Αυτή η διατύπωση χρησιμοποιήθηκε από τον σ. Αρ. Μπαλτά πριν από αρκετούς μήνες για να βαφτίσει τον στόχο της διακυβέρνησης της χώρας από τον ΣΥΡΙΖΑ.
Η ποιητικότητά της δεν αμφισβητείται, όσο και αν το περιεχόμενό της αναζητείται.
Νομίζω πως αυτή ακριβώς η αναζήτηση κρύβεται στο βάθος των σκέψεών μας για το επόμενο πολιτικό σχέδιο που -φανερά θαρρώ- χρειάζεται το κόμμα.
Η ελπίδα μας για ένα πανευρωπαϊκό σχέδιο ανατροπής των νεοφιλελεύθερων πολιτικών προϋποθέτει τη συγχρονισμένη ωρίμανση αντιλήψεων σε πολλά συγγενή μας κόμματα στην Ευρώπη. Προϋποθέτει κυρίως την αντίστοιχη συναντίληψη κοινωνικών στρωμάτων στις χώρες αυτές. Μπορεί αυτό να γίνει σε συνθήκες ασύμμετρων αποτελεσμάτων στις νεοφιλελεύθερου προσανατολισμού οικονομίες τους; Άλλες χώρες εισάγουν νέο εργατικό δυναμικό και άλλες τις παρακαλούν για μαζική μετανάστευση των επιστημόνων τους.
Τα πρόσφατα αποτελέσματα στις εκλογές της Ισπανίας, τα προβλήματα της ηγεσίας Κόρμπιν στους Βρετανούς Εργατικούς και η συνεχιζόμενη περιθωριοποίηση της Αριστεράς σε Γερμανία, Γαλλία, Ιταλία δεν είναι ενθαρρυντικά.
Σε κάθε περίπτωση, μπορεί αυτό να αποτελέσει το κύριο πολιτικό σχέδιο της ελληνικής Αριστεράς; Νομίζω πως, αν το διαλέξουμε, θα το κάνουμε μόνο και μόνο γιατί διστάζουμε ή δεν ξέρουμε πώς να αναμετρηθούμε με την πρόκληση της δημιουργίας του «αριστερού αποτυπώματος» στο εσωτερικό της χώρας. Εξηγούμαι:
Η χώρα κυβερνήθηκε για πολλές δεκαετίες από πολιτικές και οικονομικές ελίτ που στεγάστηκαν στα κόμματα του Κέντρου και της Δεξιάς. Απέκτησε έτσι ένα βαθύ αποτύπωμα που δεν σβήνει έτσι απλά. Αν θέλουμε να το λειάνουμε, πρέπει να βρούμε τον πυρήνα του, που δεν είναι άλλος από το κράτος που οι δυνάμεις αυτές έχτισαν.
Εκεί μέσα κρύβεται ο συσχετισμός της ήττας των δυνάμεων της εργασίας από τις ελίτ του κεφαλαίου. Όχημά του η στελέχωση με τα «παιδιά τους» στα υψηλότερα σκαλιά της ιεραρχίας των υπουργείων, των οργανισμών του Δημοσίου, της Δικαιοσύνης, του Στρατού, της Αστυνομίας. Ράγες του η νομοθεσία που τα κοινοβούλιά τους θέσπιζαν.
Μέχρι που, η σχεδιασμένη από τις ίδιες ελίτ και υλοποιημένη από το κράτος τους στη θέση του οδηγού, παγίδα χρέους (βλ. χρηματιστήριο 1999, φούσκα ακινήτων 2005, έξοδος κεφαλαίων 2010) μετέτρεψε το σκηνικό σε εφιάλτη του λαού οδηγώντας και το πολιτικό τους σύστημα σε κατάρρευση.
Πιστεύω πως το «αριστερό αποτύπωμα» δεν σκάβεται με επανανομοθετήσεις στα πεδία των κοινωνικών και πολιτικών δικαιωμάτων κάθε είδους, δεν βαθαίνει ενεργοποιώντας την αλληλεγγύη για τον φτωχό και τον ξένο, δεν γεννιέται στο πεδίο της ιδεολογίας. Σχετίζεται με όλα αυτά, τα χρειάζεται για να συνεχίσει να υπάρχει, μόνο όμως αφού δημιουργηθεί. Σήμερα σκοντάφτουμε στο αμείλικτο αποτύπωμα που άφησαν πίσω τους οι άλλοι.
Το πολιτικό σχέδιο που χρειαζόμαστε πρέπει να αποσκοπεί στην ανατροπή των συσχετισμών μέσα στο κράτος, να έχει ορίζοντα σύγκρουσης με τον υποκειμενικό παράγοντα και με τις θεσμοθετήσεις που του δίνουν εξουσία. Αυτά που του επιτρέπουν να συνδέει τις κορυφές του «αμαρτωλού τριγώνου» της διαπλοκής (τραπεζικό σύστημα, κρατικοδίαιτοι επιχειρηματίες, μέσα ενημέρωσης).
Το νέο πολιτικό σχέδιο του κόμματος δεν μπορεί να προκύψει από παρθενογένεση, πρέπει να γεφυρώσει με το προηγούμενο. Η ανάλυσή μας για τα αίτια της κρίσης, η στοχοποίηση των δυνάμεων που, αφού έστησαν την παγίδα χρέους, πήγαν τα κεφάλαιά τους αλλού, οι δυνατότητες πολιτικών μετασχηματισμών μαζί με τους λαούς της Ευρώπης, η πρόσκληση ενότητας σε άλλες δυνάμεις που αυτοτοποθετούνται στην Αριστερά, η κοινωνική συμμαχία του λαού της Αριστεράς με στόχο το «πρώτη φορά Αριστερά» ήταν η αλήθεια, είχαν ειρμό, είχαν στρατηγική. Γι' αυτό και γέννησαν την ελπίδα.
Η συμμαχία του λαού της Αριστεράς εξακολουθεί να υπάρχει, όσο και αν προσπάθησαν να την υπονομεύσουν τέως φίλοι και νυν εχθροί, μιλώντας στο όνομά της και ανατρέποντας την κυβέρνησή της, ξεχνώντας πως λαός της Αριστεράς είναι πριν από όλα η φτωχολογιά στη Β' Πειραιά, που τον Σεπτέμβριο του 2015 ψήφισε ΣΥΡΙΖΑ με τα δυο της χέρια. Ο ΣΥΡΙΖΑ σήμερα πρέπει να μιλάει καθαρά για όλα αυτά.
Λείπει η διέξοδος, παρά την ανάληψη της διακυβέρνησης από τον ΣΥΡΙΖΑ. Η κυβερνητική στρατηγική που προτείνεται στις Θέσεις της Κ.Ε. για το Συνέδριο «ισορροπεί» στο τεντωμένο σχοινί της «ανυπότακτης» υλοποίησης μνημονιακών υποχρεώσεων, χρησιμοποιώντας το «παράλληλο πρόγραμμα» ως υπονομευτή, μέχρι να βγούμε από τη μέγγενη της επιτροπείας και της οικονομικής ύφεσης. Εκτός της φανερής υποτίμησης της νοημοσύνης των αντιπάλων (λάθος που, όταν το διαπράξαμε, το πληρώσαμε), η εξίσωση δεν βγαίνει για έναν ακόμη λόγο. Το «βαθύ κράτος» υπονομεύει την υλοποίηση μνημονιακών δεσμεύσεων, «παράλληλου προγράμματος» και παραγωγικού μετασχηματισμού ταυτόχρονα.
Όμως, η παραγωγική ανασυγκρότηση με αριστερά χαρακτηριστικά δεν υπάρχει χωρίς το κράτος στη θέση του οδηγού. «Ξεμπερδεύουμε με το παλιό» είπαμε στον κόσμο τον Σεπτέμβριο του 2015.
Ο ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να επιμείνει στο πολιτικό σχέδιο της μακροχρόνιας αριστερής διακυβέρνησης όχι για να «μακροημερεύσουν» υπουργοί και κυβερνητικά στελέχη του, αλλά για να αναδομηθεί αυτό ακριβώς το κράτος. Προϋπόθεση για τη μακροχρόνια αριστερή διακυβέρνηση είναι η στήριξή της από κοινωνικά στρώματα που ήταν πάντα «εκτός των τειχών» και η αναζήτηση νέων πολιτικών συμμαχιών. Η προοπτική εκλογών με απλή αναλογική, σε τουλάχιστον πέντε χρόνια από τώρα, υποχρεώνει τα κόμματα σε ανασύνταξη. Κανένα κόμμα δεν μπορεί να κυβερνά για πολύ, ως «ανάδελφο»! Και αν ο ΣΥΡΙΖΑ δεν το κάνει, απλά δεν θα αφήσει κανένα αποτύπωμα...
Β. Δακόπουλος, μέλος της γραμματείας Ν.Ε. Ανατολικών Συνοικιών Αθήνας, Ο.Μ. Δάφνης / Υμηττού
