ΤΟΥ ΗΛΙΑ Β. ΜΑΚΡΗ*
Τα γεγονότα της Γαλλίας έρχονται να προστεθούν στις εξεγέρσεις του ευρωπαϊκού Νότου. Μετά το κίνημα των πλατειών που ξεκίνησε στην Ισπανία το 2011, όλα δείχνουν ότι άρχισε μια νέα σειρά εξεγέρσεων, από τη Γαλλία αυτή τη φορά. Το θετικό είναι ότι έχουν εξαφανιστεί οι νεοφασίστες της Λεπέν, παρά τις σχετικά πρόσφατες επιθέσεις των τζιχαντιστών στο Παρίσι και το κλίμα τρόμου που επιχειρήθηκε να επιβληθεί. Ένα επίσης θετικό χαρακτηριστικό σχετίζεται με τη δυναμική του κινήματος, η οποία έρχεται σε καθαρή αντίθεση με τους πολιτικούς συσχετισμούς στο γαλλικό κοινοβούλιο. Κάτι που δεν συνέβη ούτε στην Ισπανία ούτε στην Ελλάδα των διαδηλώσεων και των πλατειών.
Και ένα άλλο περίεργο (;): Προβληματίζει πολιτικά η στάση της γαλλικής κυβέρνησης, η οποία από τη μία δείχνει να κατανοεί το αδιέξοδο της λιτότητας στην Ελλάδα, από την άλλη, όμως, δεν διστάζει να δείχνει αγριότητα και αυταρχισμό στην επιβολή μέτρων λιτότητας στο εσωτερικό της. Αξίζει να εντοπίσουμε, όμως, ότι τα μέτρα που προσπαθεί να επιβάλει δεν έχουν να κάνουν με απλές περικοπές, αλλά αφορούν κυρίως τις εργασιακές σχέσεις. Επιχειρείται η ριζική ανατροπή των όποιων κατακτήσεων των εργαζομένων στη Γαλλία! Αν περάσουν αυτά τα αντεργατικά μέτρα εκεί, τότε θα επηρεάσουν και εμάς, και μάλιστα σε μια κατεύθυνση καθαρά αντιαναπτυξιακή.
Η κυβέρνηση έχει δεσμευτεί για την επαναφορά των Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας (ΣΣΕ), που όμως υποχρεωτικά θα εναρμονίζονται με αυτές της Ε.Ε. Αν, λοιπόν, νομοθετηθεί στην Ε.Ε. η ολική ανατροπή των εργασιακών δικαιωμάτων, θα επηρεαστεί αρνητικά το περιεχόμενο των ΣΣΕ. Κι αν προστεθεί σ' αυτό η ιδιαίτερα υψηλή ανεργία, και μάλιστα των νέων επιστημόνων, τότε η όποια απόπειρα για αποκατάσταση μισθών θα φαντάζει πολυτέλεια. Η υπερπροσφορά της εργασίας, όταν η ζήτησή της είναι σε περιορισμένα επίπεδα, μειώνει την τιμή της. Βασικός νόμος της οικονομίας! Πιο απλά: "Όταν δεν έχεις ψωμί δεν ζητάς τυρί πολυτελείας"! Το πρόβλημα όμως για τη χώρα μας είναι ότι, εκτός από τις αναμενόμενες χρηματοδοτήσεις και την απορροφητικότητα των ΕΣΠΑ, για την αναπτυξιακή διαδικασία δεν αρκεί μόνο η χρηματοδότηση της δραστηριότητας. Θα πρέπει ταυτόχρονα να ενισχυθεί η αγοραστική δύναμη των εργαζομένων.
Είναι προφανές ότι όταν ο άνεργος γίνει εργαζόμενος, αλλά αμείβεται ελάχιστα παραπάνω από το επίδομα ανεργίας, η αγοραστική του δυνατότητα δεν παρουσιάζει αξιόλογη μεταβολή. Το γεγονός δε ότι οι νεοφιλελεύθερες συνταγές (απελευθέρωση απολύσεων κ.λπ.) καθιστούν επισφαλή την εργασία του τον κάνουν κακό καταναλωτή, στοιχείο ολέθριο για μια αγορά που επιδιώκει να βγει από την κατάσταση στασιμότητας.
Υπό κάποιες οικονομικές προϋποθέσεις θα μπορούσαμε να πούμε ότι επιχειρείται η διαδικασία της «μεγέθυνσης». Δηλαδή αυτό που ο κόσμος αποκαλεί "ευημερία των αριθμών". Στην περίπτωση της οικονομικής μεγέθυνσης οι μικροί και μεσαίοι της αγοράς εξαφανίζονται, ενώ μένουν κάποιες από τις ισχυρές αλυσίδες, οι οποίες, συνήθως μετά από εξαγορές ή συγχωνεύσεις και με πρόσχημα την ελαχιστοποίηση του κόστους και τη συνακόλουθη ανταγωνιστικότητα των τιμών των προϊόντων τους, διεκδικούν επιπλέον ελαστικοποίηση των εργασιακών σχέσεων. Με απλά λόγια, δεν θέλουν εργαζόμενους, αλλά σκλάβους.
Η κυβέρνηση χρειάζεται να διορθώσει σταδιακά όλες τις αδικίες μέσα από μια διαδικασία ανάπτυξης και όχι μεγέθυνσης. Είναι θετικό το ότι γίνεται λόγος για ενίσχυση των μικρομεσαίων και αποκατάσταση αδικιών, η αλήθεια όμως είναι ότι η κυβέρνησή μας, με το κλείσιμο της αξιολόγησης, απλώς παίρνει θέση στην αφετηρία, ενώ ο δρόμος είναι τρομερά δύσκολος, με πολλές παγίδες, τέλεια καμουφλαρισμένες!
Ό,τι όμως και να πετύχει ο ΣΥΡΙΖΑ στην Ελλάδα ή η συμμαχία των Podemos στην Ισπανία, η Ε.Ε των λαών και των κινημάτων αποτελεί πλέον ιστορική αναγκαιότητα, επειδή, ως γνωστόν, ο τοκογλύφος, όσα καλά λόγια και να ξέρει να λέει και όσο κι αν καμιά φορά σε χτυπάει φιλικά στον ώμο, φίλος δεν πιάνεται ποτέ!
* Ο Ηλίας Β. Μακρής είναι Msc στη Βιώσιμη Ανάπτυξη, μέλος της Ν.Ε. ΣΥΡΙΖΑ Ζακύνθου
