Η νίκη του Εμανουέλ Μακρόν στον δεύτερο γύρο των γαλλικών προεδρικών εκλογών (7 Μαΐου 2017), με το ευρύ 66,1 % των ψήφων, έναντι 33,9 % της Μαρίν Λεπέν1, εξέφρασε τις όψεις μιας (σε πραγματικό πολιτικό χρόνο) ευρύτερης συσπείρωσης δυνάμεων, παραπέμποντας στο υπόδειγμα του δεύτερου γύρου των γαλλικών προεδρικών εκλογών του 2002, όταν ο Ζακ Σιράκ, εκφραστής μιας ευρύτερης κοινωνικοπολιτικής συμμαχίας, (ενός Ρεπουμπλικανικού Μετώπου), νίκησε στον δεύτερο γύρο τον τότε υποψήφιο του Εθνικού Μετώπου Ζαν Μαρί Λεπέν.
Το En Marche (Εμπρός) του Εμανουέλ Μακρόν, κίνημα εντός και εκτός των τειχών, έτεινε στη συγκρότηση μιας πολυσυλλεκτικής κοινωνικοπολιτικής συμμαχίας, η οποία και τον οδήγησε στην προεδρία. Λίγες ημέρες μετά τη νίκη του στις προεδρικές εκλογές, ο Μακρόν προχωρά στη μετεξέλιξη του κινήματός του σε κόμμα, με στόχο την απόκτηση της κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας στις βουλευτικές εκλογές. Έτσι «γεννιέται» το Republique En Marche (Η Δημοκρατία Εμπρός), το οποίο στον 1ο γύρο των βουλευτικών εκλογών της περασμένης Κυριακής έλαβε το 28,21%.
Ο πολιτικός-ιδεολογικός λόγος του Μακρόν επιδιώκει να ''ενσαρκώσει" έναν "νέο" γαλλικό Διαφωτισμό, ο οποίος αφενός μεν καθίσταται ευρωπαϊκός (και δι-ευρωπαϊκός), αφετέρου δε "συλλαμβάνει" τις όψεις μιας οικονομικής "αγωνιστικότητας" - ανταγωνιστικότητας με τα ίδια πολιτικά προτάγματα ενός φιλελευθερισμού της "διαχεόμενης" προόδου και της "πίστης" στον πολιτικό-οικονομικό ορθολογισμό. Αυτό που "συλλαμβάνει" ως αντιλαϊκισμό συνιστά την ιδιαιτερότητα της πολιτικής-ιδεολογικής ''διαπάλης" με τις στρεβλώσεις, ένας αντιλαϊκισμός που θα μπορούσε να προσδιοριστεί στο συμβολικό επίπεδο με τη φράση "Στους δύσκολους καιρούς να λέμε πάντα την αλήθεια".
Στις απολήξεις του πολιτικού λόγου του Republique En Marche οι όψεις ενός ορθολογικού και γνωσιακού (η γνώση ως πολιτική δύναμη) αντιλαϊκισμού, τείνουν στη συγκρότηση της διαιρετικής τομής μεταξύ της απαραίτητης (και κυβερνητικής) γνώσης και του λαϊκισμού.
Στο συμβολικό πλαίσιο μιας πολιτικής μάχης από πλευράς Republique En Marche, ο "επάρατος" λαϊκισμός δύναται να αντιπροσωπεύσει την παθολογία της πολιτικής διαπάλης ή του πολιτικού ή, αλλιώς, την ιδεολογία της "οπισθοδρόμησης" που πρέπει να "ηττηθεί", κοινωνικά και πολιτικά. Ο παλιός και νέος λαϊκισμός ορίζεται ως «εχθρός».
Ο νέος Γάλλος πρόεδρος κινείται στο πλαίσιο ανάδυσης ενός κράτους "προσαρμογής" (Wolfgang Streeck), τo οποίο διαβλέπει διακυμάνσεις, δύναται να κινητοποιήσει κοινωνικό - ταξικό δυναμικό, να προσφέρει "εργαλεία" ανάπτυξης - κινητικότητας, απόδοσης, να επαναπολιτικοποιήσει την αντίληψη περί νικών - κατορθωμάτων. Ένα κράτος του “αναγκαίου” και όχι του “δυσκίνητου” Δημοσίου (απολύσεις υπεράριθμων εργαζόμενων) που επανεπινοεί τους όρους της "εφευρετικότητας" του περιώνυμου ιδιωτικού τομέα.
Το Republique En Marche αναπροσδιορίζεται ως απόρριψη του, γνωστού σε όλους, πολιτικού κόστους που εμποδίζει τις αναγκαίες αλλαγές. Πλέον αυτό το κόμμα κινείται με στόχο την απόκτηση πλειοψηφίας η οποία θα θέσει τα επίδικα της "ευρωπαϊκής" Γαλλίας, της ανοιχτής στον ανταγωνισμό και στις προκλήσεις...
Στον πρώτο γύρο των βουλευτικών εκλογών στις 11 Ιουνίου, το Republique En Marche (μαζί με το Κεντρώο MoDem) έλαβε το 32,32% των ψήφων, ευρισκόμενο, εν όψει του δεύτερου γύρου της επόμενης Κυριακής, πολύ κοντά στην απόκτηση της κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας, σε ένα κομματικό - πολιτικό σύστημα που μεταβάλλεται, με το Σοσιαλιστικό Κόμμα να χάνει μεγάλο μέρος της δύναμής του (περίπου 10% των ψήφων στις βουλευτικές εκλογές της περασμένης Κυριακής) και την αποχή να φτάνει το υψηλότατο 51,29 % (!)2.
Το κόμμα του Γάλλου Προέδρου, μετά και τη νίκη στον πρώτο γύρο των βουλευτικών εκλογών, διαμορφώνει στοιχεία πολιτικής κυριαρχίας. Έτσι, το κόμμα θέλει να υπερβεί το κίνημα σε συνθήκες διαχείρισης της κρίσης στην Ευρωζώνη και επιδίωξης αναπροσδιορισμού του γαλλογερμανικού άξονα. Το Republique Εn Marche θέλει να δείξει ότι μπορεί να κυβερνήσει αποτελεσματικά. Η πρόσφατη νίκη ορίζεται με όρους κοινωνιο-εκλογικής ''συνέχειας" της νίκης Μακρόν στις προεδρικές εκλογές.
Οι πλαισιώσεις της αρχικής κοινωνικής συμμαχίας του En Marche και του κόμματος Republique En Marche εδράζονται και στην "επικράτεια" ενός ιδιαίτερου "μιτερανισμού": της απεύθυνσης σε μια "παλιά" όσο και "νέα" πολιτική "τεχνολογία" αλλαγής. Το επόμενο διάστημα κοινωνικοπολιτικά-ιδεολογικά, και εν όψει δευτέρου γύρου, προβλέπεται εξαιρετικά ενδιαφέρον, όχι μόνο για τις πολιτικές του Γάλλου Προέδρου...
1 https://www.interieur.gouv.fr/Elections/Election-presidentielle-2017/Resultats-globaux-du-second-tour-de-l-election-du-President-de-la-Republique-2017
2 https://www.data.gouv.fr/fr/datasets/elections-legislatives-des-11-et-18-juin-2017-resultats-du-1er-tour/
* Ο Σίμος Ανδρονίδης είναι υποψήφιος διδάκτωρ στο Τμήμα Πολιτικών Επιστημών του ΑΠΘ
