Του Άγγελου Μανταδάκη
Η συζήτηση για την προοπτική της Κεντροαριστεράς, που εντάθηκε τις τελευταίες εβδομάδες δεν αποτελεί πρωτόγνωρο γεγονός στη χώρα μας. Έχει ξεκινήσει από τα μέσα της δεκαετίας του ’90. Η Κεντροαριστερά έμελλε να χρησιμοποιηθεί κατά κόρον προκειμένου το ΠΑΣΟΚ να εξασφαλίζει κάθε φορά τη ροή ψήφων από τη δεξαμενή της Αριστεράς.
Θεωρούσε τον χώρο της ανανεωτικής Αριστεράς όχι ως ένα εν δυνάμει σύμμαχο, αλλά ως χώρο λεηλασίας. Είναι χαρακτηριστικό ότι όλα τα ΠΑΣΟΚ (εκσυγχρονιστικό, πατριωτικό, προοδευτικό) είχαν μία κοινή θέση, από την οποία και δεν μετακινήθηκαν. Να εγκλωβιστεί η Αριστερά στον δικομματισμό και να μην κατορθώσει να αναδειχθεί ως αυτόνομη δύναμη ικανή να προκαλέσει ρήγματα στο σύστημα.
Σήμερα έχει διαμορφωθεί ένα διαφορετικό κοινωνικό και πολιτικό περιβάλλον. Η βαθιά κρίση που διέρχεται η χώρα, οι σκληρές επιπτώσεις της στα πιο ευάλωτα κοινωνικά στρώματα οδήγησαν σε εκρηκτική κατάσταση την ανεργία, σε κλείσιμο χιλιάδων επιχειρήσεων και σε δραματική μείωση του εθνικού εισοδήματος. ΠΑΣΟΚ και Ν.Δ. υπέστησαν το 2012 βαριές ήττες που άλλαξαν τον εκλογικό χάρτη και οδήγησαν το ΠΑΣΟΚ στην κατάρρευση και τη Ν.Δ. στην απώλεια της μισής δύναμής της. Ταυτόχρονα όμως δόθηκε η δυνατότητα για σημαντική άνοδο του ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος βρέθηκε σε θέση πρωταγωνιστή. Αυτό συνδεόταν και με την πολιτική των σοσιαλδημοκρατικών κυβερνήσεων στην Ευρώπη που επηρέασαν και την πολιτική του ΠΑΣΟΚ με αποτέλεσμα ο χώρος αυτός να βρεθεί σε δεινή θέση. Αιτία βεβαίως ήταν πάντα η πολιτική σύμπλευσης των σοσιαλδημοκρατών στην πλειοψηφία τους με τον νεοφιλελευθερισμό και τη δεξιά. Το ζήτημα είναι πάρα πολύ κρίσιμο γιατί όσο η ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία είναι εγκλωβισμένη στον νεοφιλελευθερισμό τόσο αδυνατεί να δημιουργήσει προοδευτική πλειοψηφία στην Ευρώπη και στην Ελλάδα αφού βέβαια οι δυνάμεις της Αριστεράς από μόνες τους δεν φτάνουν.
Η προσπάθεια συγκρότησης Κεντροαριστεράς επομένως συνδέεται με την απώλεια της εκλογικής δύναμης. Το μεν ΠΑΣΟΚ επιδιώκει να ανακτήσει τον πρωταγωνιστικό του ρόλο η δε Ν.Δ. να αναδειχθεί σαν ο έτερος ισχυρός συντηρητικός πόλος. Και οι δύο μαζί να ξαναβρούν τον χαμένο τους βηματισμό. Η αντιπολίτευση που ασκούν είναι χωρίς στρατηγική αφού δεν προτείνει πειστική εναλλακτική αλλά ασχολείται με δευτερεύοντα ζητήματα και φτηνή λαϊκιστική προπαγάνδα.
Η ηγεσία της Ν.Δ. επιδιώκει την επιστροφή της στην εξουσία μόνο και μόνο επειδή όπως ισχυρίζεται αυτή είναι ικανή απέναντι στους ανίκανους του κυβερνώντος κόμματος. Η υπόλοιπη αντιπολίτευση δεν έχει δείξει διαφορετική ποιότητα και αναλώνεται σε εσωτερικές διαμάχες για το ποιος θα ηγηθεί του μελλοντικού φορέα της Κεντροαριστεράς. Μάλιστα από τη Δημοκρατική Συμπαράταξη εισήχθη το περίεργο μοντέλο να εκλέγεται πρώτα ο αρχηγός και ύστερα να συγκροτείται το κόμμα.
Οι προσπάθειες μορφοποίησης του χώρου αυτού συναντούν πολλές δυσκολίες εκτός από το θέμα της ηγεσίας. Ποιο είναι το πολιτικό σχέδιο της Κεντροαριστεράς; Περί αυτού δεν έχουμε ακούσει τίποτε. Ποιοι θα εγγυηθούν και θα εφαρμόσουν αυτό το σχέδιο όταν τα περισσότερα ηγετικά τους στελέχη έχουν φθαρεί από την πολύχρονη συμμετοχή στην εξουσία και όχι μόνο;
Ο ΣΥΡΙΖΑ οφείλει να παρακολουθεί τις εξελίξεις έχοντας ως αρχικό του στόχο την έξοδο της χώρας από την κρίση και τα μνημόνια, τη μείωση του δημόσιου χρέους και τη δυνατότητα της χώρας να εισέλθει σε μια νέα αναπτυξιακή τροχιά.
Προφανώς θα ήταν θετικό για τον ΣΥΡΙΖΑ και τη χώρα αν τμήματα της εγχώριας σοσιαλδημοκρατίας υιοθετούσαν τον δρόμο της συμμαχίας και της συνεργασίας για τη δημιουργία ενός προοδευτικού αντινεοφιλελεύθερου πόλου όπως τείνει να συμβεί σε χώρες της Ε.Ε. όπου κυβερνούν τα σοσιαλιστικά κόμματα. Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν πρόκειται να γίνει σοσιαλδημοκρατία, αλλά είναι έτοιμος με τα υγιή της τμήματα να διαμορφώσει τα μεγάλα μέτωπα της εποχής.
