Εκβάλαμε στεναγμόν ανακουφίσεως, τώρα που έκλεισε η αξιολόγηση και μπορούμε να δούμε τα πράγματα με μεγαλύτερη αισιοδοξία και λιγότερη πίεση. Δηλαδή το ποτήρι είναι μισογεμάτο. Εντάξει μέχρι εκεί.
Στην πραγματικότητα ακόμα και και το γεγονός ότι αυτή η φάση έκλεισε με τα περισσότερα - όχι όλα - τα ζητήματα να μην οδηγούν σε σημαντικές υποχωρήσεις, αλλά και η καθησυχαστική προσέγγιση του ελληνικού θέματος από τους δανειστές δεν οφείλονται μόνον στη σθεναρή διαπραγματευτική στάση της κυβέρνησης αλλά και στο γεγονός ότι η σημερινή συγκυρία δεν επέτρεπε στο γερμανικό μπλοκ μεγαλύτερη επιθετικότητα. Εξάλλου, η «επίθεση αγάπης» της ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας προς τον Τσίπρα περισσότερο έχει να κάνει με το μέγεθος και την ταχύτητα της απαξίωσης της πολιτικής ταύτισης της με τη δεξιά όλο το προηγούμενο διάστημα. Βλέπουν δηλαδή στην ελληνική κυβέρνηση μια κάποια διέξοδο προς τα αριστερά, την οποία διακριτικά θέλουν να προσεγγίσουν
Σίγουρα αποτελεί επιτυχία της διαπραγματευτικής τακτικής της κυβέρνησης, η συντήρηση με θετικό τρόπο του ζητήματος του χρέους και ο χώρος που δημιουργείται ώστε να μπορεί να κινηθεί και να εκμεταλλευθεί τις αντιθέσεις ΔΝΤ και Γερμανίας. Εξ ου και ο «κόφτης χρέους»
Συνιστά επίσης μεγάλη επιτυχία της κυβέρνησης και ακόμα μεγαλύτερη αποτυχία του συστήματος «αντιπολίτευση- διαπλοκή» η διάψευση των προσδοκιών για πτώση της κυβέρνησης ή για άνευ όρων συνθηκολόγηση. Η ΝΔ και το σύστημα που στηρίζει τον Μητσοτάκη εδώ και στο εξωτερικό είχε υπερεπενδύσει στο αδιέξοδο και τώρα όντως βρίσκεται σε στρατηγικό κενό. Η αρχική σύντομη παρένθεση δεν έγινε αγκύλη όπως ήλπιζε το σύστημα που απομυζούσε τη χώρα επί δεκαετίες και τώρα το αστικό στρατόπεδο μετά τη νέα ματαίωση που υπέστη είναι πλήρως αποσταθεροποιημένο.
Τα χαρτιά ξαναμοιράζονται και η κυβέρνηση έχει μπροστά της ωφέλιμο χρόνο. Πρέπει όμως να τον εκμεταλλευθεί, όχι γενικώς και αορίστως για την ανάπτυξη, αλλά όπως είπε και ο πρωθυπουργός για να εισαγάγει το στοιχείο της κοινωνικής δικαιοσύνης στην ανάπτυξη
Θέλει επίσης προσοχή στη φρασεολογία. Δυστυχώς κάποιες λέξεις, όπως παλιότερα ο εκσυγχρονισμός έχουν κατοχυρωθεί με το περιεχόμενο των αντιπάλων. Κάνοντας λόγο για μεταρρυθμίσεις γενικώς και αορίστως, τη στιγμή που γνωρίζουμε ότι τα περισσότερα απ αυτά που οι θεσμοί χαιρετίζουν ως μεταρρυθμίσεις είναι στην πραγματικότητα αντιμεταρρυθμίσεις και απορυθμίσεις τις οποίες η παρούσα κυβέρνηση κατόρθωσε να λειάνει ή να περιορίσει στο πλαίσιο όμως του Μνημονίου και του συσχετισμού των δυνάμεων, δεν περιγράφουμε το δικό μας πολιτικό περιεχόμενο. Μεταρρυθμίσεις με θετικό πρόσημο υπάρχουν και γίνονται, αλλά όχι προς το παρόν στη σφαίρα της Οικονομίας, αλλά στη Διοίκηση, στην Παιδεία, στη Διαφάνεια σε χώρους δηλαδή που ο έλεγχος των δανειστών είναι λιγότερο ασφυκτικός
Σε κάθε περίπτωση και όπως σημείωσε και ο Τσακαλώτος, τα θετικά οικονομικά αποτελέσματα της πρώτης φάσης δεν θα γίνουν για αρκετά μεγάλο διάστημα ορατά στον απλό πολίτη. Οι βασικές αναλύσεις του ΣΥΡΙΖΑ και όλων των προοδευτικών έστω οικονομολόγων παραμένουν σε ισχύ και επιμένουν ότι σε περιβάλλον νεοφιλελεύθερης κυριαρχίας η ανάπτυξη μπορεί να πραγματοποιηθεί με σταθερά μεγάλη ανεργία και με περαιτέρω συμπίεση των λαϊκών στρωμάτων. Συνεπώς, για να γίνουν ορατά τα αποτελέσματα της θετικής κατάληξης της αξιολόγησης στους πολλούς, χρειάζεται ενεργητική πολιτική προς αυτήν την κατεύθυνση και όχι μόνον χρόνος.
Ακόμα περισσότερο που ο πολιτικός χρόνος δεν περισσεύει. Εάν ο ΣΥΡΙΖΑ αποτύχει να εκπροσωπήσει τα συμφέροντα των λαϊκών στρωμάτων,αποκοπεί από τις κοινωνικές του αναφορές και συμμαχίες δεν θα καταγραφεί ως μια ηπιότερη εκδοχή ενός μονοδρόμου, δεν θα καταγραφεί ως το μη χείρον, αλλά θα απωλέσει τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του, αυτά που τον ανέδειξαν, αυτά που συντηρούν το ηθικό του πλεονέκτημα, αυτά που στρατευθούν το πολιτικό του προσωπικό. Εάν συμβεί αυτό, ο ΣΥΡΙΖΑ είτε επιτύχει είτε αποτύχει βραχυπρόθεσμα, μεσοπρόθεσμα θα έχει χάσει. Και η αποφυγή της μεσοπρόθεσμης υποχώρησης έχει κρίσιμη σημασία και για τη διαμόρφωση και αξιοποίηση των ευρωπαϊκών συσχετισμών και για να μπορέσει η κυβέρνηση να αφήσει αποτύπωμα στα ελληνικά πράγματα.
