Η δεξιά πτέρυγα των σοσιαλδημοκρατικών κομμάτων συχνά σήμερα φαίνεται να προτιμά τους πολιτικούς αντιπάλους του κόμματος από την αριστερή πτέρυγα του ίδιου κόμματος και δεν νοιάζεται υπερβολικά για το αν αυτή η επιλογή της θα φέρει στην εξουσία συντηρητικούς ή ακόμη και ακροδεξιούς ηγέτες.
Όταν ο συντηρητικός ηγέτης του Ηνωμένου Βασιλείου έχασε το δημοψήφισμα για την παραμονή της χώρας στην Ε.Ε., οι πιθανότητες το Εργατικό Κόμμα να νικήσει στις επόμενες εκλογές αυξήθηκαν. Τότε το Εργατικό Κόμμα ή μάλλον τα κεντρικά πολιτικά στελέχη του θεώρησαν ότι ήταν η κατάλληλη στιγμή να αμφισβητήσουν την ηγεσία τού πολύ αριστερού Κόρμπιν, του προ μηνών εκλεγέντος προέδρου τους. Έτσι εμφανίστηκαν διαιρεμένοι ενώπιον των ψηφοφόρων και ανέλαβαν το ρίσκο να μειώσουν τις πιθανότητες του κόμματός τους να νικήσει τις επόμενες εκλογές.
Τα στελέχη αυτά του Εργατικού Κόμματος φέρθηκαν σαν να θεωρούσαν πιο σημαντική την αποφυγή μιας αριστερής μετατόπισης του κόμματός τους από την προοπτική το κόμμα τους να κερδίσει τις εκλογές και πιο επικίνδυνη την επικράτηση της αριστερής πτέρυγας του κόμματός τους από το ενδεχόμενο να εκλεγεί ξανά το κόμμα του οποίου οι πολιτικές έφεραν την έξοδο της χώρας από την Ε.Ε.
Έπειτα από κοπιώδεις, όχι πάντα εντελώς θεμιτές, προσπάθειες, το Δημοκρατικό Κόμμα των ΗΠΑ ή μάλλον τα κεντρικά πολιτικά στελέχη του κατόρθωσαν να αποκλείσουν τον πολύ αριστερό Σάντερς από υποψήφιο πρόεδρο της χώρας. Τώρα όμως κινδυνεύει το κόμμα τους να χάσει τις εκλογές, δεδομένου ότι, σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, ο Σάντερς είχε πιο πολλές πιθανότητες από την Κλίντον να νικήσει τον Τραμπ, δηλαδή τον ακροδεξιό υποψήφιο του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος.
Τα στελέχη αυτά του Δημοκρατικού Κόμματος φέρθηκαν σαν να θεωρούσαν πιο σημαντική την αποφυγή μιας αριστερής μετατόπισης του κόμματός τους από την προοπτική το κόμμα τους να κερδίσει τις εκλογές, και πιο επικίνδυνη την επικράτηση της αριστερής πτέρυγας του κόμματός τους από το ενδεχόμενο να εκλεγεί πρόεδρος των ΗΠΑ ένας ακροδεξιός.
Τη δεκαετία του 1980, τα σοσιαλδημοκρατικά κόμματα πρέσβευαν συχνά αυτά περίπου που τώρα υποστηρίζουν οι αριστερές τους πτέρυγες. Τότε, εν μέσω της θριαμβευτικής πορείας του νεοφιλελευθερισμού, τα στελέχη τους έμαθαν να σέβονται την πραγματικότητα. Μπέρδεψαν όμως τη συγκυρία με τις γενικές αρχές. Νόμισαν ότι πολιτικές που πρέπει να εφαρμοστούν σε μια δεδομένη συγκυρία είναι οι σωστές.
Ποίησαν την ανάγκη φιλοτιμία σε τέτοιο βαθμό που, όταν τώρα η συγκυρία αλλάζει και απαιτεί την επιστροφή σε σοσιαλδημοκρατικές θέσεις, γιατί η κρίση έχει φέρει στην επικαιρότητα το δίλημμα δημοκρατικό κοινωνικό κράτος ή Άκρα Δεξιά, αυτοί φοβούνται περισσότερο την πραγματικότητα από τις νέες τους πεποιθήσεις.
Στο Σοσιαλιστικό Κόμμα της Ισπανίας εμφανίζονται ανάλογες στάσεις, που δεν επιτρέπουν τη συνεργασία με το Podemos. Το Σοσιαλιστικό Κόμμα της Γαλλίας κατόρθωσε να ξεσηκώσει την εργατική τάξη εναντίον του. Δεν θα έπρεπε να διδαχτούν κάτι από το παράδειγμα της Ελλάδας και της Αυστρίας; Σοσιαλδημοκρατικά κόμματα που εμμένουν σε θέσεις που ήταν ρεαλιστικές όταν θριάμβευε ο νεοφιλελευθερισμός, επειδή ξέχασαν ότι αυτές ήταν αρχικά μια συγκυριακή υποχώρηση και τις βλέπουν πια ως την πεμπτουσία της σοσιαλδημοκρατικής θέσης, καταποντίζονται. Και στη θέση τους έρχεται είτε μια πιο αριστερή Αριστερά είτε η Άκρα Δεξιά. Και το δεύτερο είναι προφανώς χειρότερο στα ίδια τους τα μάτια.
Σοσιαλδημοκράτες, γιατί δεν είσαστε πιο ρεαλιστές; Γιατί δεν επιλέγετε, μεταξύ των δύο κακών στα μάτια σας επιλογών, την αριστερή κακή επιλογή από τη δεξιά κακή επιλογή, αφού η πρώτη έχει λαϊκό έρεισμα; Είναι σαν να αρνείστε να αποδεχτείτε την πραγματικότητα στο όνομα της αποδοχής της πραγματικότητας. Όταν η συγκυρία αλλάζει και δεν είναι ανάγκη να βάλετε τόσο πολύ νερό στο ιδεολογικό κρασί σας, επιμένετε ότι πρέπει πάντα να βάζουμε τόσο ακριβώς νερό στο κρασί μας, όχι λιγότερο.
* Ο Γιώργος Φαράκλας διδάσκει Πολιτική Φιλοσοφία στο Πάντειο
