Του Gideon Rachman
Πέρυσι τέτοιον καιρό έγραφα ότι «Έχω έναν εφιάλτη για το 2017: Πρόεδρος Τραμπ, πρόεδρος Λεπέν, πρόεδρος Πούτιν». Τώρα, μετά τη νίκη του Ντόναλντ Τραμπ, το ερώτημα είναι αν η Μαρίν Λεπέν θα κατακτήσει την προεδρία της Γαλλίας.
Μετά τις προκριματικές εκλογές της γαλλικής Κεντροδεξιάς, φαίνεται ότι η κυρία Λεπέν θα αντιμετωπίσει στον δεύτερο γύρο του Μαΐου τον Φρανσουά Φιγιόν ή τον Αλέν Ζιπέ. Και οι δύο είναι φιγούρες του συστήματος όπως η Χίλαρι Κλίντον και θα αποτελούσαν ιδανικούς αντιπάλους για την αρχηγό της Άκρας Δεξιάς.
Οι επιπτώσεις μιας νίκης της Ακροδεξιάς στη Γαλλία θα ήταν δραστικές για την ευρωπαϊκή και την παγκόσμια πολιτική. Μια προεδρία της Λεπέν θα μπορούσε να οδηγήσει στην κατάρρευση της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Θέλει να βγάλει τη Γαλλία από την ευρωπαϊκή νομισματική ένωση και να κάνει δημοψήφισμα για τη συμμετοχή τής Γαλλίας στην Ε.Ε. Ακόμη και στην περίπτωση που η κυρία Λεπέν μαλακώσει τη στάση της όταν βρεθεί στην προεδρία, δύσκολα μπορεί να δει κανείς πώς η Γερμανία της Άνγκελα Μέρκελ θα μπορούσε να συνεργαστεί με μια εθνικιστική και αυταρχική Γαλλία. Εάν η Γερμανία και η Γαλλία ακολουθήσουν ριζικά διαφορετικούς δρόμους, θα μπορούσε να επιστρέψει ο γαλλογερμανικός ανταγωνισμός στην καρδιά της ευρωπαϊκής πολιτικής.
Οι παγκόσμιες επιπτώσεις μιας νίκης της Λεπέν θα ήταν επίσης πολύ σοβαρές. Τέσσερις από τις πέντε μόνιμες θέσεις του συμβουλίου ασφαλείας του ΟΗΕ θα κατέχονται από αντιδημοκρατικές κυβερνήσεις (Ρωσία και Κίνα) ή από δημοκρατίες στις οποίες κυβερνούν εθνικιστές ακροδεξιοί ηγέτες (ΗΠΑ και Γαλλία). Υπό αυτές τις συνθήκες, η διεθνής έννομη τάξη θα μπορούσε να καταρρεύσει.
Φυσικά, ακόμη και μετά το Brexit και τη νίκη Τραμπ, δεν είναι καθόλου αναπόφευκτη μια νίκη της Λεπέν στη Γαλλία. Όποια αξία κι αν έχουν, οι δημοσκοπήσεις εξακολουθούν να δείχνουν ότι πιθανώς θα χάσει με διαφορά στον δεύτερο γύρο των εκλογών. Παρ' ότι η κυρία Λεπέν έχει χαιρετήσει την είσοδο του Τραμπ στον Λευκό Οίκο και περιστοιχίζεται από συμβούλους που υποστηρίζουν την «εναλλακτική Δεξιά» του Τραμπ, υπάρχει μια σημαντική διαφορά ανάμεσα στα φαινόμενα Τραμπ και Λεπέν. Σε αντίθεση με τον κύριο Τραμπ, το Εθνικό Μέτωπο υπάρχει εδώ και δεκαετίες και είναι περισσότερο γνωστό στους ψηφοφόρους. Οι πικρές μνήμες της Γαλλίας από το καθεστώς του Βισύ στη δεκαετία του 1940 ίσως σημαίνουν επίσης ότι η χώρα είναι καλύτερα εμβολιασμένη για να αντιμετωπίσει την Ακροδεξιά από ό,τι οι Ηνωμένες Πολιτείες.
Απέναντι σε αυτό, όμως, υπάρχει η πιθανότητα οι Γάλλοι ψηφοφόροι -που ίσως φοβόντουσαν ότι μια προεδρία της Λεπέν θα κάνει τη χώρα τους διεθνή παρία- να αισθανθούν τώρα ότι η νίκη του κυρίου Τραμπ τους δίνει την «άδεια» να ψηφίσουν την Ακροδεξιά.
Οι αντικειμενικές συνθήκες για μια επιστροφή στον αυταρχικό εθνικισμό είναι εμφανώς ισχυρότερες στη Γαλλία σε σχέση με τις Ηνωμένες Πολιτείες. Η Γαλλία έχει υποστεί βάρβαρες τρομοκρατικές επιθέσεις από ισλαμιστές εξτρεμιστές. Υπάρχουν μεγάλοι πληθυσμοί μουσουλμάνων με φτωχή κοινωνική ενσωμάτωση στις περισσότερες μεγάλες πόλεις. Η ανεργία του γενικού πληθυσμού ξεπερνά το 10%. Πάνω απ' όλα, το πολιτικό κατεστημένο είναι απεχθές. Το ποσοστό αποδοχής του προέδρου Φρανσουά Ολάντ έπεσε πρόσφατα στο σοκαριστικό επίπεδο του 4%. Το πολιτικό, κοινωνικό, οικονομικό και διεθνές περιβάλλον δεν θα μπορούσε να είναι περισσότερο ευνοϊκό για την κυρία Λεπέν.
Τα τελευταία χρόνια, η κυρία Λεπέν έκανε κινήσεις για να αποστασιοποιηθεί από τον πατέρα της, τον Ζαν Μαρί, του οποίου οι ανοιχτές ρατσιστικές απόψεις την έφερναν σε δύσκολη θέση. Αυτές τις ημέρες η ρητορική τής κυρίας Λεπέν είναι όντως λιγότερο εμπρηστική και ανέντιμη από εκείνη του κυρίου Τραμπ. Αλλά η Γαλλίδα αρχηγός της Ακροδεξιάς δεν έχει κάνει λίγα. Για παράδειγμα, έχει παρομοιάζει την προσευχή μουσουλμάνων στους δρόμους της Γαλλίας με τη ναζιστική κατοχή.
Στην άλλη πλευρά της Μάγχης, ίσως να υπάρχουν ορισμένοι στη βρετανική κυβέρνηση που θα καλοδέχονταν σιωπηρά την προοπτική μιας νίκης της Ακροδεξιάς στη Γαλλία. Η σημερινή γαλλική κυβέρνηση ηγείται των απαιτήσεων να πληρώσει η Βρετανία βαρύ τίμημα για το Brexit, ενώ η κυρία Λεπέν έχει χαιρετίσει τη βρετανική απόφαση για έξοδο από την Ε.Ε. Μια νίκη της Λεπέν ίσως να έλυνε το πρόβλημα του Brexit, καθώς ίσως να μην υπήρχε πλέον μια Ευρωπαϊκή Ένωση από την οποία θα αποχωρούσε η Βρετανία. Ο Βρετανός υπουργός Εξωτερικών Μπόρις Τζόνσον χαιρέτισε την «ευκαιρία» που αντιπροσωπεύει ο φιλοBrexit Τραμπ και ίσως οσμίζεται παρόμοιες «ευκαιρίες» με την άνοδο της κυρίας Λεπέν.
Περισσότερο σώφρονα μυαλά στο Λονδίνο θα καταλαβαίνουν βέβαια ότι η άνοδος της γαλλικής Ακροδεξιάς δεν θα είναι καλά νέα για τη Βρετανία. Μια νίκη του Εθνικού Μετώπου στη Γαλλία θα σήμαινε ότι οι δυνάμεις του αυταρχικού εθνικισμού θα ανθούσαν από τη μία άκρη της Ευρώπης μέχρι την άλλη, από τη Μόσχα μέχρι τη Βαρσοβία, τη Βουδαπέστη και το Παρίσι. Οι Ηνωμένες Πολιτείες υπό τον κύριο Τραμπ δεν θα υπολογίζονταν πλέον ως μια σταθεροποιητική δύναμη για την απώθηση του πολιτικού εξτρεμισμού στην Ευρώπη. Αντίθετα, πολλοί στην Ευρώπη προσβλέπουν τώρα στην κυρία Μέρκελ, η οποία ανακοίνωσε ότι θα διεκδικήσει τον επόμενο χρόνο τέταρτη θητεία στην καγκελαρία, ως άγκυρα της ευρωπαϊκής σταθερότητας. Αλλά οι προκλήσεις τις οποίες αντιμετωπίζει η κυρία Μέρκελ είναι αληθινά τρομακτικές. Αντιμετωπίζει μια εχθρική Ρωσία στην Ανατολή και μια Μέση Ανατολή που φλέγεται στον Νότο. Ο κύριος Τραμπ έχει εκφράσει ανοιχτά την περιφρόνησή του για την κυρία Μέρκελ.
Εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι σχέσεις της Γερμανίας με τη νότια Ευρώπη έχουν δηλητηριαστεί από την κρίση του ευρώ, ενώ οι σχέσεις με την ανατολική Ευρώπη έχουν ξινίσει εξαιτίας της προσφυγικής κρίσης. Εν τω μεταξύ, η Βρετανία έχει ψηφίσει για να φύγει από την Ένωση. Η εκλογή της κυρίας Λεπέν στη Γαλλία θα μπορούσε να αποτελέσει τη χαριστική βολή στο ευρωπαϊκό όραμα το οποίο εκπροσωπεί η κυρία Μέρκελ και το οποίο χτίστηκε από γενιές Ευρωπαίων πολιτικών από τη δεκαετία του 1950.
