Κανείς πια δεν φαίνεται να διαφωνεί ότι στην Ελλάδα διανύουμε μια μεταβατική φάση άγνωστης διάρκειας, που σηματοδοτεί το τέλος της Μεταπολίτευσης και το πέρασμα σε μια νέα ιστορική περίοδο. Η νέα περίοδος θα μπορούσε να είναι η συνολική ανατροπή όλων των αίτιων της στρεβλής ανάπτυξης, της υπερχρέωσης, της λεηλασίας, της κοινωνικής εξαθλίωσης μιας πανέμορφης χώρας με πανάρχαιο πολιτισμό και τεράστιες δυνατότητες. Θα μπορούσε κάτω από προϋποθέσεις να είναι η ολιστική Ανασυγκρότησή της, η Αναγέννησή της, πολιτική - κοινωνική - διοικητική - πολιτισμική, έπειτα από μια μακρά περίοδο παρακμής που την κατέστησε να προσομοιάζει με δοσοεξαρτημένη αποικία χρέους, με οικονομικό προτεκτοράτο των δανειστών της. Μερικές σκέψεις για τις προϋποθέσεις:
Πρώτη: Η έναρξη της Αναγεννητικής περιόδου δεν μπορεί να γίνει σε συνθήκες οικονομικής εξάρτησης. Μπορεί να γίνει όταν τα δεδομένα της δημοσιονομικής εξυγίανσης, της επανεκκίνησης - ανάκαμψης της οικονομίας, των ώριμων διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, της ευρωπαϊκής «κανονικότητας», της παραγωγικής ανασυγκρότησης, του δημοκρατικού μετασχηματισμού του κράτους, της ποιοτικής αναβάθμισης της δημόσιας διοίκησης, της κοινωνικής προστασίας, των ρυθμών ανάπτυξης, της βιωσιμότητας εξυπηρέτησης του τεράστιου χρέους αποδεικνύουν ότι η Ελλάδα μπορεί να επανακτήσει τη δυνατότητά της να σχεδιάζει χωρίς μνημονιακές δεσμεύσεις - χωρίς εντολές από δανειστές - «κηδεμόνες», το μέλλον της κοινωνικής - οικονομικής ζωής στη χώρα και της δίκαιης - ορθόλογης - βιώσιμης ανάπτυξής της, με βάση την πλήρη αξιοποίηση των συγκριτικών της πλεονεκτημάτων - κύρια του ανθρώπινου δυναμικού της.
Δεύτερη: Ο ΣΥΡΙΖΑ - ως κυβερνητικό κόμμα, κορμός της αναγεννητικής προσπάθειας - αναλύει με επάρκεια στο 2ο Συνέδριό μας τα αίτια για την υποτίμηση κρίσιμων παραγόντων, για τις αυταπάτες του, τα λάθη, τις παραλείψεις, την αδυναμία υλοποίησης του Προγράμματος της ΔΕΘ, τον οδυνηρό συμβιβασμό του περυσινού καλοκαιριού. Καταλήγει σε συμπεράσματα και επιλογές που δεν θα επιτρέψουν την αναπαραγωγή του βολονταρισμού και των αυταπατών, κατακτά την ιδεολογικοπολιτική ηγεμονία των προγραμματικών στοχεύσεων -των θεσμικών αλλαγών- του εθνικού αναπτυξιακού σχεδίου - των ριζοσπαστικών Μεταρρυθμίσεων που οδηγούν στην Αναγέννηση της χώρας.
Τρίτη: Το κόμμα, η Κεντρική Επιτροπή, τα τμήματα, η Κοινοβουλευτική Ομάδα, η κυβέρνηση, το ηγετικό επιτελείο, γίνονται μια αρμονική ορχήστρα - χορωδία διεύθυνσης της Ανασυγκρότησης - Αναγέννησης της χώρας. Αυτό απαιτεί μια σειρά τολμηρών οργανωτικών αλλαγών - καταστατικών και λειτουργικών, που διευκολύνουν αυτήν τη στόχευση. Το κόμμα γίνεται μαζικό - ελκυστικό κόμμα δραστήριων μελών, που αποδέχονται τη Διακήρυξη Αρχών και την καταστατική πρόβλεψη ότι εντάσσονται σε ένα διεθνιστικό κόμμα ταξικής μεροληψίας στη σύγκρουση κεφαλαίου - εργασίας, σε ένα κόμμα που παραμένει αντικαπιταλιστικό. Οι όποιες οργανωτικές προσχωρήσεις φίλων - ψηφοφόρων του κόμματος γίνονται σε έναν ΣΥΡΙΖΑ που παραμένει κόμμα του κοινωνικού μετασχηματισμού, το οποίο επιδιώκει μια νέα «έφοδο στους ουρανούς» -τον Σοσιαλιστικό Μετασχηματισμό με ελευθερία και δημοκρατία, την κοινωνία της ανθρώπινης χειραφέτησης- χωρίς εκμετάλλευση και αλλοτρίωση. Οι τάσεις στο κόμμα γίνονται ιδεολογικά ρεύματα -όχι οργανωτικές φράξιες-, με ανοιχτές λειτουργικές διαδικασίες, που δεν παρεμβαίνουν στη συγκρότηση των οργάνων και της κυβέρνησης.
Η Κοινοβουλευτική Ομάδα συνεδριάζει τακτικά, εκλέγει τα όργανά της, τους κοινοβουλευτικούς εκπρόσωπους, τους συντονιστές των ΕΠΕΚΕ, έχει ευαίσθητα αντανακλαστικά στη συζήτηση καυτών επίκαιρων ζητημάτων παράλληλα ή ταυτόχρονα με την Κεντρική Επιτροπή. Η συνεργασία κόμματος - τμημάτων - υπουργών - ΕΠΕΚΕ γίνεται άψογη, ελέγχεται τακτικά από τα μέλη της Πολιτικής Γραμματείας για τον τομέα ευθύνης τους, από τη γ.γ. της κυβέρνησης, από τη γραμματεία της Κ.Ο. Οι υπουργοί λογοδοτούν με κείμενό τους για την εκπλήρωση των προγραμματισμένων καθηκόντων τους κάθε εξαμήνου. Τα δικαιώματα των μελών - περιλαμβανομένων και αυτών που αφορούν τους υποψήφιους βουλευτές, καθώς και των Ο.Μ. γίνονται απόλυτα σεβαστά υλοποιώντας την επαγγελία για κόμμα των μελών του.
Τέταρτη: Η φράση «το καραβάνι προχωρεί και τα σκυλιά ας γαβγίζουν» έχει μετατραπεί από αρκετά στελέχη μας και υπουργούς σε κλισέ που επιχειρεί να δικαιολογήσει κάθε διαφωνία με συγκεκριμένες ενέργειες και επιλογές. Οφείλουμε να αποδεικνύουμε στον λαό με στοιχεία -τεκμήρια-, σοβαρά επιχειρήματα ότι το κυβερνητικό καραβάνι του ΣΥΡΙΖΑ προχωρεί σωστά στον δρόμο της Ανασυγκρότησης, ότι οι αιτιάσεις της αντιπολίτευσης είναι άδικες, ότι δεν πρέπει ο λαός να επιτρέψει τη νεοφιλελεύθερη - διαπλεκόμενη παλινόρθωση. Οφείλουμε να αποδεικνύουμε τη σαφή διαφοροποίησή μας από το φαύλο σύστημα εξουσίας που κυβέρνησε τη χώρα, την ορθότητα των αποφάσεών μας, την ενότητα θεωρίας και πράξης, τη συνεχή διεύρυνση της εσωκομματικής δημοκρατίας στη λήψη των κρίσιμων αποφάσεων, την αντιαυταρχική - αδιάφθορη συμπεριφορά μας, την ανοιχτή συμμετοχικότητα στη διακυβέρνηση της χώρας. Καταλήξαμε στην υιοθέτηση της απλής αναλογικής ως πάγιου εκλογικού συστήματος. Αυτό προδιαγράφει πολιτική κουλτούρα απλής αναλογικής με πρωτοπόρο τον ΣΥΡΙΖΑ, κουλτούρα προγραμματικών συγκλίσεων, συνεννοήσεων, επίμονου πολιτικού και κοινωνικού διαλόγου για θεσμικές αλλαγές, μεταρρυθμίσεις, κυβερνητικά μέτρα. Προδιαγράφει αξιόπιστη πολιτική συμμαχιών πάνω στο σχέδιο Ανασυγκρότησης - Αναγέννησης της χώρας με κεντρικό άξονα το Παράλληλο Πρόγραμμα, αξιόπιστη επιλογή κυβερνητικών στελεχών με διαφανείς κανόνες αξιοκρατίας, διαχρονικού ελέγχου της εντιμότητας, της συνεργασιμότητας, της δημοκρατικής πολιτικής συμπεριφοράς.
Πέμπτη: Ο ιστορικός -για τα ελληνικά δεδομένα- συμβιβασμός της 13ης Ιουλίου, μας οδήγησε σε συνθήκες οικονομικής ασφυξίας - σκληρών εκβιασμών των δανειστών στην υπέρβαση των αποτελεσμάτων του περυσινού δημοψηφίσματος και στην επιλογή να παραμείνουμε στην Ενωμένη Ευρώπη παρά την οξύτατη σύγκρουση με το Διευθυντήριο - Κονκλάβιο της Ε.Ε. Ανέτρεψε την επιλογή του 1ου Συνεδρίου «καμία θυσία για το ευρώ, καμία αυταπάτη για τη δραχμή», προκάλεσε τη διάσπαση του κόμματος και αποχωρήσεις αγαπητών συντρόφων μας που κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι αυτή η Ευρώπη των ελίτ -του ιερατείου- της ανελέητης δημοσιονομικής πειθαρχίας στη μονόπλευρη λιτότητα... δεν μπορεί να αλλάξει. Ο ΣΥΡΙΖΑ έγινε ένα κόμμα -οργανικό τμήμα της σύγχρονης ριζοσπαστικής- κινηματικής Ευρωπαϊκής Αριστεράς του 21ου αιώνα που πρωταγωνιστεί σε αντίξοες συνθήκες για να αλλάξουν ριζικά οι συσχετισμοί στην Ε.Ε. Να διεκδικήσουμε την ανατροπή του κυρίαρχου νεοφιλελεύθερου δόγματος και της σημερινής αρχιτεκτονικής της Ε.Ε. που προκαλεί αποσχιστικές τάσεις και άνοδο της Ακροδεξιάς. Να διεκδικήσουμε τη δημοκρατική επανίδρυση και εμβάθυνσή της, την ΑΛΛΗ ΕΥΡΩΠΗ που «βάζει τον άνθρωπο πάνω από τα κέρδη του κεφαλαίου». Την ΕΥΡΩΠΗ του Ουμανισμού, του Διαφωτισμού, των δικαιωμάτων και των δίκαιων θεσμοθετημένων υποχρεώσεων, της Αλληλεγγύης για όλους, του εργασιακού πολιτισμού, της συμμετοχικής Δημοκρατίας, της ειρηνικής συμβίωσης λαών με διαφορετικότητες, της οικολογικής ευαισθησίας, της ποιότητας ζωής... σε ένα νέο Πολιτικό - Κοινωνικό Συμβόλαιο, μια νέα Συντακτική Συνθήκη που θα αντικαταστήσει αυτές του Μάαστριχτ, του Άμστερνταμ, της Λισσαβώνας, της Νίκαιας.
Η κορυφαία αυτή επιλογή, που κατανοεί ότι η διάλυση της Ενωμένης Ευρώπης σε ανταγωνιζόμενα κράτη - έθνη δεν αντιστοιχεί σε ένα σχέδιο της Αριστεράς του 21ου αιώνα, πρέπει να αναλυθεί τεκμηριωμένα στο 2ο Συνέδριο για την αναγκαιότητα του συμβιβασμού και να επικυρωθεί από τους συνέδρους του 2ου Συνεδρίου.
Μέχρι τότε οφείλουμε να αντιμετωπίσουμε τα σκληρά ζητήματα της δεύτερης Αξιολόγησης, τα νέα προαπαιτούμενα. Νομίζω ότι σε καμία περίπτωση δεν πρέπει το κόμμα, η Κοινοβουλευτική Ομάδα να αποδεχθούμε νέους εκβιασμούς για αποδοχή ομαδικών απολύσεων και ακύρωσης της επαναθεσμοθέτησης των ελεύθερων συλλογικών διαπραγματεύσεων. Ένας νέος ανεπίτρεπτος συμβιβασμός στα εργασιακά ζητήματα θα ήταν ταπεινωτικός και καταστροφικός και για την ιδεολογικοπολιτική φυσιογνωμία μας και για την πρωταγωνιστική δράση μας να επηρεάσουμε τις διεργασίες, τις πολιτικές εξελίξεις και σε άλλες χώρες προς τα αριστερά, να αλλάξουμε ριζικά τους συσχετισμούς υπέρ της Αριστεράς στην Ενωμένη Ευρώπη, συμβάλλοντας στη ριζοσπαστικοποίηση και τμημάτων της Σοσιαλδημοκρατίας.
* Ο Σάκης Παπαδόπουλος είναι βουλευτής Τρικάλων του ΣΥΡΙΖΑ, συντονιστής ΕΠΕΚΕ Υγείας
