Της Ευαγγελίας Μανιτσούδη*
Λίγοι μήνες πέρασαν από τότε που όλοι μιλούσαμε για την πρωτοφανή αλληλεγγύη που έχει αναπτυχθεί στο νησί μας, τη Χίο, από κατοίκους, συλλογικότητες, φορείς, αλληλέγγυους όσον αφορά την υποδοχή και προστασία των προσφύγων - μεταναστών. Αυτός είναι και ο λόγος που, αν και σηκώνουμε δυσανάλογο βάρος, δεν υπάρχουν προβλήματα στην τοπική κοινωνία.
Ο ΣΥΡΙΖΑ και η κυβέρνηση υπέγραψε μια συμφωνία ενιαίας αντιμετώπισης της προσφυγικής κρίσης απέναντι σε μια Ευρώπη των κλειστών συνόρων και της ξενοφοβίας. Μπορεί οι προσφυγικές ροές να έχουν ελαττωθεί, εξαιτίας της συμφωνίας αυτής, αλλά δεν έχουν σταματήσει. Έτσι δυσχεραίνεται η κατάσταση, ιδιαίτερα στα νησιά. Αναπόφευκτα λοιπόν έχουμε αλλαγές στη συμπεριφορά τόσο των προσφύγων όσο και των κατοίκων.
Στη Χίο ειδικότερα η αλλαγή των συνθηκών φύλαξης, ο μεγάλος αριθμός των προσφύγων - μεταναστών, που επιβαρύνεται ακόμα περισσότερο με τις διαφορετικές ηλικίες - κουλτούρες που συμβιώνουν στο κέντρο προσωρινής φύλαξης στη ΒΙΑΛ, οδηγεί τους πρόσφυγες σε γκετοποίηση που μαζί με την παρατεταμένη καθυστέρηση της υπηρεσίας ασύλου έχει αποτέλεσμα τη δημιουργία εντάσεων και διεκδικήσεων.
Καθοριστικά γεγονότα ήταν η μαζική έξοδος από τη ΒΙΑΛ και η κατάληψη του λιμανιού με αποτέλεσμα η ακτοπλοϊκή σύνδεση του νησιού να γίνεται από το λιμάνι των Μεστών, 35 χλμ. από την πόλη της Χίου. Αυτή η κατάληψη χρησιμοποιήθηκε από μια επικίνδυνη ακροδεξιά μειοψηφία που δεν εκπροσωπεί τίποτε στην τοπική κοινωνία αλλά κατάφερε να χρησιμοποιήσει την "αγανάκτηση" μερίδας επαγγελματιών και κατοίκων και να δημιουργηθούν πρωτοφανή και επικίνδυνα περιστατικά. Οι συμπολίτες μας δείχνουν να έχουν κουραστεί και συγχρόνως να νιώθουν φόβο εξαιτίας όλων αυτών.
Περπατώντας στην πόλη μας αντικρίζουμε ανθρώπους στην κυριολεξία "στον δρόμο", στην περιοχή του ΔΗΠΕΘΕ και της Σούδας. Οι κίνδυνοι πολλοί (ασφάλεια, υγεία κ.λπ.), όλοι έχουν ευθύνη. Ο δήμος π.χ., που διαθέτει κτηριακή και υλικοτεχνική υποδομή, θα μπορούσε να δώσει λύση με κάποιο στεγασμένο οίκημα για να διασφαλίζεται η σωματική υγεία και να τηρούνται οι συνθήκες υγιεινής. Εκτός από την κτηριακή ανεπάρκεια υπάρχει και ανεπάρκεια στη σίτιση, αφού κανένας επίσημος φορέας δεν την έχει αναλάβει εκτός μόνο από τη σίτιση στη ΒΙΑΛ. Αυτή τη στιγμή η σίτιση στη Σούδα και στο ΔΗΠΕΘΕ γίνεται από τις ΜΚΟ, που αναμφισβήτητα πολλές κάνουν καλή δουλειά αλλά η σίτιση, όπως και η ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, δεν είναι αποκλειστικά δική τους ευθύνη.
Η κατάσταση είναι ιδιαίτερα σοβαρή και πρέπει πριν να έχουμε δυσάρεστα γεγονότα να αναλάβουν όλοι τις ευθύνες τους. Γιατί ξέρουμε ότι αυτοί οι άνθρωποι δεν υπολογίζουν ούτε κίνδυνο ούτε κακουχίες, είναι αποφασισμένοι. Πριν να 'ναι αργά και προκειμένου να μην παραμένουμε απαθείς θεατές σε δυσάρεστες εξελίξεις, ας σκύψουν οι υπεύθυνοι με ανθρωπιά και σωστό συντονισμό πάνω από το πρόβλημα στα νησιά και ειδικότερα στη Χίο.
* Η Ευαγγελία Μανιτσούδη είναι εκπαιδευτικός, υπεύθυνη Δικαιωμάτων και Αλληλεγγύης Ν.Ε. ΣΥΡΙΖΑ Χίου
