Και βλέπω –ας το ξανάβλεπα!– ένα φως
πάνω απ’ το πέλαγο να φτάνει γρήγορα
τόσο που δεν το πιάνει κανενός
πουλιού το πέταγμα. Κι όσο το βλέμμα
πήρα, τον δάσκαλό μου να ρωτήσω,
μεγάλωσε, έφεγγε πιο δυνατά.
Και φάνηκε σε κάθε του πλευρό
κάτι λευκό – κι άλλο λευκό από κάτω
έβλεπα να προβαίνει λίγο-λίγο.
Σώπαινε ο δάσκαλός μου ώσπου το πρώτο
λευκό ήταν φτερούγες ολοφάνερα·
μια όταν καθαρά είδε τον πιλότο,
«Πέσε, πέσε», μου φώναξε, «στα γόνατα,
πλέξε τα χέρια σου! Άγγελος Κυρίου!
Τέτοιους μαντάτορες θα βλέπεις πια.
Κουπιά, πανιά, τα σύνεργα του ανθρώπου,
δες, τ’ αψηφά – κι από ακτή απόμακρη
σ’ αυτήν εδώ τον φέρνουν τα φτερά του.
Δες τις φτερούγες που έχουν υψωθεί,
άφθαρτες, πώς σαλεύουν στον αέρα!
Ποιο φτέρωμα φθαρτό να συγκριθεί;»
Το θείο πουλί πλησίαζε ολοένα,
όλο και πιο λαμπρό, τόσο που έκλεισα
τα μάτια ανήμπορος και τα χαμήλωσα.
Κι έφερε στην ακτή τόσο απαλά
σκάφος τόσο ανάλαφρο, που εντός τους
τίποτα δεν δεχτήκαν τα νερά.
Στην πρύμνη ο πιλότος τ’ ουρανού,
μια ευλογία ολόκληρος, στεκόταν·
«Εν εξόδω Ισραήλ εξ Αιγύπτου»
από μυριάδες πνεύματα ακουγόταν:
το πλήρωμα έψελνε με μια φωνή
και ώς το τέλος ο ψαλμός ψελνόταν.
Με το σημείο του σταυρού ευλογεί
τότε – και βγαίνουν όλοι στο ακρογιάλι·
και φεύγει όσο γρήγορα είχε έρθει.
Ξένο το πλήθος που έμεινε εκεί
έμοιαζε και κοιτούσαν όλοι όπως
κοιτούν αυτοί που πρωτοβλέπουν κάτι.
Από παντού σαΐτευε ο ήλιος
τη μέρα, κι απ’ τη μέση του ουρανού
σαϊτεμένος έφευγε ο Αιγόκερως·
κι αυτοί υψώσανε τα πρόσωπά τους
σ’ εμάς κι είπαν: «Γνωρίζετε το δρόμο
που ώς την κορφή πηγαίνει του βουνού;».
Κι είπε ο Βιργίλιος: «Ίσως τον τόπο
λέτε πως ξέρουμε· όμως κι εμείς
προσκυνητές είμαστε εδώ· από δρόμο
ήρθαμε άλλο – κι είναι έτσι τραχύς
και δύσβατος που τώρα η ανάβαση
θα μοιάζει με παιγνίδι αναψυχής».
Τότε οι ψυχές, που μόλις είχαν νιώσει
απ’ την ανάσα μου πως ζούσα ακόμη,
χλόμιασαν έκπληκτες· κι όπως κυκλώνει
πλήθος τον κήρυκα, όταν σιμώνει
με κλάδο ελιάς, ν’ ακούσουνε τα νέα
κι αδιθάντροπα ένας τον άλλο σπρώχνει,
τούτες οι τυχερές ψυχές σ’ εμένα
στρέψαν το βλέμμα λες κι είχαν ξεχάσει
ποιαν πάνε να κερδίσουν ομορφιά.
Κι είδα που ορμούσε να με αγκαλιάσει
κάποια – κι η τόση αγάπη με ωθεί
παρόμοια κι εγώ να κάνω κίνηση.
Αχ άδεις σκιιές, απόμεινε η μορφή!
Τρεις φορές πίσω του τα χέρια δένω,
στο στήθος τρεις φορές τα έχω δεχτεί.
Κι άναυδος τόσο φάνηκε να μένω
που η σκιά χαμογελά και πίσω
κάνει και πάλι εγώ κοντά πηγαίνω.
Γλυκά με πρόσταξε να σταματήσω·
τότε τον αναγνώρισα· και ζήτησα
για λίγο να σταθεί να του μιλήσω.
Κι είπε: «Μες στο θνητό κορμί σ’ αγάπησα
κι απαλλαγμένος σ’ αγαπάω το ίδιο
και στάθηκα· μα εδώ τι ζητάς τώρα;».
«Καζέλλα μου», του λέω, «για να γυρίσω
εκεί που ήμουν κάνω το ταξίδι·
μα εσύ πώς κι έχασες τόσο καιρό;»
«Κανείς», μου λέει., «δεν μ’ έχει αδικήσει·
αυτός που όποιον κι όταν θέλει παίρνει
πολλές φορές μου αρνήθηκε – κι η κρίση
που έκανε ήταν όπως πάντα δίκαιη.
Μα όποιον το ζητάει, τρεις μήνες τώρα,
στη βάρκα του τον δέχεται εν ειρήνη.
Κι εγώ στην όχθη τα νερά κοιτούσα
του Τίβερη να γίνονται αλμυρά
κι ήρθε και μ’ επιβίβασε. Πανιά
κάνει απ’ το στόμιο εκείνο πάντα,
γιατί όλες οι ψυχές εκεί συρρέουν,
όσες δεν βυθιστήκαν στον Αχέροντα».
«Αν νέοι νόμοι δεν απαγορεύουν»,
του λέω, «να θυμάσαι ή να συνθέτεις
τραγούδια αγάπης που παρηγορούν,
όπως το έζησα, κι αν κι εσύ θέλεις,
ανάπαυσέ μου την ψυχή· τη θλίβει
που εδώ με το κορμί της έχει έρθει».
«“Έρωτα που μιλάς στο νου μου”» αρχίζει
τόσο γλυκά να τραγουδά που η γλύκα
εκείνη ακόμη μέσα μου ηχεί.
Κι ο δάσκαλός μου, εγώ κι όσοι κοντά
στέκονταν, δείχναμε ευτυχισμένοι
και σαν να είχε φύγει κάθε έγνοια.
Dante Alighieri, Purgatorio, Canto 2, απόσπασμα
