί είτε στο σύνολό τους είτε ανά τομέα να προχωρήσουν. Το μέτωπο αυτό απέναντί του θα έχει τη διαφθορά, το παρασιτικό κεφάλαιο, τη νεοδεξιά και τον ναζισμό. Πάνω σε αυτή τη βάση και με όρους αμοιβαίας εμπιστοσύνης θα μπορέσουν να υπάρξουν εν τέλει και οι συνθήκες ώστε στις αυτοδιοικητικές εκλογές καθώς και στο οργανωμένο μαζικό κίνημα (συνδικαλισμό) να δημιουργηθούν πλατιές δημοκρατικές συμμαχίες πάνω σε μια προγραμματική βάση με στόχο την εξυγίανση, την έντιμη και δίκαιη διοίκηση.
* Ο Γιάννης Βουλγαράκης είναι μέλος της Κ.Ε. του ΣΥΡΙΖΑ
