Live τώρα    
24°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Αίθριος καιρός
24 °C
21.7°C26.3°C
2 BF 38%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
23 °C
20.6°C24.9°C
3 BF 38%
ΠΑΤΡΑ
Αίθριος καιρός
19 °C
19.4°C24.3°C
2 BF 55%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
21 °C
20.4°C21.6°C
2 BF 64%
ΛΑΡΙΣΑ
Ελαφρές νεφώσεις
22 °C
21.9°C23.5°C
0 BF 37%
Η δύσκολη πορεία και η κακοπιστία ορισμένων κέντρων ισχύος
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Η δύσκολη πορεία και η κακοπιστία ορισμένων κέντρων ισχύος

Αναμφίβολα, το Brexit ήταν ένα ισχυρό ράπισμα στην πολιτική λιτότητας και αυστηρής δημοσιονομικής προσαρμογής της κυβέρνησης Μέρκελ-Σόιμπλε. Αναμφίβολα, το Brexit αποτελεί μια σοβαρή ένδειξη ότι στην Ε.Ε. υπάρχει σοβαρή δυσαρέσκεια στους λαούς (και όχι μόνον στους νότιους δήθεν «τεμπέληδες») από τον τρόπο οργάνωσης και τη γραφειοκρατική-τεχνοκρατική λειτουργία της. Αναμφίβολα, το Brexit ήταν ένα «ηχηρό καμπανάκι» για το έλλειμμα Δημοκρατίας και την απουσία σοβαρών κριτηρίων κοινωνικού κράτους μέσα στους κόλπους της Ε.Ε., όπως πολύ σωστά τόνισε ο Έλληνας πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας.

Οι ευρωπαϊκοί λαοί προβληματίζονται και οι ευρωσκεπτικιστικές τάσεις δυναμώνουν. Παράλληλα, οι ακροδεξιές τάσεις ενισχύονται και τα φαινόμενα της ξενοφοβίας και του ρατσισμού κάνουν πιο έντονη την παρουσία τους. Τα κέντρα πολιτικής ισχύος όμως της Γερμανίας, και γενικότερα της Ε.Ε., κατάλαβαν σωστά το μήνυμα σχετικά με το Brexit, το ανάλυσαν σωστά και το «εισέπραξαν» ως σοβαρή προειδοποίηση για την ανάγκη αλλαγής της πολιτικής τους; Τα ερωτήματα περιμένουν την απάντησή τους.

Πριν από κάποιο διάστημα και ενώ η αξιολόγηση του ελληνικού προγράμματος είχε περατωθεί επιτυχώς, κάποιοι κύκλοι καθώς και αξιωματούχοι της Ε.Ε. τόλμησαν να θέσουν το ζήτημα ότι δήθεν το πλεόνασμα στην ελληνική οικονομία και μετά το 2018 πρέπει να παραμείνει στο 3,5% ή ακόμη παραπάνω. Μίλησαν δηλαδή για δήθεν απαιτήσεις πέραν των συμφωνηθέντων. Το λιγότερο που έχει να τους χρεώσει κανείς είναι κακοπιστία. Δηλαδή τι επιδιώκουν; Με διαφόρους τρόπους να υπενθυμίζουν το πνεύμα του «Ουαί τοις ηττημένοις» (αν υποθέσουμε ότι οι συμφωνίες του Ιουλίου και Αυγούστου του 2015 ήταν αποτέλεσμα ήττας της ελληνικής πλευράς).

Αλλά μήπως θα πιστώσει κανείς «καλοπιστία» στο ΔΝΤ και στον υπουργό των Οικονομικών της Γερμανίας όταν (κι ενώ έχει γονατίσει ο ελληνικός λαός από την ασφυκτική πίεσή τους για πιστή εφαρμογή του τρίτου προγράμματος) συζητούν και «διαφωνούν» για την καλύτερη επώδυνη συνταγή όσον αφορά την αναδιάρθρωση του χρέους; Η μία πλευρά λέει ναι στην απομείωση του χρέους γιατί δεν είναι βιώσιμο, αλλά με σκληρότερη πολιτική δημοσιονομικής προσαρμογής, ενώ η άλλη δεν συζητάει εύκολα για απομείωση, αλλά δεν επιμένει και σε σκληρότερα μέτρα. «Οικονομικές συμπληγάδες», λοιπόν, μέσα από τις οποίες καλείται να περάσει ο ελληνικός λαός και το όντως δυσλειτουργικό ελληνικό κράτος, μέσα από τις οποίες καλείται να περάσει η εξαιρετικά δύσκολη πορεία της ελληνικής κυβέρνησης.

Βέβαια, η κακοπιστία αυτών των πολιτικών και «θεσμικών» κέντρων ισχύος δεν είναι πρωτογενής. Δυστυχώς, επί του προκειμένου το πολιτικό και το “θεσμικό” είναι δευτερεύοντα, ενώ η κυρίαρχη δύναμη βρίσκεται όπισθεν αυτών και είναι το χρηματιστικό κεφάλαιο που πιέζει αφόρητα (και πιέζει κράτη, «θεσμούς» και λαούς), διότι με τη νεοφιλελεύθερη αυτή πολιτική υπολογίζει ότι αυξάνει τα κέρδη του (βραχυπρόθεσμα τουλάχιστον). Η πολιτική του ισχυρότερου και όχι η πολιτική της ουσιαστικής αλληλεγγύης ανάμεσα σε κράτη της ΕΕ είναι αυτή που περνάει. Η δεύτερη απλώς είναι το ζητούμενο.

Σωστά, λοιπόν, ο πρωθυπουργός της Ελλάδας αντέδρασε σε σχέση με το Brexit τονίζοντας ότι η ΕΕ αντιμετωπίζει τη Βρετανία πιο ευνοϊκά απ’ ό,τι την Ελλάδα τον περασμένο χρόνο (όταν υπήρχε η υποψία του Grexit) και δεν την πιέζει, όπως πίεζε και πιέζει την Ελλάδα για «εφαρμογή και πάλι εφαρμογή του προγράμματος». Βέβαια, θα μου πείτε, συγκρίνονται η οικονομία και το κράτος της Βρετανίας με την οικονομία και το κράτος της Ελλάδας; Σαφώς και υπάρχουν σημαντικές διαφορές, αλλά είναι κι αυτές οι συμβολικές χειρονομίες για την ανάδειξη και την αναζήτηση αυτής της (χιλιοπληγωμένης) “αρχής της ισοτιμίας, βρε ηλίθιε!» («ηλίθιε και υποκριτή μαζί»!)

* Ο Φ. Νικολόπουλος είναι δρ Κοινωνιολογίας - δικηγόρος, πρ. επικ. καθηγητής Κοινωνιολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL