Live τώρα    
20°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Αίθριος καιρός
20 °C
18.2°C22.0°C
1 BF 47%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
18 °C
14.7°C21.2°C
2 BF 57%
ΠΑΤΡΑ
Αίθριος καιρός
17 °C
16.0°C19.4°C
2 BF 63%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
20 °C
18.8°C21.5°C
1 BF 61%
ΛΑΡΙΣΑ
Ελαφρές νεφώσεις
15 °C
14.9°C18.4°C
2 BF 63%
Κουλτούρα ειρήνης εναντίον Φασισμού
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Κουλτούρα ειρήνης εναντίον Φασισμού

Παρακολουθώντας την πρόσφατη πανελλαδική συνέλευση του Τμήματος Πολιτισμού του ΣΥΡΙΖΑ, δεν άκουσα προτάσεις για το πώς ως κυβέρνηση θα αξιοποιήσουμε τη συμμετοχή της Ελλάδας στην UNESCO, δηλαδή στην Οργάνωση Παιδείας, Επιστήμης και Πολιτισμού των Ηνωμένων Εθνών. Ο παγκόσμιος αυτός οργανισμός προωθεί πολλά προγράμματα για μια σύγχρονη Παιδεία, ενώ εργάζεται σταθερά εναντίον του ρατσισμού, με όποια μορφή και αν εμφανίζεται. Παλαιότερα, είχε προκηρύξει Δεκαετία Δράσης για μια Κουλτούρα Ειρήνης και μη Βίας.

Αναγνωρίζω ότι στον τομέα του πολιτισμού, ιδιαίτερα του επαγγελματικού, η χώρα μας έχει μεγάλα προβλήματα, τα οποία συνδέονται με την οικονομική και κοινωνική κρίση. Ωστόσο, η έννοια πολιτισμός δεν αφορά μόνο τα γράμματα και τις τέχνες, ούτε προφανώς τους αντίστοιχους κρατικούς ή ημικρατικούς φορείς. Πολιτισμός παράγεται από μη επαγγελματίες και από άλλους τομείς της ανθρώπινης δραστηριότητας. Για παράδειγμά, «καρδιά» του σύγχρονου ευρωπαϊκού πολιτισμού έχουν χαρακτηριστεί οι αγώνες και οι κατακτήσεις των εργαζομένων, ιδιαίτερα κατά τον 20ό αιώνα. Γι’ αυτό και προσωπικά έχω ονομάσει «πολιτιστική αντεπανάσταση» τη νεοφιλελεύθερη επίθεση που βρίσκεται σε εξέλιξη στο επίπεδο της Ε.Ε. και γενικότερα στην Ευρώπη. Συνεπώς, ο στόχος επανίδρυσης της Ε.Ε., που υποστηρίζει το Κόμμα Ευρωπαϊκής Αριστεράς, δεν μπορεί να επιτευχθεί χωρίς πολιτιστική αντεπίθεση. Ελπίζω το ζήτημα αυτό να απασχολήσει την νέα Γραμματεία του Τμήματος Πολιτισμού.

Πρωτίστως με απασχολεί το πώς θα κάνουμε τον πολιτισμό ισχυρή δύναμη κρούσης εναντίον του φασισμού, του μιλιταρισμού και του πολέμου. Δεν υπάρχει διεθνές φόρουμ ειρήνης που να μην γίνονται σχετικές συζητήσεις λόγω της ανόδου της Ακροδεξιάς στην Ευρώπη, του ισλαμικού φονταμενταλισμού στη Μ. Ανατολή και του πολλαπλασιασμού των συγκρούσεων στον κόσμο.

Ας συζητήσουμε, λοιπόν, για το πώς θα αναπτυχθεί και θα ριζώσει στην κοινωνία μας μια κουλτούρα ειρήνης και μη βίας, ξεκινώντας από τον σχετικό ορισμό. Σύμφωνα με τον ΟΗΕ, «κουλτούρα ειρήνης είναι ένα σύνολο αξιών, στάσεων, τρόπων συμπεριφοράς και τρόπων ζωής, που απορρίπτουν τη βία και αποτρέπουν τις συγκρούσεις με την αντιμετώπιση των αιτίων τους και την επίλυση των προβλημάτων με διάλογο και διαπραγμάτευση ανάμεσα σε άτομα, ομάδες και κράτη».

Πάλι κατά τον ΟΗΕ, μέσα για την προώθηση μιας κουλτούρας ειρήνης, θεωρούνται η παιδεία, η βιώσιμη οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη, ο σεβασμός στα ανθρώπινα δικαιώματα, η ισότητα των φύλων, η δημοκρατική συμμετοχή, η κατανόηση, η ανεκτικότητα και η αλληλεγγύη.

Κατά συνέπεια, τα πεδία δράσης για μια κουλτούρα ειρήνης είναι πολλά και ενδιαφέροντα, τόσο στο διεθνές όσο και στο εθνικό επίπεδο, θα έλεγα και στο τοπικό επίπεδο, όπου η Αυτοδιοίκηση μπορεί και πρέπει να παίξει τον ρόλο που της αναλογεί και συχνά το κάνει με επιτυχία.

Όπως προανέφερα, μια κουλτούρα ειρήνης δεν μπορεί παρά να είναι αντιφασιστική και αντιμιλιταριστική. Παλαιότερα λεγόταν ότι «φασισμός σημαίνει πόλεμος», κάτι που επιβεβαιώθηκε με τη μεγάλη τραγωδία του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Επόμενο ήταν ο πολιτισμός να βρεθεί στο κέντρο της δράσης των αντιφασιστικών κινημάτων, συμπεριλαμβανομένου του ΕΑΜ, του ΕΛΑΣ και της ΕΠΟΝ. Γι' αυτό, τόσο στην ελεύθερη Ελλάδα όσο και στην υπόδουλη Αθήνα και τον Πειραιά άνθισε ο πολιτισμός στη διάρκεια της κατοχής.

Επειδή συχνά η Εθνική Αντίσταση ταυτίζεται με τον ένοπλο αγώνα, θέλω να θυμίσω ότι υπό κατοχή αναπτύχθηκαν και μεγάλοι ειρηνικοί αγώνες, δηλαδή μαζικοί λαϊκοί αγώνες, όπως ο αγώνας κατά της πείνας, οι απεργίες και οι διαδηλώσεις για τη ματαίωση της πολιτικής επιστράτευσης, που διέταξαν οι δυνάμεις κατοχής στις 22 Φεβρουαρίου 1943. Οι απεργίες και διαδηλώσεις αυτές αποτελούν παραδείγματα νικηφόρων δράσεων και πολιτικής ανυπακοής. Άλλωστε, και ο μεγάλος Μαχάτμα Γκάντι, ηγούμενος κινημάτων μη βίας και πολιτικής ανυπακοής στην Ινδία, κλόνισε συθέμελα τη βρετανική αποικιοκρατία και οδήγησε στην ανεξαρτησία τη μεγάλη χώρα του το 1947. Ποιος μπορεί να πει ότι ο Γκάντι δεν ήταν επαναστάτης;

Μπορούμε πολλά να διδαχτούμε από την εμπειρία του αριστερού και προοδευτικού κινήματος παγκοσμίως, ενθυμούμενοι και το γεγονός ότι το πρώτο διάταγμα του Λένιν ως ηγέτη της μετά την Οκτωβριανή Επανάσταση σοβιετικής εξουσίας, ήταν το Διάταγμα για την Ειρήνη. Να μην το ξεχάσουμε, φέτος, που συμπληρώνονται 100 χρόνια από την Οκτωβριανή Επανάσταση.

Πάνος Τριγάζης, μέλος της Κεντρικής Επιτροπής του ΣΥΡΙΖΑ

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL