Του Άγγελου Μανταδάκη
Το 19o Συνέδριο του Κομμουνιστικού Κόμματος Κίνας, του κόμματος που ίδρυσε ο Μάο Τσε Τουνγκ, άνοιξε τις εργασίες του προχθές και θα διαρκέσει μία εβδομάδα. Οι 2.300 σύνεδροι, που αντιπροσωπεύουν 80 εκατομμύρια μέλη, θα εκλέξουν τα 380 εκατομμύρια μέλη της Κεντρικής Επιτροπής και αυτά θα εκλέξουν στη συνέχεια την επταμελή γραμματεία.
Μετά τον θάνατο του Μάο, η υπό τον τον Ντεγκ Σιάο Πινγκ ομάδα στελεχών διατύπωσε την άποψη ότι ο σοσιαλισμός και η αγορά δεν έχουν περιεχόμενα ασύμβατα. Η άποψη αυτή επικράτησε, με αποτέλεσμα η Κίνα να ανοίξει τις πύλες τής οικονομίας της για την είσοδο των καπιταλιστικών σχέσεων.
Στα χρόνια που ακολούθησαν, εκατομμύρια Κινέζοι πέρασαν το κατώφλι της φτώχειας και της εξαθλίωσης και εξασφάλισαν όρους μιας ανθρώπινης ζωής. Όπου κι αν βρεθείς στη Κίνα θα συναντήσεις μπουλντόζες να ξηλώνουν ολόκληρες φτωχογειτονιές μέσα σε μια έντονη μυρωδιά αποχετεύσεων.
Στη θέση τους τώρα υψώνονται ουρανοξύστες σε μια απίθανη ποικιλία αρχιτεκτονικών σχεδίων, αφού πολλοί αρχιτέκτονες από το εξωτερικό δοκιμάζουν τα σχέδιά τους λόγω του φτηνού κατασκευαστικού κόστους.
Από την άλλη μεριά, οι περιφερειακές ανισότητες και η απόσταση που χωρίζει πλούσιους από φτωχούς διευρύνονται. Η χώρα αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα με την εντεινόμενη ατμοσφαιρική ρύπανση και την επιδείνωση των περιβαλλοντικών συνθηκών.
Τι θα προκύψει από το συνέδριο;
Αρκετοί "κινεζολόγοι" ισχυρίζονται ότι οι κρίσιμες αποφάσεις δεν λαμβάνονται σε τέτοια συνέδρια, αλλά είναι προειλημμένες.
Απλά επιβεβαιώνονται η ισχύς και η δύναμη του καθεστώτος και μάλιστα σε πανηγυρικούς τόνους εκλέγεται ή επανεκλέγεται ο ηγέτης.
Ο φακός της δημοσιότητας θα εστιάσει λοιπόν στο κεντρικό πρόσωπο, που δεν είναι άλλο από τον Χι Τζιν Πινγκ.
Αλλά τι έχει κατά νου ο 64χρονος ηγέτης;
Όπως γράφει ο "Economist", όλοι οι Αμερικανοί Πρόεδροι αρέσκονταν σε λόγια θαυμασμού, μέχρι υπερβολής, για τους Κινέζους ομολόγους τους.
Και αφού παραθέτει σειρά φιλοφρονήσεις σχεδόν όλων των τελευταίων Προέδρων των ΗΠΑ, δεν εξαιρεί τον σημερινό Πρόεδρο Ντ. Τραμπ, που, σύμφωνα με την “Washington Post”, αποκάλεσε Σι ως τον ισχυρότερο άνθρωπο της Κίνας τα τελευταία εκατό χρόνια. Μπορούσε να προσθέσει και "ο ισχυρότερος άνθρωπος του κόσμου", αλλά αυτό θα ισοδυναμούσε με πολιτική αυτοκτονία...
Η Κίνα διαθέτει σήμερα τη δεύτερη οικονομία του κόσμου μετά τις ΗΠΑ, οι οποίες όμως διατηρούν την ισχυρότερη στρατιωτική μηχανή.
Ο Σι έδωσε προτεραιότητα στις κρατικές επιχειρήσεις, παίρνοντας μέτρα για τη βελτίωση της αποτελεσματικότητάς τους, όσο και την πάταξη της γραφειοκρατίας, αλλά δεν έκανε τίποτα να εισαγάγει τον ανταγωνισμό. Η αντίσταση "εκ των έσω" στις μεταρρυθμίσεις θα είναι πιο ανίσχυρη αν ο Σι διαθέτει αρκετούς συμμάχους.
Στις εμφανίσεις του στο εξωτερικό, ο Σι παρουσιάζεται ως απόστολος της ειρήνης και της φιλίας, μιας φωνής του λόγου μέσα σε έναν συγκεχυμένο και ταραγμένο κόσμο. Οι αποτυχίες του Ντ. Τραμπ το έχουν κάνει αυτό πολύ πιο εύκολο. Στο Νταβός, τον Ιανουάριο, ο Σι υποσχέθηκε στην παγκόσμια ελίτ ότι θα είναι ο πρωταθλητής της παγκοσμιοποίησης, του ελεύθερου εμπορίου και της Συμφωνίας του Παρισιού για την αλλαγή του κλίματος. Το ακροατήριό του έδειξε ότι τουλάχιστον πίστεψαν ότι υπάρχει μια μεγάλη δύναμη στον κόσμο διατεθειμένη να υποστηρίξει το σωστό, έστω κι αν ο Ντ. Τραμπ δεν το έπραξε.
Τα λόγια του Σι ακούγονται με προσοχή, αφού, εκτός του ότι ηγείται μιας μεγάλης δύναμης, διαθέτει και το μεγαλύτερο απόθεμα διεθνούς νομίσματος.
Η «Πρωτοβουλία της ζώνης και της οδού» μπορεί να έχει μια αινιγματική ονομασία, αλλά και εκατοντάδες δισεκατομμύρια δολάρια κινεζικών χρημάτων πρόκειται να επενδυθούν στο εξωτερικό σε σιδηρόδρομους, λιμάνια, σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής και άλλες υποδομές που θα βοηθήσουν στην ευημερία τεράστιων περιοχών του κόσμου. Αυτό το μοντέλο ηγεσίας η Αμερική δεν το έχει δείξει από την περίοδο του σχεδίου Μάρσαλ στη Δυτική Ευρώπη (το οποίο ήταν σημαντικά μικρότερο).
Ο Σι προβάλλει επίσης ότι η Κίνα είναι ανερχόμενη στρατιωτική δύναμη στο εξωτερικό. Φέτος, άνοιξε την πρώτη ξένη στρατιωτική βάση της χώρας, στο Τζιμπουτί. Η Κίνα λέει ότι ποτέ δεν θα εισβάλει σε άλλες χώρες για να επιβάλει τη βούλησή της (εκτός από την Ταϊβάν, την οποία δεν θεωρεί χώρα).
Το συνέδριο θα είναι αφορμή να αποστρατευτούν αρκετά στελέχη είτε για λόγους συνταξιοδότησης είτε για εμπλοκή τους σε σκάνδαλα.
Όλα του ήρθαν «κουτί» του κυρίου Σι...
