Η Κύπρος «της αγάπης και του ονείρου» εισήλθε στο 2017 με βάσιμες ελπίδες για την επίλυση του δυσεπίλυτου εθνικού της προβλήματος, που διαρκεί πολλές δεκαετίες. Η μέχρι τώρα πορεία των διακοινοτικών συνομιλιών υπήρξε επιτυχής, παρά τις εκκρεμότητες, διότι η βούληση για λύση είναι δεδομένη εκ μέρους τόσο του προέδρου Νίκου Αναστασιάδη όσο και του ηγέτη των Τουρκοκυπρίων Μουσταφά Ακιντζί.
Κρίσιμα ερωτήματα παραμένουν για το ποια τελικά θα είναι η στάση της Άγκυρας, πρέπει όμως να αναγνωρίσουμε στην κυβέρνηση Ερντογάν ότι από το 2002 απομακρύνθηκε από το δόγμα Ετσεβίτ ότι «το Κυπριακό λύθηκε το 1974», δηλώνοντας έκτοτε ότι επιθυμεί λύση στο πλαίσιο του ΟΗΕ, προκειμένου να ανοίξει ο δρόμος και για την ένταξη της Τουρκίας στην Ε.Ε.
Ορθότατα η σημερινή κυβέρνηση της Ελλάδας έχει τοποθετήσει το Κυπριακό στην κορυφή των εθνικών προτεραιοτήτων συνεργαζόμενη στενά τόσο με τον Πρόεδρο Νίκο Αναστασιάδη και την κυβέρνησή του όσο και με την Αριστερά της Κύπρου, ελληνοκυπριακή και τουρκοκυπριακή.
Θα έλεγα ότι ως Αριστερά έχουμε ταυτιστεί με το Κυπριακό και τη δίκαιη επίλυσή του, πολλοί δε εξ ημών πήραμε «το βάφτισμα του πυρός» στους κοινωνικούς αγώνες συμμετέχοντας σε συλλαλητήρια για το Κυπριακό.
Έρχομαι τώρα σε διάφορους μύθους περί το Κυπριακό, για να τους αντικρούσω.
Μύθος πρώτος: Το Κυπριακό ως πρόβλημα δημιουργήθηκε το 1974 και είναι μόνο πρόβλημα εισβολής και κατοχής. Ο μύθος αυτός διακινείται από εκείνους που θέλουν να αποσιωπούν τις ευθύνες του λεγόμενου «εθνικού κέντρου» για την κυπριακή τραγωδία, της οποίας η πρώτη πράξη ήταν το πραξικόπημα της χούντας και της ΕΟΚΑ Β’ εναντίον του Μακαρίου, τον οποίον συμμαχικοί κύκλοι χαρακτήριζαν συνοδοιπόρο του ΑΚΕΛ και της Μόσχας. Ακόμα και «Κάστρο της Μεσογείου» τον είχαν χαρακτηρίσει.
Η αλήθεια είναι ότι το Κυπριακό ως διεθνές πρόβλημα υπάρχει από τα Χριστούγεννα του 1963, όταν στο νησί ξέσπασαν διακοινοτικές συγκρούσεις, οι οποίες οδήγησαν στις «πράσινες γραμμές» και στην εγκατάσταση στην Κύπρο (1964) ειρηνευτικής δύναμης του ΟΗΕ, η οποία παραμένει και σήμερα.
Μύθος δεύτερος: Η λύση δικοινοτικής - διζωνικής ομοσπονδίας οδηγεί στην οριστική διχοτόμηση και κατάργηση της Κυπριακής Δημοκρατίας. Στην άποψη αυτή προσχώρησε εσχάτως και η ηγεσία του ΚΚΕ, ενώ μέχρι τώρα πάντοτε ευθυγραμμιζόταν με τη θέση του ΑΚΕΛ.
Η αλήθεια είναι ότι τη δικοινοτική - διζωνική ομοσπονδία αποδέχτηκε ο Μακάριος από το 1977, διά των συμφωνιών Μακαρίου - Ντενκτάς, οι οποίες επαναλήφθηκαν το 1979 από τους Κυπριανού - Ντενκτάς, είχαν δε εγκριθεί ομόφωνα κατ’ επανάληψη από το Εθνικό Συμβούλιο της Κύπρου.
Προσθέτω ότι η Κυπριακή Δημοκρατία είναι δικοινοτικό κράτος από ιδρύσεώς της και, αν τώρα προτείνεται η μετεξέλιξή του σε ομοσπονδία με δύο συνιστώσες πολιτείες, αυτό κατέστη αναγκαίο λόγω της τραγωδίας του 1974. Άρα όσοι λένε ότι υπερασπίζονται την Κυπριακή Δημοκρατία και την υπόστασή της δεν μπορούν να αρνούνται την ομοσπονδία.
Μύθος τρίτος: Ζητούμε την εφαρμογή των αποφάσεων του ΟΗΕ για το Κυπριακό, διατείνονται και οι απορριπτικοί. Η αλήθεια, όμως, είναι ότι βασικό συστατικό των αποφάσεων αυτών είναι και η λύση δικοινοτικής - διζωνικής ομοσπονδίας.
Μύθος τέταρτος: Η πολιτική ισότητα των δύο κοινοτήτων είναι αντιδημοκρατική, διότι παραβλέπει ότι η μεγάλη πλειοψηφία του κυπριακού λαού είναι οι Ελληνοκύπριοι.
Η αλήθεια είναι ότι πολιτική ισότητα ισχύει για όλες τις ομοσπονδίες, ίσχυε και για τη Σοβιετική Ένωση και τη Γιουγκοσλαβία. Μάλιστα στις δύο αυτές περιπτώσεις τα ομόσπονδα κρατίδια ή πολιτείες είχαν και δικαίωμα αποχώρησης, ενώ στην περίπτωση της Κύπρου, τόσο με τις μέχρι τώρα συμφωνίες όσο και με το σχέδιο Ανάν, αποκλείονται και η απόσχιση και η διπλή ένωση.
Μύθος πέμπτος: «Η τωρινή διαπραγματευτική διαδικασία οδηγεί σε νέο σχέδιο Ανάν, το οποίο ο κυπριακός λαός (...)». Κατ’ αρχάς ο «μπαμπούλας» ενός νέου σχεδίου Ανάν δεν υπάρχει. Δυστυχώς, το σχέδιο εκείνο είχε προκύψει και με ευθύνη του προέδρου Τάσσου Παπαδόπουλου, ο οποίος είχε αποδεχτεί την επιδιαιτησία του ΟΗΕ. Σήμερα ο ΟΗΕ βοηθά τις δικοινοτικές συνομιλίες, αλλά το σχέδιο καταρτίζεται αποκλειστικά από τους Αναστασιάδη - Ακιντζί, με τη συμβολή και εμπειρογνωμόνων της Ε.Ε. ως προς την ισχύ του ευρωπαϊκού κεκτημένου.
Στα δε μέχρι τώρα συμφωνηθέντα έχουν υπάρξει σημαντικές βελτιώσεις σε σύγκριση με το σχέδιο Ανάν, όπως ότι στην υπό ίδρυση ομοσπονδία θα ισχύουν οι τρεις ελευθερίες που ισχύουν στην Ε.Ε.
Τέλος, καλό είναι να θυμόμαστε, ιδιαίτερα οι αριστεροί, ότι το σχέδιο Ανάν του 2004 είχε μεν απορριφθεί από τους Ελληνοκύπριους και μάλιστα πανηγυρικά, αλλά είχε εγκριθεί από τους Τουρκοκύπριους, επίσης πανηγυρικά. Άρα ο κυπριακός λαός στην ουσία διχάστηκε περί το σχέδιο Ανάν. Προσθέτω ότι και η σημερινή διαδικασία, εφόσον ολοκληρωθεί επιτυχώς, προβλέπει και πάλι ταυτόχρονα δημοψηφίσματα.
*Το παραπάνω κείμενο αποτελεί τα κύρια σημεία εισήγησης στην Ο.Μ. ΣΥΡΙΖΑ Βύρωνα, 16.1.2017
