Η αποστροφή είναι πολύ ερεθιστική για να αποφύγει κανείς τον σχολιασμό της. Πέρασαν καμιά δεκαπενταριά μέρες και μπορεί κανείς ψύχραιμα, χωρίς λογοπαίγνια και εξυπνακισμούς, να μπει στο βάθος της άποψης. Είπε ο πρωθυπουργός στη συνέντευξή του στον ΣΚΑΪ στις 14.7: «Αριστερή πολιτική σήμερα είναι δουλειές, επενδύσεις, αύξηση του ΑΕΠ, δίκαιη μοιρασιά του ΑΕΠ. Αυτό είναι αριστερή πολιτική. Εγώ δεν καταλαβαίνω κάτι διαφορετικό. Αν κάποιος έχει να μου φέρει μια πιο αριστερή πρόταση από αυτή, να μου τη φέρει».
Η εύκολη απάντηση θα ήταν να πει κανείς ότι αυτό που περιγράφει ο πρωθυπουργός είναι τόσο αριστερή, όσο είναι και φιλελεύθερη, νεοφιλελεύθερη, χριστιανοδημοκρατική, σοσιαλδημοκρατική, ακόμη και ακροδεξιά πολιτική. Δεν υπάρχει πολιτική ομάδα, ιδεολογικό ρεύμα ή κυβέρνηση ανεξαρτήτως σύνθεσης και ιδεολογικής απόχρωσης που να μη διακηρύσσει ως στόχους τις δουλειές, τις επενδύσεις, την αύξηση του ΑΕΠ και τη δίκαιη μοιρασιά του. Αυτοί είναι επίσης οι διακηρυσσόμενοι στόχοι της νεοφιλελεύθερης αναπτυξιακής στρατηγικής της Ε.Ε. «Ευρώπη 2020», το ίδιο λένε πως επιδιώκουν η Μέρκελ, ο Σόιμπλε, το ΔΝΤ, για τους ίδιους στόχους υποστήριξαν οι Φάρατζ και Τζόνσον το Brexit και ο Κάμερον το Bremain, αυτό λέει ότι επιδιώκει ο Ντράγκι χαρίζοντας στον χρηματοπιστωτικό Λεβιάθαν 60-80 δισ. ευρώ τον μήνα, αυτό υπόσχεται στους Γάλλους και η Λεπέν οραματιζόμενη τη διάλυση της Ε.Ε., το ίδιο θέλει κι ο Μελανσόν, που βρίσκεται στον αντίποδά της. Κι αν φτάσουμε τον συλλογισμό στα άκρα του, τα ίδια τα Μνημόνια θα έπρεπε να θεωρηθούν περίτεχνα αριστερά μανιφέστα, αφού, παρά την επίσημα ομολογημένη αποτυχία τους (βλέπε ΔΝΤ), άλλο στόχο δεν διακήρυσσαν από την επιστροφή της οικονομίας στον ενάρετο κύκλο που φέρνει δουλειές, επενδύσεις, αύξηση του ΑΕΠ και δίκαιη μοιρασιά του.
Επειδή, λοιπόν, δεν έχει εμφανιστεί παγκοσμίως πολιτικός σχηματισμός που θέλει την αυτοκαταστροφή του υποσχόμενος αύξηση της ανεργίας, αποεπένδυση, συρρίκνωση ΑΕΠ και καταλήστευσή του από μια απειροελάχιστη ελίτ -εξαίρεση θα ήταν οι ισλαμοφασίστες του ISIS, αν δεν γνωρίζαμε τις προσοδοφόρες μπίζνες τους-, το πολιτικό και ιδεολογικό πρόσημο στους αυτονόητους εκ πρώτης όψεως στόχους το δίνουν πιθανότατα τα μέσα επίτευξής τους.
Κι εδώ αρχίζουν, πράγματι, οι μεγάλοι διαχωρισμοί. Ένας πρώτος διαχωρισμός διαπερνά τον ίδιο τον αστικό χώρο: την αντιπαράθεση ανάμεσα στα οικονομικά της προσφοράς κι αυτά της ζήτησης, στους νεοφιλελεύθερους και στους νεοκεϋνσιανούς. Σε αδρές γραμμές, οι πρώτοι, που κυριαρχούν εδώ και δεκαετίες, λένε ότι ο συντομότερος δρόμος για δουλειές και ανάπτυξη είναι να απελευθερωθεί το κεφάλαιο από κάθε εμπόδιο στην αέναη συσσώρευση και αύξηση της κερδοφορίας του. Οι δεύτεροι, για τον ίδιο περίπου στόχο, υποδεικνύουν ως συντομότερο δρόμο την ενίσχυση της ζήτησης, των εισοδημάτων, άρα μιας πιο δίκαιης κατανομής του πλούτου. Η πρόταση των δεύτερων ακούγεται πιο δίκαιη, πιο ρεαλιστική, πιο «αριστερή». Και ενδεχομένως είναι, με τη διαφορά ότι αγνοεί σκανδαλωδώς την καταστροφική φύση του καπιταλισμού ο οποίος, στην πιο άγρια φάση του, καθίσταται ασύμβατος με κάθε ιδέα αναδιανομής του πλούτου, ακόμη κι αν αυτό φρενάρει τη γενική αύξησή του. Κι από εδώ ξεκινά η χάραξη της πραγματικής διαχωριστικής γραμμής της σύγχρονης Αριστεράς από τη Δεξιά και τις κεντροδεξιές ή κεντροαριστερές αποχρώσεις της.
Αν ξεκινά κανείς, λοιπόν, από μια στοιχειώδη επίγνωση για την αναπόδραστη φύση του καπιταλισμού να σκορπά καταστροφή, δεινά, αστάθεια και τις οδυνηρές για την ανθρωπότητα συνέπειες μιας κρίσης συσσώρευσης χωρίς την κυκλικότητα και τα διαλείμματα «ευημερίας» των περασμένων αιώνων, αριστερή πολιτική σήμερα δεν μπορεί να είναι δουλειές, επενδύσεις, αύξηση του πλούτου και δικαιότερη κατανομή του, αλλά η ριζική αλλαγή του τρόπου παραγωγής του, και κάθε μέτρο, κάθε μεταρρυθμιστικό βήμα ή επαναστατικό άλμα που τείνει σ’ αυτό.
Σιγά το νέο των δυο αιώνων, θα μου πείτε. Αλλά αν η Αριστερά χάσει απ’ τα χέρια της αυτό το στοιχειώδες φίλτρο κατανόησης και ανατροπής της εφιαλτικής πραγματικότητας, απλώς θα παραπαίει ανάμεσα σε εκδοχές της αστικής πολιτικής. Άλλοτε θα πέφτει στη λατρεία της με κάθε τίμημα εκθετικής ανάπτυξης, άλλοτε θα ανακαλύπτει τις προτεσταντικές αρετές του «λιτού βίου», άλλοτε θα προσχωρεί στον «ρεαλισμό» της βίαιης προσαρμογής της χώρας στη διεθνή καπιταλιστική «κανονικότητα». Δηλαδή, απλώς δεν θα είναι Αριστερά, η δύναμη που ωθεί τις υποτελείς τάξεις προς τη χειραφέτησή τους.
Αλλά, στην προκειμένη περίπτωση, η συζήτηση αυτή είναι εκτός θέματος. Το πρόβλημα δεν είναι καν αν το Μνημόνιο, το ασφυκτικό πλαίσιο κάθε κρατικής πολιτικής, θα βαφτιστεί «αριστερό» ή «δεξιό». Αλλά ότι η υλοποίησή του ούτε εκ θαύματος δεν φέρνει δουλειές, επενδύσεις, αύξηση ΑΕΠ (ως εκεί: η «δίκαιη μοιρασιά του» είναι εκτός ύλης. Τα Μνημόνια είναι εξ ορισμού μηχανισμός αναδιανομής του ΑΕΠ υπέρ των πιστωτών).
