Υπό κανονικές συνθήκες κανείς στην Ελλάδα δεν θα 'θελε να χαλαλίσει το βραδάκι της Κυριακής για να παρακολουθήσει τα εκλογικά αποτελέσματα σε ένα κρατίδιο της Γερμανίας με πληθυσμό μικρότερο από τον Νομό Θεσσαλονίκης. Ούτως ή άλλως, λίγοι θα το έκαναν και στην ίδια τη Γερμανία.
Ωστόσο χθες από τις κάλπες του κρατιδίου του Ζάαρ όλοι περίμεναν ένα πρώτο σήμα για το εάν το περιβόητο “Εφέ Σουλτς” -η απότομη άνοδος των Σοσιαλδημοκρατών από την ημέρα που ο πρώην πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου πήρε το χρίσμα να είναι αυτός ο υποψήφιος καγκελάριος στις ομοσπονδιακές εκλογές του Σεπτεμβρίου- περιορίζεται στις δημοσκοπήσεις και στην εγγραφή νέων μελών στο SPD ή λειτουργεί και στην κάλπη. Και περίμεναν να δουν εάν υπάρχει στην ατμόσφαιρα διάθεση αλλαγής από τον... αιώνιο μεγάλο συνασπισμό σε μια πιο αριστερή κατεύθυνση. Οι ψηφοφόροι του Ζάαρ -800.000 στο σύνολό τους- έστειλαν το σήμα ότι θέλουν να κρατήσουν τη σημερινή τους κυβέρνηση (τον μεγάλο συνασπισμό Χριστιανοδημοκρατών - Σοσιαλδημοκρατών) και κυρίως τη σημερινή τους πρωθυπουργό, τη συντηρητική Άννεγκρετ Κραμπ- Κάρενμπαουερ ή αλλιώς ΑΚΚ (για την αποφυγή του γλωσσοδέτη). Μάλιστα το εκλογικό αποτέλεσμα ήταν τόσο σαφές, με τους Χριστιανοδημοκράτες (CDU) να ενισχύονται κατά 5,5% και να φτάνουν το 40,7%, ώστε να μην αμφισβητεί κανείς ούτε στην τοπική πρωτεύουσα, το Ζααρμπρίκεν, ούτε στο Βερολίνο, ότι η “ήσυχη” ΑΚΚ ήταν η μεγάλη νικήτρια χάρη στην προσωπική ακτινοβολία της.
Οι ηττημένοι...
Οι αμφισβητήσεις ξεκινούν από 'δώ και πέρα. Από την ερμηνεία της νίκης της ΑΚΚ και τις ερμηνείες της ήττας όλων των υπόλοιπων:
* Του SPD, που μετά βίας κατάφερε να πλησιάσει το 30%, χάνοντας μία μονάδα από τις προηγούμενες εκλογές - αν και αποφεύγοντας την κατάρρευση που προέβλεπαν οι δημοσκοπήσεις πριν από την εμφάνιση του Σουλτς.
* Της Αριστεράς, που έπεσε στο 13% χάνοντας τρεις μονάδες στο κρατίδιο όπου επί περισσότερο από μία δεκαετία ήταν πρωθυπουργός ο Όσκαρ Λαφοντέν.
* Των Πράσινων, που έπεσαν κάτω από το 5% και δεν κατάφεραν να μπουν στην τοπική Βουλή.
* Και της ακροδεξιάς Εναλλακτικής για τη Γερμανία (AfD), η οποίαν πήρε μεν ένα 6% από το πουθενά, πλην όμως είναι το μικρότερο ποσοστό που παίρνει σε κρατίδιο από τότε που ξεκίνησε η άνοδός της.
...και οι ερμηνείες
Οι ενθουσιασμένοι Χριστιανοδημοκράτες προσπαθούν να ερμηνεύσουν τη νίκη τους με τρόπο που να ξεπερνά τις ιδιαιτερότητες του Ζάαρ. Και επιμένουν ότι οι ψηφοφόροι βεβαίως επιβράβευσαν την καλή δουλειά της κυβέρνησης της ΑΚΚ, ωστόσο ουσιαστικά αρνήθηκαν να δοκιμάσουν το “κόκκινο - κόκκινο” πείραμα. Μια κυβέρνηση SPD - Αριστεράς που θα άλλαζε την ατζέντα. Αυτή είναι η ερμηνεία που τους βολεύει, κι αυτή την ερμηνεία προσπαθούν να αποδομήσουν οι Σοσιαλδημοκράτες, τονίζοντας, πρώτον, ότι το αποτέλεσμα έκριναν οι καλές επιδόσεις της ΑΚΚ στο τοπικό επίπεδο, σε ένα κρατίδιο όπου το 80% των ερωτηθέντων δήλωνε ικανοποιημένο από την κυβέρνηση και την οικονομική του κατάσταση, και, δεύτερον, ότι προεκλογικά στο Ζάαρ δεν είχαν δεσμευτεί να συνεργαστούν με την Αριστερά. Αυτό το τελευταίο είναι αλήθεια, πλην όμως στην τελική ευθεία των εκλογών η ΑΚΚ έθετε ευθέως το δίλημμα: “Θέλετε εμένα ή τους κόκκινους;”. Και είναι δύσκολο να σταθμίσει κανείς εάν πράγματι αυτό το δίλημμα βάρυνε στις κάλπες.
Το “προφίλ Μέρκελ”
Το βέβαιο είναι ότι το αποτέλεσμα στο Ζάαρ ενισχύει την καγκελάριο Άνγκελα Μέρκελ, με την έννοια ότι για ένα διάστημα -τουλάχιστον μέχρι να ανοίξουν οι κάλπες στα δύο πολύ πιο σημαντικά κρατίδια της Βόρειας Ρηνανίας Βεστφαλίας και του Σλέσβιχ Χόλσταϊν στα μέσα Μαϊου- θα αμβλυνθεί η εσωτερική αμφισβήτηση που δέχεται από το κόμμα της, καθώς η νικήτρια ΑΚΚ έχει το προφίλ μιας μικρής Μέρκελ. Όπως βέβαιο είναι ότι οι Σοσιαλδημοκράτες του Σουλτς θα πρέπει να παλέψουν σκληρότερα εάν θέλουν τη νίκη στο ομοσπονδιακό επίπεδο τον Σεπτέμβριο, διότι δεν μπορούν να ποντάρουν απλά στο θετικό κλίμα που δημιουργούν οι δημοσκοπήσεις. Ο Σουλτς μοιάζει να το κατάλαβε αμέσως και δεν έκανε το λάθος να ωραιοποιήσει την ήττα.
Με ποδοσφαιρικούς όρους παραδέχτηκε ότι η ομάδα δέχτηκε το πρώτο γκολ, αλλά δήλωσε ότι το ματς τελειώνει στο 90'. Σε έξι μήνες, δηλαδή, που αποτελούν μια πολιτική... αιωνιότητα. Για την... ισοφάριση ο Σουλτς ποντάρει στις εκλογές της Βόρειας Ρηνανίας Βεστφαλίας -με τους εικοσαπλάσιους κατοίκους από το Ζάαρ-, οι οποίες πάντα δείχνουν τον δρόμο για την ομοσπονδία. Εκεί το SPD έχει με το μέρος του μια άλλη κυρία με το... μαμαδίστικο προφίλ της Μέρκελ, την τοπική πρωθυπουργό Χανελόρε Κραφτ.
Ωστόσο, θα σταθμίσουν και οι Σοσιαλδημοκράτες σοβαρά την ερμηνεία της CDU ότι οι ψηφοφόροι δεν θέλουν μια κυβέρνηση με τη συμμετοχή της Αριστεράς. Δεν είναι τυχαίο ότι η γραμματέας του κόμματος έσπευσε να δηλώσει ότι το SPD δεν πηγαίνει στις ομοσπονδιακές κάλπες με μια ξεκάθαρη δέσμευση για το με ποιον θέλει να κυβερνήσει. Κι αυτή η... απροθυμία είναι δίκοπο μαχαίρι. Διότι δεν περιγράφει μια εναλλακτική πρόταση εξουσίας, αλλά αφήνει ορθάνοιχτο το ενδεχόμενο να συνεχιστεί ο μεγάλος συνασπισμός, είτε με Μέρκελ είτε με Σουλτς στο τιμόνι.
