Εντάξει, τα 'παμε και τα συμφωνήσαμε. Ότι για εντελώς δικούς του λόγους ο Ερντογάν τραβάει το σκοινί. Ότι εν όψει του δημοψηφίσματος που θα τον καταστήσει -και θεσμικά- απόλυτο μονάρχη, καλλιεργεί διμερείς εντάσεις, «εξάγοντας» (κατά την πάγια συνήθεια των γειτόνων μας), τα δικά του προβλήματα. Εξ αυτού τα επεισόδια στο Αιγαίο, εξ αυτού και τα αδιέξοδα στο Κυπριακό.
Το ζήτημα, από κει και πέρα, είναι τι κάνουμε εμείς. Πόσο σοβαρά και πόσο αποτελεσματικά απαντούμε σε όλ' αυτά. Γιατί αν είναι να παίζουμε το παιχνίδι του Ερντογάν, ε δεν το λες και πολύ έξυπνο...
Φαίνεται λοιπόν ότι, πράγματι, ο Τούρκος πρόεδρος επιχειρεί, μέσω των εντάσεων, ν’ απευθυνθεί στο εθνικιστικών εμμονών -μεγάλο- τμήμα του ακροατηρίου του. Προκειμένου να κερδίσει την εμπιστοσύνη του εν όψει της επικείμενης αναμέτρησης. Ο Ερντογάν τα παίζει όλα για όλα στην προσπάθεια μετατροπής του πολιτεύματος της γείτονος χώρας σε προεδρικό. Εκεί που, και με την άδεια του Συντάγματος, θα συγκεντρώσει στο πρόσωπό του όλες τις εξουσίες. Και, απ’ ό,τι δείχνουν τα πράγματα, το δημοψήφισμα της 16ης Απριλίου δεν θα είναι περίπατος για κείνον -κάθε άλλο. Από την άλλη μεριά μετράει, απ’ ό,τι φαίνεται, και η διά της απόφασης του Αρείου Πάγου άρνηση έκδοσης των 8 Τούρκων στρατιωτικών. Πολύ περισσότερο που οι σχετικές «εκκρεμότητες» έχουν συνέχεια. Στην Αλεξανδρούπολη σήμερα, και ποιος ξέρει πού αλλού αύριο. Αλλά βέβαια, ως πρωτεύουσα αφετηρία της έντασης, παραμένουν τα ζητούμενα του τουρκικού δημοψηφίσματος.
Εξ αυτού λοιπόν οι τσαμπουκάδες στο Αιγαίο. Στις θάλασσες και στα νησιά μας. Με τις διαρκείς υπερπτήσεις, τις παραβάσεις και τις παραβιάσεις. Εξ αυτού οι όντως προκλητικές δηλώσεις του Τούρκου υπουργού Εξωτερικών Μελβούτ Τσαβούσογλου. Ότι ο Τούρκος επιτελάρχης, αν ήθελε, αν ήταν στον σχεδιασμό, θα αποβιβαζόταν στα Ίμια. Εξ αυτού και η εμπλοκή στη διαδικασία των διαπραγματεύσεων για το Κυπριακό. Εκεί που, κατά πάσα λογική εκτίμηση, ο Τουρκοκύπριος ηγέτης Μουσταφά Ακιντζί βρίσκεται δέσμιος των εξ Αγκύρας εντολών, παρά τις γνωστές θετικές δικές του επιλογές. Έτσι ώστε η τρέχουσα διαδικασία, η θεωρούμενη (και από τον ΟΗΕ) ως η μεγάλη ευκαιρία επίλυσης του Κυπριακού, να κινδυνεύει με κατάρρευση...
Βούτυρο στο ψωμί του...
Αλλά βέβαια το ζήτημα, εν προκειμένω, είναι τι κάνουμε εμείς. Πώς επεξεργαζόμαστε τις εκείθεν προκλήσεις. Πώς τις διαχειριζόμαστε, πώς απαντούμε σ’ αυτές. Μήπως με τη δική μας στάση παρέχουμε αφορμές ή προσχήματα για κλιμάκωση της έντασης; Ακόμη, ίσως, και για προβοκάτσιες; Μήπως διευκολύνουμε τις επιδιώξεις του Ερντογάν; Μήπως πριμοδοτούμε τα σχέδιά του; Μήπως, εν τέλει, με επιλογή μας, παίζουμε το παιχνίδι του;
Ήταν με πρωτοβουλία του ακροδεξιού (αδελφού της Χ.Α.) κυπριακού κόμματος ΕΛΑΜ των μόλις δύο βουλευτών, που εισήχθη στη Βουλή των Αντιπροσώπων η τροπολογία, σύμφωνα με την οποία θα τιμάται στα ελληνοκυπριακά σχολεία το ενωσιακό δημοψήφισμα του 1950. Και υπερψηφίστηκε. Τέτοια ώρα τέτοια λόγια δηλαδή, ή ό,τι θυμούνται χαίρονται. Για να παρασχεθεί έτσι η αφορμή και το περιθώριο στην τουρκική πλευρά να υποστηρίξει (άσχετα αν το πιστεύει κιόλας) πως στο πίσω μέρος του μυαλού των Ελληνοκυπρίων βρίσκεται πάντα το όραμα της Ένωσης με την Ελλάδα. Και να διακόψει τις συνομιλίες. Τη στιγμή που επιχειρείται να συμφωνηθεί και να εγκαθιδρυθεί στην Κύπρο ομόσπονδη, προφανώς υπερεθνική, νέα κρατική οντότητα. Δεν ήταν λοιπόν η στιγμή για κάτι τέτοιο, επ’ ουδενί. Ήταν ό,τι το χειρότερο. Που σύμφωνα με όχι λίγους και πολύ σοβαρούς αναλυτές, μπορεί ν’ αποβεί μοιραίο.
Σε ό,τι αφορά στα καθαρά ελληνοτουρκικά, τα έχοντα σχέση με το Αιγαίο, να το πούμε καθαρά, δίχως περιστροφές και καλλιέπειες. Ναι, η στάση του Πάνου Καμμένου είναι λάθος, μεγάλο λάθος. Και άκρως επικίνδυνη. Αποτελεί βούτυρο στο ψωμί του Ερντογάν. Πριμοδοτώντας τα σχέδιά του. Και παίζοντας, εν τέλει, στο γήπεδο που ο ίδιος επέλεξε. Γιατί τι επεδίωκε ο Τούρκος πρόεδρος; Να στήσει σκηνικό έντασης, προκειμένου να «συνομιλήσει» με τους πιο ακραίους κύκλους του εκλογικού του ακροατηρίου. Ε λοιπόν, όταν εμείς από 'δω του παραγγέλνουμε, διά του επί της Άμυνας υπουργού μας, ότι «αν πατήσουν οι δικοί του το πόδι τους στα Ίμια, να δούμε πώς θα φύγουν», προαναγγέλλοντας, μ’ άλλα λόγια πολεμικό επεισόδιο, άλλο που δεν θέλει ο σουλτάνος, η καλύτερή του. Τον πέτυχε τον σκοπό του πέρα για πέρα. Πολύ περισσότερο που δόθηκε έτσι πάσα στους ακρότερους των δικών του να θυμηθούν (και να θυμίσουν) το 1922.
Έχει κάθε λόγο η δική μας πλευρά να επενδύει στην ψυχραιμία, στη νηφαλιότητα και στη λογική. Σε ρόλο υπεύθυνης και, ως εκ τούτου, ήρεμης δύναμης. Έχει με το μέρος της το Διεθνές Δίκαιο, σ’ ό,τι αφορά τα ζητήματα του Αιγαίου. Τη διεθνή κοινότητα σε σχέση με το Κυπριακό. Περισσεύουν όθεν οι λεονταρισμοί και οι -έστω απαντητικές- παλικαριές.
Και επιτέλους. Πόσο βέβαιοι μπορούμε να αισθανόμαστε ότι το κλίμα τής όλο και κλιμακούμενης έντασης στο Αιγαίο, εξ αφορμής τυχόν «τυχαίου ατυχήματος», δεν θα μεταπέσει σε «θερμό», με ό,τι αυτό μπορεί να συνεπάγεται; Ή ότι θα βρεθεί κι άλλη ευκαιρία, τέτοια ευκαιρία, για την επίλυση του Κυπριακού;
Ο λόγος τώρα στον Αλέξη Τσίπρα προσωπικά...
