Κατά τη διάρκεια του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου χρησιμοποιήθηκαν τα πρώτα «καινοτόμα» όπλα μαζικής καταστροφής: Φλογοβόλα, τοξικά αέρια, υποβρύχια, αερόπλοια ζέπελιν. Η, ήδη από το έτος 1871, υπό τον Βίσμαρκ ηνωμένη Γερμανία είχε κατορθώσει να δημιουργήσει στιβαρό μοντέλο διακυβέρνησης βαρέως βιομηχανικού, μιλιταριστικού βασιλευόμενου κοινοβουλευτισμού. Με ποιες σκοπιμότητες; Την κατοχύρωση του μερτικού της στην κατασκευή του υπεριρανικού σιδηροδρόμου, από την Πόλη έως την Τεχεράνη, και παράλληλα την κατοχύρωση του μερτικού της στις προσόδους του διηπειρωτικού εγχειρήματος “scramble for Africa”. Τα μεγαλεπήβολα αυτά γεωστρατηγικά σχέδια ήταν αναμφίβολα ιδιαζόντως ακριβά και απαιτούσαν «αξιόπιστους» εταίρους. Η Γερμανία, εν προκειμένω, αποπειράθηκε να αξιοποιήσει ως «δορυφόρο» της την παρακμάζουσα Οθωμανική Αυτοκρατορία αφότου πρωτίστως την είχε προμηθεύσει με σύγχρονα όπλα και είχε εκπαιδεύσει τον στρατό της κατά τα γερμανικά πρότυπα. Η Krupp έκανε «χρυσές» δουλειές και μάλιστα με τουρκικές «φούντες».
Εμπόδιο σε αυτά τα «οράματα» στεκόταν, μεταξύ άλλων, και το ελληνικό στοιχείο, με τις αλυτρωτικές του βλέψεις. Στη μεν Οθωμανική Αυτοκρατορία οι Γερμανοί διά των πρακτόρων τους, των διασυνδεδεμένων με τους νεότουρκους αξιωματικούς, είχαν ξεκινήσει εκστρατεία αλλοίωσης του επικυρίαρχου ελληνικού επιχειρηματικού-πολιτισμικού κοινοτικού ιστού, ανατροπής δηλαδή του, ήδη από το έτος 1831, σφυρηλατηθέντος συνταγματικού moratorium του σουλτάνου με τον σχεδόν αυτοδιοικούμενο μικρασιατικό Ελληνισμό, ο οποίος διά των ποικίλων επωφελών κοινωνικών του παρεμβάσεων διασφάλιζε την ευημερία της αυτοκρατορίας. Στη δε Ελλάδα ο γαμπρός του Κάιζερ, αρχιστράτηγος διάδοχος Κωνσταντίνος, μετέπειτα βασιλεύς, ενόσω ο ελληνισμός γευόταν το γλυκόπιοτο κρασί της νίκης στον Α’ Βαλκανικό Πόλεμο, πρόκρινε, στην κυβέρνηση Βενιζέλου, την «επιτακτική» ανάγκη εκσυγχρονισμού του ελληνικού στρατού με γερμανικά όπλα και εκπαίδευση, αντί με γαλλικά, θέτοντας τοιουτοτρόπως τον ακρογωνιαίο λίθο για την απαρχή του εθνικού διχασμού. Ο Διχασμός εγένετο με αφορμή τη διαφωνία Κωνσταντίνου - Βενιζέλου αναφορικά με εργολαβία μεγέθους «αγοράς του αιώνα» για τα δημοσιονομικά δεδομένα της εποχής. Η διαφωνία αυτή κλιμακώθηκε με τη Μικρασιατική Καταστροφή. Με την παλινόρθωση του στέμματος, διά του κινήματος του έτους 1935, η Ελλάς περνά σταδιακά στη σφαίρα επιρροής της Μ. Βρετανίας. Οι εξοπλισμοί καθίστανται βρετανικό προνόμιο, μέχρις ότου το 1959 ο υπουργός Εξωτερικών Ευάγγελος Αβέρωφ να ξεκινήσει την επιχείρηση απομάκρυνσης της χώρας από την επιρροή της παρακμάζουσας αυτοκρατορίας διά της προσέγγισης των ΗΠΑ. Νέα προγράμματα εξοπλισμών υλοποιούνται επ’αφορμή της «προληπτικής» άμυνας απέναντι στον περίφημο «κομμουνιστικό κίνδυνο».
Έτσι, το πολιτικό σύστημα καλείτο και προκαλείτο, ανά τις δεκαετίες, να «ευχαριστεί» άπαντες τους εν τω ΝΑΤΟ αδελφούς: F16 και πύραυλοι Patriot εξ ΗΠΑ, τεθωρακισμένα Leopard εκ Γερμανίας, ελικόπτερα Augusta Bell εξ Ιταλίας, Alouette εκ Γαλλίας, για το Ναυτικό μας αμερικανικά Sikorsky και για τον Στρατό Apache. Να μην παραλείψουμε τα ρωσικά ραντάρ και τις νορβηγικές ρουκέτες. Μία χώρα μετά βίας 11 εκατ. ψυχών, κατά την τελευταία δεκαετία δοκιμαζόμενων, παραμένει ο πιο σταθερός πελάτης οπλικών συστημάτων, τρίτος μεγαλύτερος στο NATO.
Εκεί που θεωρήσαμε πως το τέλος του Ψυχρού Πολέμου σήμανε την απαρχή της παγκόσμιας ειρήνης, μας προέκυψε ο λεγόμενος «πόλεμος των Πολιτισμών». Η αγορά των οπλικών συστημάτων βρίσκει τους τρόπους να αναβιώνει και η αποσταθεροποίηση νευραλγικών γεωγραφικών ζωνών παράγει το «κερδοφόρο» έδαφος. Πού θα ήταν η αγορά αυτή εάν δεν είχε αποσταθεροποιηθεί η Γιουγκοσλαβία, το 1990, εάν δεν είχαν ανατραπεί ο Σαντάμ, ο Καντάφι, ο Μουμπάρακ και εάν σήμερα δεν κλυδωνιζόταν ο Άσαντ;
Τα τελευταία 100 χρόνια μάς διδάσκουν πως οι αλλεπάλληλοι εξοπλισμοί γεννούν νέες σχέσεις εξάρτησης ή διαιωνίζουν παλιότερες. Περαιτέρω δε, διχάζουν τον λαό. Η χώρα μας θα καθίσταται ολοένα πιο ασφαλής εάν επενδύει στη «βιομηχανία της ειρήνης», λ.χ. στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, τις διαπολιτισμικές εκπαιδευτικές δράσεις, σε προγράμματα μεταφοράς τεχνολογίας και τεχνογνωσίας που θα προάγουν την πληροφορία, τη γνώση και τη δημοκρατία. Επίσης, εάν αξιοποιεί στο έπακρο τη γεωπολιτική της θέση ως σταυροδρόμι τριών ηπείρων, που έχουν κάθε συμφέρον η Ελλάδα να είναι χώρα προαγωγός της ειρήνης.
* Ο Δημήτρης Π. Κυριακαράκος είναι δικηγόρος LLM. Το κείμενο είναι απόσπασμα από την εισήγησή του σε ημερίδα του ΠΑΔΟΠ στον ΔΣΑ, 10.4.2017, με θέμα «Διεθνείς και εθνικές επιπτώσεις από την πρωτοφανή αύξηση των παγκόσμιων στρατιωτικών δαπανών - Στοιχεία 2015»
