Live τώρα    
24°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Αίθριος καιρός
24 °C
23.0°C25.9°C
3 BF 34%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
25 °C
23.4°C26.5°C
2 BF 33%
ΠΑΤΡΑ
Ελαφρές νεφώσεις
21 °C
20.0°C24.4°C
2 BF 51%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
20 °C
19.7°C21.0°C
2 BF 71%
ΛΑΡΙΣΑ
Αίθριος καιρός
24 °C
24.0°C24.0°C
1 BF 40%
ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΙΣ / "Everything old is new again"
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΙΣ / "Everything old is new again"

Η έννοια του ιστορικού χρόνου έχει ταλαιπωρήσει όλους όσους έχουν ασχοληθεί με το αντικείμενο της Ιστορίας. Συνδέεται δε με πολλές άλλες έννοιες όπως «η εποχή», «οι κύκλοι», «το παρελθόν», «το μέλλον», «η διαδρομή» και, βεβαίως, η «πρόοδος». Κάθε περιοδολόγηση του χρόνου, όπως επισημαίνει ο Ζακ Λε Γκοφ, «τοποθετεί μια ανθρώπινη πράξη στον άξονα του χρόνου και υπογραμμίζει τη μη ουδετερότητα της κατάτμησής του»1.

Η κατάτμηση του χρόνου έχει τη σημασία της σε κάθε πολιτικό λόγο, ιδίως όταν ο λόγος αυτός έχει να κάνει με το θέμα της Παιδείας. Ο επικεφαλής της Νέας Δημοκρατίας Κυριάκος Μητσοτάκης, οπαδός της αριστείας, που δεν ξεχνά να μας υπενθυμίζει το «βαρύ» βιογραφικό του, ως γνήσιος «κληρονόμος»2, απαριθμώντας τους τίτλους σπουδών του, όπως οι αριστοκράτες επιδείκνυαν τα οικόσημα και τους τίτλους ιδιοκτησίας τους, στήριξε την ομιλία του για την Παιδεία στα παρακάτω δίπολα: «πρόοδος - συντήρηση» και «ιδεοληψία - πραγματικότητα».

Έτσι λοιπόν, σύμφωνα με τον Κυρ. Μητσοτάκη, οι φιλελεύθερες μεταρρυθμίσεις αποτελούν μονόδρομο προκειμένου η ελληνική κοινωνία να ανταποκριθεί «στον νέο κόσμο που γεννιέται» και ταυτόχρονα κατηγόρησε τον ΣΥΡΙΖΑ ότι «αντί να κοιτάτε μπροστά, κοιτάτε πίσω». Ο Κυρ. Μητσοτάκης έκανε λόγο για τη «ζημιά που καθημερινά συντελείται στα θεμέλια του εκπαιδευτικού μας συστήματος από τους ιδεοληπτικούς συγκρουσιακούς κυβερνήτες μας» και τόνισε πως «η πολιτική σας για την Παιδεία, κ. Τσίπρα, εκπροσωπεί τις παθογένειες μιας Ελλάδας που πρέπει να αφήσουμε οριστικά πίσω μας για να κινηθούμε μπροστά”.

Στο πλαίσιο αυτό, ο επικεφαλής της Ν.Δ. υποστήριξε με θέρμη τον περιβόητο νόμο Διαμαντοπούλου που κατήργησε κάθε έννοια δημοκρατικής συμμετοχής στα πανεπιστήμια. Σύμφωνα με τις «νέες» ιδέες του νεοφιλελευθερισμού, το πρότυπο διοίκησης των πολυεθνικών εταιρειών, το οποίο αποτελεί πιστό αντίγραφο του εξαιρετικά νέου θεσμού που ονομάζεται «στρατός», πρέπει να εφαρμόζεται παντού. Επιπλέον, υπερασπίστηκε με πάθος τον θεσμό των ελεύθερων απολύσεων στα ιδιωτικά σχολεία, αφού κάθε νεοφιλελεύθερος που σέβεται τον εαυτό του οφείλει να προωθεί την «απελευθέρωση της αγοράς και ιδιαίτερα την απελευθέρωση της αγοράς εργασίας», όπως έχει επισημάνει ο Αριστείδης Χατζής (2004).

Ο Αρ. Χατζής είχε σημειώσει επίσης πως «δεν υπάρχει ιδεολογία με το όνομα «νεοφιλελευθερισμός». Οι εξελίξεις που συντελέστηκαν με την κατάρρευση του Μπρέτον Γουντς και την κατίσχυση των πρακτικών και των ιδεών που σηματοδοτούνται από τον Ρίγκαν και τη Θάτσερ δεν συνιστούν τίποτε άλλο από «επιστροφή στην ελεύθερη οικονομία». Με άλλα λόγια, ο νεοφιλελευθερισμός δεν συνιστά κάτι παραπάνω από την επιστροφή στις θεμελιώδεις αρχές του φιλελευθερισμού, όπως αυτές περιγράφηκαν από τον Άνταμ Σμιθ πρόσφατα, δηλαδή το 1776.

Στο ίδιο γραμμικό μοτίβο, ο Κυρ. Μητσοτάκης επιτέθηκε στον πρωθυπουργό και πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξη Τσίπρα, κατηγορώντας τον ότι είναι καθηλωμένος στα παλιά: «Αυτό που βρίσκω ακατανόητο για ένα νέο άνθρωπο είναι ότι δεν ξεχάσατε τίποτε και δεν μάθατε τίποτε. Το ίδιο γρατζουνισμένο βινύλιο της δεκαετίας του '80 ακούμε. Αναμασάτε τα ίδια κλισέ συνθήματα, που τα ξεπέρασε η ίδια η ιστορία». Παρ' όλα αυτά, ο υπέρμαχος της αριστείας και της διαρκούς προόδου, ο αμείλικτος διώκτης των εμποδίων που καθυστερούν την Ελλάδα στον δρόμο της για τον εκσυγχρονισμό, δεν είχε κανένα πρόβλημα να υπεραμυνθεί των ιερών και των οσίων, αφού «η Ορθοδοξία αποτελεί κομμάτι της συλλογικής μας συνείδησης και της ταυτότητάς μας».

Σε κάθε περίπτωση, η ήττα ή η νίκη του νεοφιλελευθερισμού δεν θα κριθεί από τις αντοχές του καταψύκτη.

1. Ζακ Λε Γκοφ, Πρέπει, αλήθεια, να κόβουμε την ιστορία σε φέτες; εκδ. angelus novus, 2016

2. Pierre Bourdieu, Jean-Claude Passeron, Οι Κληρονόμοι: Οι φοιτητές και η κουλτούρα, εκδ. Καρδαμίτσα, 1996

Σημείωση: Το “Everything old is new again” ("Κάθε τι παλιό είναι ξανά καινούργιο") είναι τίτλος διάσημου τραγουδιού του Peter Allen, το οποίο παρουσιάστηκε στην ταινία All that Jazz (1979).

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL