Τοις κείνων ρήμασι πειθόμενη, η κυβέρνηση εδήλωσε απόλυτη πίστη στα στοιχεία ΕΛΣΤΑΤ - Eurostat για το έλλειμμα και το χρέος. Ας υποθέσουμε ότι δεν μπορούσε να κάνει αλλιώς, προκειμένου να αποφύγει διπλωματικό επεισόδιο παραμονές της δεύτερης αξιολόγησης. Η ευρωπαϊκή γραφειοκρατία διακρίνεται για μυστικιστική προσήλωση στη μοναδική αλήθεια, της οποίας είναι αποκλειστικός παραγωγός και κάτοχος. Κι απ’ αυτήν την άποψη δεν είναι παράδοξο που απαίτησε και πήρε την τελετουργική δημόσια δήλωση συμμόρφωσης -τυπικά δεν υπάρχει επισημότερο βήμα από αυτό της Βουλής, όπου πρακτικογραφείται ακόμη και ο βήχας.
Κατά το αμερικανικό κλισέ, κι αυτή τη φορά απλώς το τενεκεδάκι κλωτσήθηκε παρακάτω. Με το δεδομένο ότι η δίκη του πρώην προέδρου της ΕΛΣΤΑΤ αναβιώνει, ενώ μια νέα έρευνα ανοίγει από την εισαγγελία του Αρείου Πάγου, η κυβέρνηση έχει τον κίνδυνο σε προσεχή χρόνο να στριμωχτεί ανάμεσα σε δυο συγκρουόμενες αλήθειες: την αλήθεια της Eurostat και την αλήθεια της ελληνικής Δικαιοσύνης, αν τελικά αυτή αποφανθεί ότι το έλλειμμα του 2009 δολίως αλλοιώθηκε.
Τι θα συμβεί τότε; Το πρόβλημα δεν θα είναι επιστημολογικό, όπως ανέφερε με μια δόση σαρκασμού στην απαντητική του επιστολή προς την Κομισιόν ο υπουργός Οικονομικών. Θα είναι πρόβλημα σύγκρουσης δυο κυριαρχιών, δυο έννομων τάξεων. Μιας εθνικής, που έχει μια έστω και τυπική δημοκρατική, συνταγματική νομιμοποίηση, και μιας υπερεθνικής που δεν διαθέτει τέτοια νομιμοποίηση, αλλά διεκδικεί την υπεροχή.
Πώς θα μπορούσε να διευθετηθεί μια τέτοια σύγκρουση, που είναι μάλιστα διπλή, μια και δεν αφορά μόνο το δίπολο εθνικό -υπερεθνικό, αλλά θίγει και τον σκληρό πυρήνα του κράτους δικαίου, τη διάκριση των εξουσιών; Από τη μια πλευρά η Eurostat, μια απλή μελετητική υπηρεσία της Κομισιόν, της βασικής συνιστώσας της εκτελεστικής εξουσίας της οντότητας Ε.Ε., από την άλλη η ελληνική Δικαιοσύνη.
Πέραν αυτού του εξαιρετικά στριφνού νομικά ζητήματος που θα βρούμε μπροστά μας, υπάρχει το πρακτικό ερώτημα: Τελικά, φουσκώθηκε το έλλειμμα του 2009 με στόχο να διευκολυνθεί ο εγκλωβισμός της χώρας στα Μνημόνια; Στελέχη της κυβέρνησης, αναιρώντας εαυτούς και όσα υποστήριζαν στις εξεταστικές επιτροπές που συγκροτήθηκαν από το 2012 για το θέμα, διατύπωσαν την άποψη ότι η ελληνική κρίση δεν μπορεί να ερμηνεύεται με όρους συνωμοσιολογίας.
«Η θεωρία ότι μπήκαμε στο Μνημόνιο επειδή κάτι μαγειρεύτηκε στην ΕΛΣΤΑΤ δεν αντέχει στον κριτικό έλεγχο» είναι η πιο συμπυκνωμένη διατύπωση αυτής της αντίληψης. Από την αντίληψη αυτή προκύπτει πλήθος υποχρεώσεων αυτοκριτικής για τα δύο κυβερνώντα κόμματα, αλλά αυτό αφορά τα ίδια και τις σχέσεις με τους ψηφοφόρους τους.
Αυτό που αφορά όλους μας είναι η επικίνδυνη παρεπόμενη αντίληψη ότι οι στατιστικές, οι αριθμοί, τα δεδομένα είναι ταξικά και ιδεολογικά ουδέτερα, ιερά και απαραβίαστα. Και οι άνθρωποι που τα επεξεργάζονται είναι υπεράνω πολιτικής υποψίας ή εθνικής μεροληψίας. Δεν είναι απλώς πλάνη, είναι ξεκάθαρο ψέμα. Η αλλαγή των κανόνων με τους οποίους μετρά έλλειμμα και χρέος η Eurostat από το 2000 και μετά δεν ήταν παρά το στατιστικό αποτύπωμα του νεοφιλελεύθερου δημοσιονομικού δόγματος που υιοθετεί το Σύμφωνο Σταθερότητας.
Η διόγκωση των ελλειμμάτων, με προσμέτρηση σε αυτά μιας ατέλειωτης σειράς κρατικών δαπανών, του στενού και του ευρύτερου Δημοσίου, χρησιμοποιήθηκε ως εργαλείο θεσμοποίησης της δημοσιονομικής λιτότητας, ενθάρρυνσης των ιδιωτικοποιήσεων και "πειθαναγκασμού" των κυβερνήσεων στη λήψη αντίστοιχων αποφάσεων. Η στατιστική χειραγωγήθηκε ιδεολογικά και χρησιμοποιήθηκε πανευρωπαϊκά ως μέσο μεταφοράς πλούτου από τα φτωχότερα στρώματα στην επιχειρηματική -κυρίως χρηματοπιστωτική- ελίτ και από τα ασθενέστερα και πιο υπερχρεωμένα κράτη στα (ελάχιστα) πλεονασματικά και ισχυρότερα.
Φυσικά και πρόκειται περί συνωμοσίας. Είναι η ταξική συνωμοσία μιας νεοφιλελεύθερης φράξιας και μιας επιθετικής ευρωπαϊκής ολιγαρχίας εναντίον των ευρωπαϊκών κοινωνιών. Το ότι επιστρατεύουν πρόθυμους γνήσιους (ή ανυποψίαστους νόθους) απογόνους των «παιδιών του Σικάγο», για να δώσουν αληθοφάνεια και επιστημονική πατίνα στο έργο τους, δεν κάνει τη συνωμοσία τους πιο ανεκτή.
Έχει αυτή η στατιστική συνωμοσία μια πιο ειδική ελληνική διάσταση; Φυσικά και έχει, και σχετίζεται με τον υπερτριπλασιασμό του ελλείμματος του 2009. Το ΔΝΤ, που έσπευσε κι αυτό σε υπεράσπιση της ΕΛΣΤΑΤ, στην τελευταία έκθεσή του ομολογεί πιο κυνικά από ποτέ ότι παραβίασε τους κανόνες του στην περίπτωση της Ελλάδας, διότι αυτό επέβαλε η υπέρτερη ανάγκη διάσωσης της Ευρωζώνης.
Πολύ απλά, το ίδιο έκαναν από τον Οκτώβριο του 2009 όλοι: η Eurostat, η Κομισιόν, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, η ΕΚΤ. Πάνω στο εξωφρενικά διογκωμένο ελληνικό έλλειμμα έχτισαν την Ευρωζώνη του Δημοσιονομικού Συμφώνου, του Συμφώνου για το Ευρώ+, του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου, των κυρώσεων και των προστίμων. Και ήταν τόσο μεγάλη η επιτυχία τους, ώστε τρόμαξε και τους ίδιους: στην πρώτη απόπειρα εφαρμογής του «ποινολογίου» για υπερβολικά ελλείμματα (για Ισπανία και Πορτογαλία) κώλωσαν κι αποφάσισαν άφεση αμαρτιών.
