Επανίδρυση, αναγέννηση, αναμόρφωση. Αυτές είναι οι λέξεις που χρησιμοποίησαν οι ευρωπαϊκές εφημερίδες για να περιγράψουν, είτε με ενθουσιασμό είτε με μια δόση δυσπιστίας, την ομιλία του Γάλλου Προέδρου Εμανουέλ Μακρόν την Πέμπτη από τον βράχο της Πνύκας για τη νέα αρχιτεκτονική της Ευρώπης.
Ήταν σαφές ότι ο Μακρόν χρησιμοποίησε με μαεστρία τα σύμβολα για να δώσει ακόμη μεγαλύτερη βαρύτητα σε μια ομιλία η οποία όντως έθεσε με τόλμη την ανάγκη αναδιάρθρωσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης -ή μήπως μόνο της Ευρωζώνης;- σε μια εποχή που τα περισσότερα κράτη - μέλη και κυρίως η ισχυρή Γερμανία προσπαθούν να αποφύγουν οποιοδήποτε βήμα απαιτεί την αναθεώρηση των υφιστάμενων συνθηκών, άρα την έγκριση των λαών.
Το σκηνικό ήταν εντυπωσιακό, η εικόνα του ιερού βράχου επιβλητική κι ο Μακρόν μπροστά σ’ αυτό το κάδρο ήθελε να στείλει το σήμα της... συνέχειας της Ιστορίας. “Εδώ οι Αθηναίοι αποφάσισαν να δώσουν την εξουσία στους πολλούς, εδώ πρέπει να δούμε τι κάνουμε εμείς οι Ευρωπαίοι για τη δημοκρατία” είπε, υποστηρίζοντας ότι η Ευρώπη “δεν στάθηκε στο ύψος των περιστάσεων” -στην αντιμετώπιση της ελληνικής κρίσης, που “ήταν μια αποτυχία της Ευρώπης”, αλλά “αυτός δεν είναι λόγος να την εγκαταλείψουμε”.
Ο άτυπος εμφύλιος
Ο Γάλλος Πρόεδρος σκιαγράφησε τον οδικό χάρτη γι’ αυτή την απαραίτητη “μεταμόρφωση” της Ευρώπης, την οποία χρειαζόμαστε “περισσότερο παρά ποτέ”, όπως είπε, ώστε αφενός να μπορέσει να γοητεύσει και πάλι τους πολίτες της και αφετέρου να τερματιστεί αυτός ο άτυπος “εμφύλιος” που έχει ξεσπάσει εντός της. “Τι υποσχεθήκαμε στους νέους της Ελλάδας και τι τους δίνουμε τα τελευταία δέκα χρόνια: λιτότητα και ανεργία. Αρχικά όμως είχαμε υποσχεθεί ότι θα μπορούσαν το ίδιο καλά με αυτούς στο Παρίσι και το Βερολίνο” επισήμανε.
Για τον Μακρόν οι... πραγματικοί ανταγωνιστές είναι εκτός των ευρωπαϊκών συνόρων. “Μόνο ενιαία η Ευρώπη θα αντιμετωπίσει προκλήσεις όπως το προσφυγικό, την τρομοκρατία αλλά και τις βουλές ισχυρότερων, όπως οι ΗΠΑ και η Κίνα” είπε, αλλά δεν παρέλειψε να στείλει κι ένα κομψό μήνυμα προς το Βερολίνο: Ευρώπη δεν είναι απλά η τήρηση των κανόνων, η Ευρώπη πρέπει να αφουγκράζεται τους λαούς της και να μην λειτουργεί αποκλειστικά με τη λογική των γραφειοκρατών και των τεχνοκρατών.
Η μεθοδολογία
Επί της διαδικασίας η πρόταση του Μακρόν για τη νέα Ευρώπη -αυτή μετά από 10-15 χρόνια- είναι να οργανωθεί το πρώτο εξάμηνο του 2018 ένας ανοιχτός διάλογος με τη συμμετοχή των πολιτών και να μην ληφθούν αποφάσεις πίσω από κλειστές πόρτες. Μια σύγχρονη Εκκλησία του Δήμου δηλαδή.
Επί της ουσίας ο Γάλλος Πρόεδρος επανέλαβε την πρόταση για την οικονομική διακυβέρνηση της Ευρωζώνης -με κοινό προϋπολογισμό, κοινό υπουργό Οικονομικών και δημοκρατικό έλεγχο- καθώς και με φορολογική και κοινωνική σύγκλιση. Πιο συγκεκριμένος δεν έγινε, προφανώς περιμένει κι αυτός ποιοι θα είναι οι συνομιλητές του στο Βερολίνο μετά τις εκλογές της 24ης Σεπτεμβρίου.
