του Γιώργου Πετρόπουλου*
«Δεν τρέφω αυταπάτες για μια κοινωνία χωρίς ανισότητες. Κάτι τέτοιο είναι αντίθετο στην ανθρώπινη φύση. Όσοι το επιχείρησαν καταστρατήγησαν τελικά την ίδια τη δημοκρατία και τα ατομικά δικαιώματα»1.
Πρόκειται αναμφίβολα για τη φράση που εκδιπλώνει με ενάργεια το δυστοπικό όραμα του Κ. Μητσοτάκη. Δεν περιμέναμε κάτι καλύτερο από τον άνθρωπο που μπερδεύει τον Ρουσσώ με τον Μοντεσκιέ, παρά τα -όπως διατείνεται- τρία πτυχία που απέκτησε σε εφτά χρόνια. Ο Διαφωτισμός, οι αιώνες των Επαναστάσεων, τα μεγάλα εξισωτικά εγχειρήματα, ήταν μάλλον εκτός διδακτέας ύλης.
O Ζοζέφντε Μεστρ, σφοδρός υπέρμαχος και εκ των θεμελιωτών της παραδοσιοκρατίας, του αντιδιαφωτισμού, της αντιδραστικής ρητορικής εν γένει, θα ενθουσιαζόταν αν ήξερε πως διακόσια χρόνια μετά ένας πολιτικός στην Ελλάδα θα διακήρυσσε την επιστροφή στους Σκοτεινούς Αιώνες της ανθρωπότητας. Οι κοινωνικές ανισότητες, λοιπόν, οι ιεραρχίες, είναι για τον Μητσοτάκη (και τους συν αυτώ) μια άχρονη κατάσταση, μια φυσική νομοτέλεια και ως τέτοια δεν επιδέχεται βελτίωση. Και, ακόμη χειρότερα, υπάρχει η υπόρρητη απειλή να μην τολμήσουν κάποιοι να διαταράξουν την προαιώνια τάξη, την παντοτινή εξουσία της οικογένειας Μητσοτάκη ας πούμε, γιατί μόνο δεινά μπορούν να συσσωρεύσουν.
Ευλόγως θα αναρωτηθούμε ποια είναι εκείνα τα χαρακτηριστικά της ανθρώπινης κατάστασης που επιβάλλουν και καθορίζουν ως φυσικό φαινόμενο την κοινωνική ανισότητα. Είναι η εμφάνιση, το ύψος, το χρώμα των ματιών ή κάποια αναπηρία; Είναι που «οι φτωχοί είναι φτωχοί γιατί την κρίσιμη στιγμή κάνουν τη λάθος επιλογή» όπως έλεγε άλλη επιφανής εκπρόσωπος της νεοφιλελεύθερης -όχι μόνο πολιτικά– οικογενείας;
Τη λύση έρχεται να δώσει άλλος υπέρμαχος του νεοφιλελευθερισμού, διατελέσας κατά το παρελθόν υπουργός, με το μοναδικό επίτευγμα του διπλασιασμού της τιμής των καυσίμων σε μια απόφαση. Μας διαφωτίζει λοιπόν πως δεν μπορεί να υπάρξει κοινωνική ισότητα γιατί στον κόσμο της αφρικάνικης σαβάνας τα λιοντάρια τρώνε τις ζέβρες (sic).
Σε αυτό τον εφιαλτικό κόσμο που οραματίζονται ο Μητσοτάκης, η ακροδεξιά συντροφιά του και οι συνοδοιπόροι τού «εξτρεμιστικού κέντρου», το Δημόσιο δεν είναι παρά μηχανισμός εξυπηρέτησης των συμφερόντων της «φυσικής ιεραρχίας». Ο «επενδυτής», για παράδειγμα, που θέλει να παραβιάσει την εργατική, την περιβαλλοντική ή τη φορολογική νομοθεσία και συναντά την αντίδραση των ελεγκτικών μηχανισμών θα μπορεί εύκολα να τους παρακάμπτει. Και οι δομές Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας θα ιδιωτικοποιηθούν, και τα νοσοκομεία το ίδιο, και όποιος «δεν έκανε λάθος επιλογές την κρίσιμη στιγμή» θα μπορεί να εξασφαλίσει αξιοπρεπή περίθαλψη· για τους άλλους... δεν προβλέπεται κάτι. Και κάπου εδώ θα αναρωτηθούμε πού βρίσκεται ο κατά τα άλλα λαλίστατος πρόεδρος της ΠΟΕΔΗΝ.
Και φυσικά, δεν θα μπορούσαν να μείνουν απέξω τα δημόσια σχολεία που «αυτονομούνται», πρακτικά αφήνονται στη διαδικασία της «φυσικής επιλογής». Όσα μπορούν να βρουν κεφάλαια θα συνεχίσουν τη λειτουργία τους, τα υπόλοιπα θα κλείσουν. Όσο για τα πανεπιστήμια, οι ευκατάστατοι φοιτητές των οικογενειών που βρίσκονται ψηλά στην... τροφική αλυσίδα θα μπορούν να αποκτούν μέχρι και τρία πτυχία στα εφτά χρόνια. Είναι προφανές ότι μια διακυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας με τον Μητσοτάκη επικεφαλής, θα ήταν καταστροφική για τα λαϊκά στρώματα και πρέπει με κάθε τρόπο να αποφευχθεί.
Κάποιοι θεωρούν πως αρκεί η ανάδειξη της νεοφιλελεύθερης παραφροσύνης του Κ. Μητσοτάκη ή η παροιμιώδης ανικανότητα της Ν.Δ. να δημιουργήσει ένα πειστικό αντιπολιτευτικό αφήγημα για να την οδηγήσει στην ήττα. Τους έχουμε νέα: Μάλλον είναι δυσκολότερο από ό,τι φαντάζονται, καθώς απαιτείται κατ’ αρχάς η στοιχειώδης μέριμνα να διατηρείς τις κοινωνικές συμμαχίες που με κόπο αποκτήθηκαν. Να διατηρείς ζωντανή της σχέση της Αριστεράς με τις δυνάμεις της μισθωτής εργασίας, όπως εξαιρετικά, για παράδειγμα, κατάφερε το νομοσχέδιο που κατέθεσε το υπουργείο Εργασίας. Απαιτείται μια διαφορετική αντίληψη που δεν θα αποδέχεται, αλλά θα διευρύνει τα όρια άσκησης πολιτικής, ακόμα και στις ασφυκτικές συνθήκες του Μνημονίου. Απαιτούνται τέλος κοινωνικές διαθεσιμότητες και μαζικοί χώροι, ως μηχανισμοί υπονόμευσης της μνημονιακής κανονικότητας. Δυστυχώς, τίποτα από αυτά δεν είναι αυτονόητο, καθώς απαιτείται συνεχής αναμέτρηση με τις ευκολίες μας, την πολιτική και θεωρητική οκνηρία και φυσικά χρονικότητες πολιτικής δράσης που δεν θα εξαντλούνται στον κυβερνητικό κύκλο.
1. Ομιλία του Κ. Μητσοτάκη στην 82η ΔΕΘ, 16.9.2017. Ολόκληρη η ομιλία εδώ: https://nd.gr/nea/omilia-toy-proedroy-tis-neas-dimokratias-k-kyriakoy-mitsotaki-stin-82i-deth
* Ο Γιώργος Πετρόπουλος είναι μέλος της Εκτελεστικής Επιτροπής της ΑΔΕΔΥ
