Επειδή ο χωρικός σχεδιασμός στην Ελλάδα δεν πρέπει να αναστενάζει στα γήπεδα. Γήπεδο ΑΕΚ, νέο γήπεδο Παναθηναϊκού στο Γουδή, συζητήσεις, προτάσεις, αντιθέσεις, αντιστάσεις, επενδύσεις που περιμένουν πολλοί. Άλλοι για να μοιράσουν πιο δίκαια τις επιβαρύνσεις σε κάποιες γειτονιές της πόλης, άλλοι για την ανάπτυξη «ρε γαμώτο», άλλοι για την ικανοποίηση της οπαδικής υπερηφάνειας («να βρεθεί λεφτάς επενδυτής να κάνει μεγάλη την ομάδα») και άλλοι, να κερδοσκοπήσουν ή να στήσουν το πολιτικό, κομματικό, πελατειακό τους δίκτυο. Κι αυτά χωρίς να υπολογίζουν ότι ο χώρος της Αθήνας και των γύρω δήμων του Λεκανοπεδίου είναι πεπερασμένος και δεν μπορεί να φορτώνεται συνέχεια με βαριές αστικές χρήσεις, που τις περισσότερες φορές η μία είναι σε βάρος της άλλης, επιβαρύνοντας το αστικό περιβάλλον.
Επειδή όμως δεν είμαστε το κέντρο του κόσμου. Επειδή κι άλλοι αντιμετώπισαν τα ίδια διλήμματα, ας δούμε τι έκανε το κοσμοπολίτικο Μιλάνο. Στο Μιλάνο υπάρχει το πασίγνωστο γήπεδο ποδοσφαίρου Σαν Σίρο, ονομασία που πήρε από την περιοχή όπου είναι χτισμένο. Ονομάζεται και στάδιο Τζουζέπε Μεάτσα από το όνομα του διάσημου Ιταλού ποδοσφαιριστή. Είναι από τα σημαντικότερα της Ευρώπης, χωρητικότητας 85.000 θέσεων και αποτελεί μέρος του Μιλάνου που κάθε επισκέπτης -ποδοσφαιρόφιλος ή μη- θέλει να επισκεφτεί. Έχει την πρωτοτυπία να είναι έδρα δύο μισητών μεταξύ τους ομάδων, της Ίντερ και της Μίλαν. Όταν δεν γίνεται αγώνας, λειτουργεί μουσείο και ξενάγηση σε όλους τους χώρους με εισιτήριο διόλου ευκαταφρόνητο, 17 ευρώ το άτομο· καθημερινά υπάρχει ουρά επισκεπτών για να το περιηγηθούν.
Το Σαν Σίρο εγκαινιάστηκε το 1926, στην αρχή αποκλειστικά ως ιδιοκτησία και έδρα της Μίλαν. Λόγω μεγάλων λειτουργικών δαπανών που δυσκόλευαν τότε τον σύλλογο να ανταπεξέλθει, το 1935 το γήπεδο πέρασε στην ιδιοκτησία του Δήμου του Μιλάνου.
Η Ίντερ τότε χρησιμοποιούσε ως έδρα το μικρό γήπεδο Αρένα Τσίβικα στην καρδιά της πόλης του Μιλάνου (κάτι σαν τη Λεωφόρο στην Αθήνα) στην άκρη ενός μεγάλου πάρκου πρασίνου (κάτι σαν τη Νέα Φιλαδέλφεια). Η Ίντερ ως σύλλογος μεγάλωνε, αλλά το δίλημμα να μεγαλώσει το γήπεδό της σε βάρος του πρασίνου γρήγορα ξεπεράστηκε και από το 1947 χρησιμοποιεί ως έδρα το Σαν Σίρο μαζί με τη μισητή αντίπαλό της, τη Μίλαν. Στο μουσείο του γηπέδου εμπλέκονται λειτουργικά οι ιστορικές διαδρομές των δύο συλλόγων και της Εθνικής Ιταλίας.
Η ιδιοκτησία της Μίλαν από τον Μπερλουσκόνι, η επικράτηση του μπερλουσκονισμού στο επαγγελματικό ποδόσφαιρο ως υπόδειγμα πώς, μέσα από την ιδιοκτησία ποδοσφαιρικής ομάδας, εξυπηρετείς τα οικονομικά σου συμφέροντα και τις πολιτικές φιλοδοξίες, έφεραν στο προσκήνιο ξανά τα διλήμματα για τη μιλανέζικη κοινωνία. Η Μίλαν με ιδιοκτήτη τον Μπερλουσκόνι εκδήλωσε πρόθεση να αγοράσει το γήπεδο και φυσικά η Ίντερ να αναζητήσει να φτιάξει αλλού το δικό της. Η κοινωνία του Μιλάνου και πάλι έβαλε μπροστά το συνολικό συμφέρον της πόλης και τα σχέδια δεν προχώρησαν. Έδρα και των δύο ομάδων παρέμεινε το Σαν Σίρο και η διοίκηση της Μίλαν επένδυσε σε κτήριο σε άλλη διεύθυνση της πόλης κοντά στο γήπεδο φτιάχνοντας το Casa Milan, όπου στέγασε τη διοίκηση, το διαδραστικό μουσείο του συλλόγου, το κατάστημα με τα αναμνηστικά και εστιατόριο. Από το 2000 το γήπεδο Σαν Σίρο διαχειρίζεται εταιρεία ειδικού σκοπού, όπου συμμετέχουν στη διοίκησή της ο δήμος, η Μίλαν και η Ίντερ, ενώ η ιδιοκτησία παραμένει στον δήμο.
Αυτά συμβαίνουν στο Μιλάνο. Εμείς εδώ αφήνουμε να απαξιώνεται το Ολυμπιακό Στάδιο, που θα μπορούσε να αποτελέσει αναπτυξιακό πόλο πρωτίστως για την Αττική αλλά και για τον Παναθηναϊκό και την ΑΕΚ.
Μπάμπης Μπιλίνης, μέλος γραμματείας του Τμήματος Οικολογίας - Περιβάλλοντος και Χωρικού Σχεδιασμού του ΣΥΡΙΖΑ
