Live τώρα    
25°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Αίθριος καιρός
25 °C
23.2°C25.8°C
2 BF 33%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
24 °C
23.4°C26.8°C
2 BF 33%
ΠΑΤΡΑ
Αίθριος καιρός
21 °C
20.0°C24.8°C
2 BF 49%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
21 °C
20.2°C21.0°C
2 BF 69%
ΛΑΡΙΣΑ
Ελαφρές νεφώσεις
25 °C
24.0°C24.9°C
2 BF 33%
ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΙΣ / Κυπριακό: Αναζήτηση βιώσιμης λύσης
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΙΣ / Κυπριακό: Αναζήτηση βιώσιμης λύσης

Οι διαπραγματεύσεις για το Κυπριακό θα συνεχιστούν εφ’ όλης της ύλης κατά τη διάρκεια του Φεβρουαρίου, με στόχο τη σύγκληση νέας διεθνούς διάσκεψης στις αρχές Μαρτίου. Στο στάδιο αυτό, θα ήταν καλό να τεθεί στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων και το κρίσιμο κεφάλαιο της βιωσιμότητας της λύσης. Εάν αυτή δεν είναι βιώσιμη, δεν θα αντέξει.

Σοβαρή απειλή για τη βιωσιμότητά της είναι οι μεταβατικές περίοδοι σε ουσιώδη κεφάλαια: εδαφικό, περιουσιακό, επιστροφή προσφύγων, αποχώρηση εποίκων και τουρκικών στρατευμάτων κ.ά. Μεταβατικότητα ίσον ευθραυστότητα. Οι όποιες ασάφειες θα παρέχουν τη δυνατότητα στην τουρκική πλευρά να ερμηνεύει και να εφαρμόζει πρόνοιες κατά το δοκούν.

Εξαιτίας της ισχύος και του μεγέθους της, η Τουρκία θα έχει το πλεονέκτημα: Την ευχέρεια της επιλογής (optionality) και της προβολής του δικού της αφηγήματος που θα εξυπηρετεί τους στρατηγικούς της στόχους. Ο φόβος για την ανθεκτικότητα της λύσης αφορά κυρίως α) τις ασάφειες που ενδεχομένως να υπάρχουν στην τελική συμφωνία, β) τις μεταβατικές περιόδους σε ουσιώδη ζητήματα, γ) την εφαρμογή της συμφωνίας και δ) τη λειτουργικότητα του κράτους. Συνεπώς, όλα τα θεμελιώδη ζητήματα (οικονομικά της λύσης, Σύνταγμα, ΑΟΖ κ.ά.) χρειάζεται να συζητηθούν και συμφωνηθούν πριν από το τελικό στάδιο.

Η συμμετοχή των μόνιμων μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών στη διαδικασία των διαπραγματεύσεων θα ενίσχυε σημαντικά τη βιωσιμότητά της. Το μοντέλο λύσης και οι διαπραγματεύσεις για το Κυπριακό στηρίζονται σε ορισμένες κρίσιμες υποθέσεις (critical assumptions/premises). Εάν έστω και μία από αυτές δεν ισχύσει στην πράξη, η λύση μπορεί να καταρρεύσει.

Κατά τη γνώμη μου, λόγω της αβεβαιότητας, της πολυπλοκότητας, των αλληλεξαρτήσεων και των ασύμμετρων κινδύνων που χαρακτηρίζουν το Κυπριακό, μόνο η θεωρία Antifragility και το στατιστικό μοντέλο του καθηγητή Νασίμ Ταλέμπ (κορυφαίου ειδικού στο Risk Management) παρέχουν τη δυνατότητα επιστημονικής μέτρησης της συνολικής βιωσιμότητας της λύσης. Η αξιοποίηση του εργαλείου Antifragility, στη σημερινή εποχή των ασυμμετριών, ίσως θα μπορούσε να καταδείξει με ακρίβεια τις πρόνοιες που πρέπει υπάρξουν.

Ο καθηγητής Ν. Ταλέμπ θέτει τους κανόνες για τη μετάβαση από το εύθραυστο στο ανθεκτικό. Βοηθά τους οργανισμούς ώστε να είναι α) λιγότερο εκτεθειμένοι σε αρνητικά συμβάντα που μπορεί να προκύψουν (να ελαχιστοποιούν το ρίσκο και τη ζημιά από αρνητικές ασυμμετρίες) και β) περισσότερο ανοιχτοί σε θετικά συμβάντα που μπορεί να προκύψουν (να μεγιστοποιούν το όφελος από θετικές ασυμμετρίες).

Τα πάντα στο Κυπριακό μπορούν να αξιολογηθούν με βάση τη θεωρία αυτή και το κριτήριο ευθραυστότητα-ανθεκτικότητα. Υπάρχουν θέματα στα οποία μπορούν να γίνουν υποχωρήσεις, χωρίς αυτό να επηρεάζει ουσιαστικά τη συνολική βιωσιμότητα της λύσης. Υπάρχουν όμως και πτυχές -π.χ. το κομβικό θέμα της ασφάλειας– όπου ακόμη και η παραμικρή ευθραυστότητα μπορεί να τινάξει τη λύση στον αέρα.

Εισηγούμαι, λοιπόν, τη λήψη γνωμάτευσης για τη βιωσιμότητα της λύσης από τον καθηγητή Ταλέμπ, η οποία να τεθεί υπόψη των δύο ηγετών, των μελών του Εθνικού Συμβουλίου και των συμμετεχόντων στη νέα διεθνή διάσκεψη για το Κυπριακό στις αρχές Μαρτίου. Τυχόν ευθραυστότητες και επικινδυνότητες θα πρέπει να αντιμετωπιστούν προληπτικά και πριν από την τελική συμφωνία και τα δημοψηφίσματα.

Κοινός στόχος, η επίτευξη μιας επιστημονικά τεκμηριωμένης, απόλυτα βιώσιμης συμφωνίας, με όλους τους νόμιμους κάτοικους της Κύπρου να ζουν κάτω από συνθήκες ασφάλειας. Τα ζητούμενο είναι μια μόνιμη λύση που θα απαντά στις ανησυχίες και των δύο πλευρών, Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων, και θα δίνει προοπτική στις προσδοκίες και στα οράματά τους. Μια λύση που θα γίνεται καλύτερη με τον χρόνο και όχι μια εξαιρετικά εύθραυστη συμφωνία που θα κινδυνεύει με κατάρρευση ανά πάσα στιγμή.

Νίκος Γ. Σύκας, σύμβουλος στρατηγικής και καινοτομίας

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL