Live τώρα    
23°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Αίθριος καιρός
23 °C
21.1°C24.7°C
2 BF 40%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
22 °C
18.6°C23.8°C
3 BF 41%
ΠΑΤΡΑ
Αίθριος καιρός
18 °C
18.2°C23.2°C
2 BF 68%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
21 °C
20.8°C21.6°C
2 BF 62%
ΛΑΡΙΣΑ
Ελαφρές νεφώσεις
20 °C
19.9°C22.4°C
2 BF 52%
Παράξενα παιδάκια, γερασμένα
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Παράξενα παιδάκια, γερασμένα

Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΚΟΡΟΠΟΥΛΗ

H οικολογική επιβάρυνση, η διασπάθιση, η πτώχευση αποτελούσαν, πριν ακόμη προκύψει η (διπλή πλέον) κρίση, ορατές πλευρές της απειλής που έκλεινε τον ορίζοντα γύρω μας και μας περιέσφιγγε ασφυκτικά: τα λογιστικά, η στατιστική αρκούσαν για να τρομοκρατηθούμε... Εν καιρώ κρίσης, στις «πραγματικές», εις χρήμα (και μόλυνση: κι ας μην το βλέπουμε, αφού η στάθμη των νερών δεν ανέβηκε ακόμα) ζημιές προστέθηκε, προστίθεται καθημερινά, μια «φανταστική», αόρατη χασούρα - που, για να την υπολογίσουμε, θα πρέπει να εισαγάγουμε στις μετρήσεις μας κάτι ανάλογο με τους μιγαδικούς αριθμούς (αν θυμάστε τα μαθηματικά του Γυμνασίου): να εισαγάγουμε μια στοιχειώδη ποσότητα αξιοπρέπειας. Έτσι, αφού επί μακρόν θρηνήσαμε, καθ' υπαγόρευσιν, επειδή «χάσαμε την εμπιστοσύνη» των αγορών και των διεθνών οίκων αξιολόγησης, το άδειο ταμείο φάνηκε σαν βαλίτσα με διπλό πάτο - γιατί εν τω μεταξύ χορηγήσαμε στον εαυτό μας μια τόσο ισχυρή δόση γελοιοποίησης ώστε κάτι βαθύτερο απ' το ταμείο έχει πια συντριβεί.

Η επίσημη ρητορική που αναπτύχθηκε επί του θέματος ευθύς εξ αρχής οργανώθηκε γύρω από μιαν εικόνα μαλωμένου παιδιού κι η ενοχή του άτακτου μαθητή υποκατεστάθη στην ευθύνη του πολίτη. Θα μας μαλώσουν, αν δεν προσέξουμε, αν δεν συμφιλιωθούμε με το αυτονόητο, το «φυσικό», το άφευκτο: αυτό υπήρξε το κεντρικό πολιτικό επιχείρημα. Ώσπου το παιδάκι ζάρωσε μέσα μας - και θα κάνει ό,τι χρειαστεί για να μην το ξαναμαλώσουν.

Aκούγεται υπερβολικό, το ξέρω, γιατί στο κάτω-κάτω αυτά τα φαντασιακά μαθηματικά προϋποθέτουν μόνο ανώδυνα λόγια: συμβατικές φράσεις, λεκτικά στερεότυπα - κι άγνωστα ξόρκια: spreads, cds... Όμως τα κλισέ κωδικοποιούν όγκους αποπτώχευσης κι αποθάρρυνσης που γεννά η «πραγματική» ζωή, απηχούνται σε άπειρο βάθος (εκεί που η παλιά τοπολογία θ' αναζητούσε την ψυχή, τον ηθικό πυρήνα) και λειτουργούν σωρευτικά: Oλοένα συχνότερα, ο ίσκιος μιας μαριονέτας περνάει από μπροστά μας, ενώ κοιταζόμαστε στον καθρέφτη. Νιώθουμε μια μικρή δυσαρέσκεια, σαν κάποιος να τραβά κλωστές δεμένες άθελά μας επάνω μας. Kι όσο τεντώνεται η κλωστή τόσο πάει να σπάσει μέσα μας μια άλλη, στοιχειώδης χορδή: ακριβώς το αίσθημα αξιοπρέπειας - που συνιστά το αληθινό θεμέλιο της πολιτικής (και της κοινωνικότητάς μας) και που, όσο υλικές και μετρήσιμες κι αν είναι οι ματαιώσεις που υφιστάμεθα, διακυβεύεται πάντα μέσω της εμπλοκής μας σ' ένα παιγνίδι συμβόλων και αναπαραστάσεων: του σώματός μας, του εαυτού μας, της κοινωνίας ή του «έθνους».

Στις τρέχουσες αναλύσεις, βεβαίως, αυτό το άυλο παιγνίδι υποτιμάται συστηματικά προς όφελος της προσήλωσης στην «πραγματικότητα». Όμως το φαντασιακό, το συμβολικό είναι σφαίρες διεσταλμένες κι ολοένα πιο διεγερμένες - που η βαρύτητά τους διαμορφώνει την υλικότατη ζωή μας. Πραγματικότητα δεν είναι μόνον το τραχύ κομμάτι της που επιλέγεται από τις τάχα ρεαλιστικές αναλύσεις. Kαι πολιτικότητα δεν σημαίνει μόνο να ελέγχεις τους ισολογισμούς.

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL