«Τα όνειρα είναι μεταδοτικά» έχει γράψει η διεθνώς γνωστή Τουρκάλα συγγραφέας Ελίφ Σαφάκ. Σπανίως τα όνειρα γίνονται πραγματικότητα, συχνά διαψεύδονται, ενίοτε μετατρέπονται και σε εφιάλτες. Αυτό μαρτυρεί η Ιστορία του 20ού αιώνα σε ό,τι αφορά το όνειρο της κοινωνικής και ανθρώπινης απελευθέρωσης. Κατά κανόνα, σε «οδούς ονείρων» πορεύονται οι νέοι και οι νέες, γι’ αυτό και έχουν βρεθεί στην πρώτη γραμμή όλων των μεγάλων κινημάτων, διεθνώς και στην χώρα μας.
Επειδή κάποιοι σήμερα στην Ελλάδα μιλούν για «ναυάγιο ονείρων», καταλογίζοντας γι’ αυτό την ευθύνη στον ΣΥΡΙΖΑ, θα έλεγα ότι σχεδόν πάντοτε τα όνειρα ποικίλλουν. Παρά το γεγονός ότι ο εθνικός μας ποιητής και επαναστάτης, Διονύσιος Σολωμός, έχει συστήσει να πορευόμαστε «με λογισμό και μ’ όνειρο», ακόμα και πολλοί στην Αριστερά δεν αποφύγαμε τις αυταπάτες λόγω λανθασμένων εκτιμήσεων για τον συσχετισμό δυνάμεων στην Ελλάδα και την Ευρώπη. Πιστέψαμε ότι «μια μεγάλη αλλαγή στην Ευρώπη» θα μπορούσε να ξεκινήσει από την Ελλάδα, παραβλέποντας το γεγονός ότι αντίστοιχης μαζικότητας αντι-νεοφιλελεύθερα κινήματα δεν αναπτύσσονταν παράλληλα και σε άλλες χώρες της Ευρώπης, με την εξαίρεση χωρών του ευρωπαϊκού Νότου (κίνημα Podemos στην Ισπανία κ.λπ.).
Υπήρξαν και συγχύσεις για τον χαρακτήρα και τις δυνατότητες ενός μαζικού κινήματος διαμαρτυρίας. Καλώς ή κακώς, ένα τέτοιο κίνημα δεν σημαίνει και πολιτικό πρόγραμμα ούτε, πολύ περισσότερο, πρόγραμμα διακυβέρνησης σε συγκεκριμένες συνθήκες. Για παράδειγμα, το κίνημα των Αγανακτισμένων της πλατείας Συντάγματος ποτέ δεν ήταν ενιαίο και μονοδιάστατο.
Άλλοι -ευτυχώς λίγοι- διαδήλωναν εναντίον των τριακοσίων της Βουλής αδιακρίτως, εμφανιζόμενοι και ως γνήσιοι απόγονοι των 300 του Λεωνίδα. Άλλοι ήθελαν την «ρήξη» με την Ε.Ε. και την αναζήτηση διεθνών στηριγμάτων της Ελλάδας εκτός Ευρώπης, που τελικά δεν μας προσφέρθηκαν, αφού Κίνα και Ρωσία μάς συνέστησαν «βρείτε τα με τους εταίρους σας» τον Ιούλιο του 2015. Άλλοι ζητούσαν να «κάνουμε το Σύνταγμα πλατεία Ταχρίρ», άλλοι να μετατρέψουμε τη συγκεκριμένη πολύμηνη λαϊκή διαμαρτυρία σε αντικαπιταλιστικό κίνημα, προτείνοντας one solution, revolution! Αυτό ήταν το ελληνικό κίνημα των indignados, που έπαιξε σημαντικό ρόλο στην αλλαγή των εσωτερικών πολιτικών συσχετισμών εις βάρος των μνημονιακών δυνάμεων.
Καλώς ο ΣΥΡΙΖΑ είχε υποστηρίξει και είχε λάβει μέρος με στελέχη και μέλη του σε εκείνο το κίνημα, με τις δικές του απόψεις και θέσεις. Γι’ αυτό δεν είπαμε ποτέ ότι μέσω των κινητοποιήσεων αυτών επιδιώκουμε την έξοδο από την Ε.Ε. και την Ευρωζώνη. Επειδή, δε, μας κατηγορούν ορισμένοι, ακόμα και στελέχη των πρώην κυβερνητικών κομμάτων, ότι μετατρέψαμε σε «ναι» το «όχι» του δημοψηφίσματος της 5ης Ιουλίου 2015, υπενθυμίζω ότι και στο δημοψήφισμα συμπορεύτηκαν δυνάμεις με πολύ διαφορετικές στοχεύσεις, όμως, οι θέσεις του ΣΥΡΙΖΑ, της κυβέρνησης και του πρωθυπουργού ήταν ξεκάθαρες. Ζητήσαμε ψήφο υπέρ του «όχι» για να διαπραγματευτούμε από καλύτερες θέσεις με τους εταίρους μας στην Ε.Ε., όχι για να έρθουμε σε ρήξη μαζί τους, οδηγώντας την Ελλάδα εκτός Ευρωζώνης, που ήταν το σχέδιο Σόιμπλε. Ναι, αποδεχτήκαμε νέο Μνημόνιο, αλλά η επιλογή αυτή θα δικαιωθεί σε βάθος χρόνου. Ούτε μεγάλη ήττα ήταν -όπως υποστηρίζουν ορισμένοι- αφού δεν ήμασταν το φαβορί, ούτε παίζαμε εντός έδρας. Τα υπενθυμίζω όλα αυτά, διότι με την υπογραφή του τρίτου Μνημονίου θα έπρεπε να έχουμε επίγνωση ότι μπήκαμε σε διαρκή διαπραγμάτευση, πρώτη αξιολόγηση, δεύτερη αξιολόγηση κ.λπ.
Εντυπωσιάζει το γεγονός ότι οι yesmen των προηγούμενων Μνημονίων μάς κατηγορούν για υποτιθέμενες διαπραγματεύσεις. Φτάνουν στο σημείο να ισχυρίζονται ότι είχαν πετύχει ρύθμιση του χρέους από το 2012, ενώ όλοι ξέρουν ότι, ιδιαίτερα η Ν.Δ., διατυμπάνιζε διά του κ. Σαμαρά ότι «το χρέος είναι βιώσιμο».
Ορθότατα ο Ευκλείδης Τσακαλώτος λέει συχνά ότι «το 2017 δεν είναι 2015». Χάρις στη δράση και της ελληνικής κυβέρνησης σημειώνονται ανακατατάξεις στον χώρο της Ε.Ε., με πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα ότι ο Νότος της Ευρώπης συμπαρατάσσεται σήμερα με την Ελλάδα στα Eurogroup. Εξέλιξη που οφείλεται και στη δική μας πρωτοβουλία για τη συνεργασία των μεσογειακών χωρών - μελών της Ε.Ε., για την οποία μας ειρωνευόταν η αντιπολίτευση, όπως και κάποιοι στην αριστερά, που δεν κατανοούν ότι στη διεθνή πολιτική «δεν υπάρχουν αιώνιοι φίλοι ούτε αιώνιοι εχθροί, αλλά αιώνια συμφέροντα».
Η Ν.Δ. ισχυρίζεται αβάσιμα ότι η σημερινή κυβέρνηση δεν διαθέτει αξιοπιστία, ούτε διεθνές κύρος για αποτελεσματική διαπραγμάτευση. Από πού συνάγεται αυτό; Δεν βλέπουν ότι ο νέος Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν, ένθερμος ευρωπαϊστής, μας συμπαρίσταται; Αλλά, αν η Ν.Δ. θεωρεί εθνικό θέμα την ρύθμιση του χρέους, ποίων εκ των κυβερνώντων ομοϊδεατών της στην Ευρώπη έχει εξασφαλίσει την υποστήριξη προς την Ελλάδα; Ακόμα μία επισήμανση. Η ηγεσία της Ν.Δ. διατείνεται ότι, σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, είναι προ των πυλών της διακυβέρνησης. Απαντώ με μια λαϊκή παροιμία: όποιος πεινάει, καρβέλια ονειρεύεται.
* Ο Πάνος Τριγάζης είναι μέλος της Κεντρικής Επιτροπής του ΣΥΡΙΖΑ
