Ο νόμος 5343/32 της κυβέρνησης Ελ. Βενιζέλου δεν έχει άδικα χαρακτηριστεί ο μακροβιότερος του 20ού αιώνα για την τριτοβάθμια εκπαίδευση. Με εξαίρεση τον Ν. 815/1978, που δεν ίσχυσε υπό τις αντιδράσεις της πανεπιστημιακής κοινότητας, ο νόμος του 1932 -πλην μεμονωμένων μεταγενέστερων ρυθμίσεων-, στην ουσία, άλλαξε το 1982, με τον Ν. 1268. Για πολλούς ο νόμος του 1982 ήταν τομή για την εκπαιδευτική μεταρρύθμιση στη μεταπολίτευση: συμπύκνωσε το αίτημα για δημοκρατία στα πανεπιστήμια. Ως είθισται στην ελληνική νομοθεσία, ο τελευταίος παρέπεμπε στα σημεία στον προηγούμενό του, κι οι νόμοι των υπουργών Παιδείας Μ. Γιαννάκου (Ν. 3549/2007) και Άν. Διαμαντοπούλου (Ν. 4009/2011) που ακολούθησαν παρέπεμπαν κι αυτοί με τη σειρά τους σε προηγούμενες νομοθετικές ρυθμίσεις. Κάπως έτσι το 2016 το ίχνος του 1932 φτάνει στον 21ο αιώνα...
“Πρόκειται για πειθαρχικά ζητήματα που ρυθμίζονται, μεταξύ άλλων, και με βάση διατάξεις του Ν. 5343/32” επισημαίνει στην “Α” η Γιάννα Καρύμπαλη-Τσίπτσιου, καθηγήτρια Αστικού Δικαίου στο Τμήμα Νομικής του ΑΠΘ. Ύστερα από αίτημα του υπουργείου Παιδείας, έχει αναλάβει να «κωδικοποιήσει» τη νομοθεσία των ΑΕΙ. Έχοντας ήδη ενσωματώσει, με τη μορφή κωδικοποίησης, τις τροποποιήσεις επί του νόμου Διαμαντοπούλου από το 2011 μέχρι σήμερα, της ζητήθηκε, από τον υπουργό Παιδείας Κώστα Γαβρόγλου και από τον γενικό γραμματέα του ΥΠΠΕΘ Γιάννη Παντή, να διευρύνει τη δουλειά της, ξεκινώντας από τον νόμο-πλαίσιο του 1982.
Σε 5 χρόνια, 25 τροποποιήσεις του ν. Διαμαντοπούλου
“Δεν μπορούσα να κάνω τη δουλειά μου ως πρόεδρος της νομικής επιτροπής του Αριστοτελείου” τονίζει η Γ. Καρύμπαλη, εξηγώντας πώς ξεκίνησε να συστηματοποιεί τις τροποποιήσεις επί της ισχύουσας νομοθεσίας. “Μέχρι σήμερα υπάρχουν 25 τροποποιήσεις επί του ν. Διαμαντοπούλου που τις βρίσκει κάποιος εγκατασπαρμένες σε νομοθετήματα ποικίλου περιεχομένου” συνεχίζει. Πέρα δε των μεταρρυθμίσεων της πενταετίας 2011-2016, ο Ν. 4009 δικαιολογεί αναδρομές, ιδίως, στους νόμους 1268/1982, 2083/92, 3549/2007 και 3685/2008.
“Ο ν. Διαμαντοπούλου προέβλεπε ότι ζητήματα των ΑΕΙ θα ρυθμίζονται με τους Οργανισμούς και τους Εσωτερικούς Κανονισμούς τους και, μέχρι την έκδοσή τους, στη βάση Πρότυπων Οργανισμού και Εσωτερικού Κανονισμού, που όμως εκδόθηκαν ποτέ. Έτσι, σήμερα, θέματα που θα ρυθμίζονταν στους Οργανισμούς μένουν αρρύθμιστα και μοιραία ανατρέχουμε σε παλαιότερες διατάξεις” επισημαίνει η Γ. Καρύμπαλη. Με την πολυνομία που ισχύει, το ψάξιμο γίνεται σίγουρα περιπέτεια. Αξίζει μόνο να σημειωθεί ότι τα ΤΕΙ διέπονται από τον Ν. 1404/83, και ως εκ τούτου, πρώτη φορά σε ενιαίο νόμο-πλαίσιο ο όρος ΑΕΙ εμφανίζεται το 1992.
“Τα ΑΕΙ να γνωρίζουν τι αλλαγές έχουν επέλθει”
Το “τιτάνιο” έργο -όπως το χαρακτήρισε ο Κ. Γαβρόγλου στη συνέντευξη Τύπου που έδωσε τον Δεκέμβριο- θα έρθει να ξεκαθαρίσει το νομοθετικό τοπίο της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Σκοπός είναι τα Πανεπιστήμια και τα ΤΕΙ να έχουν στα χέρια τους ένα ενιαίο και περιεκτικό νομικό κείμενο, εύκολο στη χρήση, ώστε να ανατρέχουν εκεί, χωρίς να αναζητούν διατάξεις επί νομοθετημάτων, ρυθμίσεων και διαταγμάτων για να βρουν τι ισχύει για την κάθε περίπτωση σήμερα. “Θα πρέπει στη συνέχεια να δούμε τι χρήζει βελτιώσεων και προσαρμογών” δήλωσε στην “Α” ο Γ. Παντής.
“Λείπει σήμερα ένα πλήρως κωδικοποιημένων νομοθετικό πλαίσιο. Πρέπει τα ΑΕΙ να γνωρίζουν τι αλλαγές έχουν επέλθει και τι έχει μείνει σταθερό, έτσι ώστε να μπορούμε να εκτιμήσουμε τις μετέπειτα μεταρρυθμίσεις μας” σημειώνει ο γενικός γραμματέας του υπουργείου.
Μαζί με την Γ. Καρύμπαλη-Τσίπτσιου, για την επεξεργασία του έργου θα εργαστούν οι Βικτώρια Δούκα, ομότιμη καθηγήτρια Εργατικού Δικαίου στο ΑΠΘ, Ευγενία Αλεξανδροπούλου-Αιγυπτιάδου, καθηγήτρια Δικαίου Πληροφορικής στο Παν. Μακεδονίας, και Μαριάννα Μπουχουρούδη, προϊσταμένη Γενικής Διεύθυνσης Διοικητικών Υπηρεσιών στο ΑΠΘ.
Η τομή του Ν. 1268/82
Με την τομή του Ν. 1268/82 για πρώτη φορά οι ακαδημαϊκοί χώροι γίνονται χώροι διακίνησης πολιτικών ιδεών. Και το ρεύμα αυτό τους ακολούθησε μέχρι και το 2006. Έκτοτε, όπως λένε φοιτητές και καθηγητές, η ιδεολογική και πολιτική ατμόσφαιρα που έβρισκε κανείς στα ΑΕΙ αλλάζει - λόγω των παθογενειών του συνδικαλισμού για κάποιους, ως αποτέλεσμα της μετέπειτα αυταρχικοποίησης στα ΑΕΙ για πολλούς. Μαζί της αλλάζει μοιραία και η καθημερινότητα που είχαμε συνηθίσει στις σχολές πριν από την κρίση: σταδιακά εντατικοποιούνται.
