Το σεμινάριο που περνούσαν οι τραπεζοϋπάλληλοι είχε σαν θέμα την επείγουσα ανάγκη πιστωτικής επέκτασης. Είμαστε στο έτος 2006. «Να ρωτήσω κάτι; Έχουμε έναν εργαζόμενο που παίρνει 1.000 ευρώ μισθό και του δίνουμε πιστωτική κάρτα 15.000 και στεγαστικό 200.000. Υπάρχει πιθανότητα αυτός ο άνθρωπος να μας αποπληρώσει ποτέ;». «Στη Γαλλία βρίσκεται στο 120%, ενώ στην Ελλάδα μόνο στο 80%. Έχουμε τεράστια περιθώρια και πρέπει να τα εκμεταλλευτούμε» απάντησε το στέλεχος στην ερώτηση του υπαλλήλου.
Η ανάγκη πώλησης δανείων ήταν μεγάλη, τα τηλεφωνήματα στους πελάτες με πιστωτικές προσφορές διαρκή. Χρηματοδοτούσαν το 100% της αξίας του ακινήτου, του αυτοκινήτου, του φαντασιακού εαυτού. Η οικονομία σιλικόνης και κολλαγόνου έφερνε τα κόκκινα δάνεια στον ίδιο τον πυρήνα της. Προ-κοκκινισμένα δάνεια, προ-αιχμαλωτισμένοι λήπτες. Τα υπόλοιπα της σκοτεινής αλυσίδας τα ξέρουμε. Καταστροφή οικογενειακής οικονομίας, αποσυνάρθρωση ταξικής θέσης, συνακόλουθη μουμιοποίηση των κομμάτων, αφού δεν αντιστοιχούσαν στις νέες κοινωνικές διαιρέσεις. Τα κόμματα έγιναν αντηχήσεις μιας προγενέστερης ταξικής διαίρεσης. Έτσι, όταν μιλούσαν για εργαζόμενους, συνήθως εννοούσαν συνταξιούχους ή νέους χωρίς καμία εργασιακή σταθερά, που επομένως δύσκολα μπορούσαν να διαμορφώσουν εργαλεία ταξικής αυτοσυνείδησης. Έτσι, σταδιακά διαμορφώνεται ένας λόγος παρελθόντος, όχι μόνο λόγω της παρωχημένης αισθητικής του, αλλά γιατί το ακροατήριο έχει γλιστρήσει σε μια άλλη, παραδιπλανή διάσταση. Το βλέπουμε, π.χ., στη σημερινή Ν.Δ., που καταφεύγει σε μια οργή σκιάς, δηλαδή ωρύεται άηχα. Σαν ρινόκερος - νάνος. Φωνάζει πάνω στα ελάσσονα, αφού δεν διαθέτει λόγο πάνω στα μείζονα.
Το πολιτικό πρόβλημα της χώρας είναι αυτή η μετατόπιση ακροατηρίου σε σχέση με τον λόγο που εκφωνείται, ο οποίος βρίσκεται επίσης σε δυσαρμονία με τη λογική, με την αρχιτεκτονική του (όποιου) κόμματος, η οποία βρίσκεται σε δυσαρμονία με την ταξική θέση και συνείδηση του ακροατηρίου κ.λπ. Αυτή η αποσυναρμολόγηση κομματικού οργανισμού, λόγου, εργασιακής ταυτότητας, ταξικής θέσης και αυτοσυνείδησης οδηγεί στο ιδεολογικό και συμπεριφορικό χάος. Γι' αυτό συντελείται απ' τη μία η απεγνωσμένη αναζήτηση μεσσία κι από την άλλη μια απίστευτη λαϊκή κώφωση. Το πρώτο μπορεί να βγάλει τον Σώρα που εξαφανίζει τα δάνεια της χώρας (αν γίνεις συνδρομητής του), το δεύτερο μπορεί να αφήσει τις κάλπες άδειες, δηλαδή να αφήσει αδιατύπωτο το κοινωνικό πρόταγμα ή και να καταλήξει στη μαζική (και αντιεκλογική) βία.
Ο ΣΥΡΙΖΑ από ιστορική καραμπόλα έχει «γλιτώσει» ή είναι το μόνο στοιχειωδώς έλλογο παράγωγο αυτής της συνολικής δυσαρθρίας. Λόγω ιστορικής σύμπτωσης και κάποιων ιδιαίτερων χαρακτηριστικών, λόγω του εύπλαστου χαρακτήρα, λόγω μιας πολυαφομοιωτικής δυνατότητας (που πηγάζει από την ιδεολογική ευρύτητα των ριζών του), ο ΣΥΡΙΖΑ πήρε αυτό που προσέφερε η νέα πραγματικότητα. Είναι όμως εξαιρετικά δύσκολο να δημιουργήσει σταθερές και παγιώσεις που να εγκιβωτίσουν σε μια λογική συνέχεια τη βραστερή πραγματικότητα, να της δώσουν σχήμα και να διαμορφώσουν όρους για να ανακτήσει το ακροατήριο μια στοιχειώδη ερμηνευτική ψυχραιμία απέναντι σε μια πραγματικότητα που του την τορπιλίζει. Σε αυτό το δαιδαλώδες ερωτηματικό τοπίο αναπτύσσεται το συνέδριο, αλλά και διατυπώνεται η συνολική πολιτική απορία τόσο της εθνικής όσο της ευρωπαϊκής Αριστεράς.
Δηλαδή, το πρόβλημα δεν είναι μόνο η δύσκολη μείξη ιδεολογικών αναφορών και πραγματιστικής βίας, που ούτως ή άλλως βασανίζει το κόμμα και τους κομματικούς.
Το κρίσιμο ερώτημα είναι η βαθύτερη αναλυτική απορία που αφορά τους πυρήνες συγκρότησης της νέας ελληνικής κοινωνίας. Αυτό ξεπερνά τα όρια ενός συνεδρίου ή μάλλον επεκτείνεται αναγκαστικά στα πεδία ενός διαρκούς λογισμού, ενός διαρκούς αναστοχασμού. Τίποτα απ' όσα γνωρίζαμε δεν είναι γνωστό. Πρέπει να τα ανακαλύψουμε εκ νέου (μαζί με τον εαυτό μας).
