Η νεοφιλελεύθερη βαρβαρότητα δεν είναι απλώς ένα αξιολογικό ζήτημα βαθμού επιχειρηματικής ελευθερίας, θέμα καλής ή κακής ελεύθερης αγοράς. Ήταν και παραμένει ζήτημα πολιτισμικής επιλογής και διάσωσης της πολιτικής αυτονομίας υπεράνω της αγοράς και της αγοραίας χειραγώγησης. Η ανατροπή αυτού του πολιτισμικού και οικονομικού ολοκληρωτισμού τίθεται σήμερα ως πρόταγμα της Αριστεράς και των σοβαρών κοινωνικών κινημάτων.
Οι Ευρωπαίοι πολίτες καλούνται να ξεπεράσουν τους προσχηματικούς «θεσμούς», την πρόσφατη ηγετική αμηχανία μπροστά στην επίθεση της ελίτ των κερδοσκόπων επιβάλλοντας την πολιτική ενοποίηση της Ευρώπης υπό τη σημαία μιας ανθρωποκεντρικής οικονομίας, απαλείφοντας το παράδοξο: τα ελλείμματα των 4/5 να τροφοδοτούν τα πλεονάσματα του 1/5 της Ευρωζώνης.
Ιδιαίτερα στην Ελλάδα, οι απαιτούμενες ανατροπές ταυτίζονται με τον εξοβελισμό της ηγεμονίας της πελατειακής συναυτουργίας που εγκλώβισε τους πολίτες εντός ενός αδυσώπητου διλήμματος:Την αργυρώνητη σιωπή του βολέματος ή την αξιοπρεπή σιωπή της ιδιώτευσης. Πάντως σιωπή...
Οι αυτουργοί της κατάντιας του μεταπολιτευτικού κομματικού κράτους, που έχουν το θράσος να διεκδικούν και πάλι πρωταγωνιστικό ρόλο, αρύονται την πολιτική τους ύπαρξη από τους επιχώριους αντιπροσώπους της διεθνούς ελίτ.
Πρώτο πεδίο ρήξης είναι, νομίζω, η αυτοδύναμη έκφραση των κοινωνικών κινημάτων και της Αριστεράς και η πολιτική συντριβή του καρτέλ των «αντιπροσώπων» της ελίτ.
Δεύτερο πεδίο. Ο αναπροσανατολισμός (θα έλεγα αποτοξίνωση) της οικονομικής πολιτικής. Είναι προφανής η ανάγκη αναστροφής της φοροεισπρακτικής πολιτικής της πενταετίας 2010-15, υπεύθυνης για τη σωρευτική διάβρωση της ανταγωνιστικότητας, τη φορολογική αφαίμαξη, τη δίκαιη οργή και τον ξενιτεμό του μέλλοντός μας.
Αναζωογόνηση της αγοράς και τόνωση των δημοσίων εσόδων από το περίσσευμα της ανάπτυξης, όχι από το υστέρημα των νοικοκυριών.
Τρίτο πεδίο ρήξης. Ένα νέο μοντέλο κοινωνικού κράτους. Αναδιανομή πλούτου όχι ως έρμαιο συστηματικού δανεισμού (μέθοδος Ανδρέα Παπανδρέου) αλλά ως αειφόρος δυνατότητα μιας εκσυγχρονισμένης παραγωγικής οικονομίας.
Στροφή στους επιχειρηματικούς κλάδους έντασης γνώσεως. Οι πρωτότυπες εφευρέσεις και απανωτές πρωτιές νέων Ελλήνων επιστημόνων και τεχνικών σε διεθνείς διαγωνισμούς, οι ξεχωριστές δεξιότητες. Αρκεί να οργανωθούν οι υποδομές και τα επικουρικά θεσμικά όργανα. Να συντονιστούν η ελληνική silicon valley με τους εγχώριους βιομηχανικούς κλάδους θέτοντας τις βάσεις δυναμικών εξαγωγικών δράσεων.
Σε ένα παράλληλο επίπεδο, να συναντηθούν η ναυτιλία, το αναβαθμισμένο και δωδεκάμηνο τουριστικό προϊόν με τον πρωτογενή τομέα προσανατολισμένο στην υγιεινή διατροφή και τις εναλλακτικές καλλιέργειες. Μοναδικός κλάδος θεαματικής αύξησης των εξαγωγών εν μέσω κρίσης. Και βέβαια η εθνική στόχευση για την αξιοποίηση του υπεδαφικού πλούτου και των ενεργειακών δικτύων. Όλα τούτα υπό την εξαιρετικά δυσεπίτευκτη προϋπόθεση: Τη μετεξέλιξη της Δημόσιας Διοίκησης σε φιλικό επιτελικό αρωγό της επιχειρηματικότητας.
Συμφωνούμε, φαντάζομαι, με τον Καρίγιο πως «αριστερή πολιτική είναι όποια λύνει κοινωνικά προβλήματα». Αυτό ακριβώς αναμένουν οι πολίτες μετά από δεκαετίες λιτότητας και δημαγωγικών οραμάτων περί φωτός «στην άκρη του τούνελ».
* Ο Νίκος Δόικος είναι αρχιτέκτονας - συγγραφέας ([email protected])
