Live τώρα    
23°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Ελαφρές νεφώσεις
23 °C
21.7°C24.7°C
3 BF 55%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Ελαφρές νεφώσεις
23 °C
19.7°C24.9°C
1 BF 41%
ΠΑΤΡΑ
Αίθριος καιρός
20 °C
19.4°C21.6°C
4 BF 61%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Σποραδικές νεφώσεις
21 °C
20.4°C20.8°C
2 BF 68%
ΛΑΡΙΣΑ
Αίθριος καιρός
24 °C
23.9°C24.0°C
3 BF 33%
Προσ-φυγιά και προσ-τυχιά
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Προσ-φυγιά και προσ-τυχιά

ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΒΡΑΤΣΑΛΗ*

Όλο και πιο συχνά τον τελευταίο καιρό διερωτώνται δήθεν διάφοροι σχολιαστές καναλιών σε τι διαφέρει μια κυβέρνηση ή ένας πρωθυπουργός της Νέας Δημοκρατίας από μια κυβέρνηση ή έναν πρωθυπουργό του ΣΥΡΙΖΑ σήμερα, αφού και οι δύο Μνημόνιο πρέπει να εφαρμόζουν. Εν ολίγοις, το παλιό "τι Πλαστήρας, τι Παπάγος", "τι μπρόκολα, τι λάχανα" πολλοί εκφραστές του παλιού πολιτικού συστήματος θέλουν να το αναπαράγουν με τη μορφή "τι ΣΥΡΙΖΑ, τι Νέα Δημοκρατία". Και γιατί όχι, για να το δούμε σε σχέση με το προσφυγικό που είναι φλέγον, "τι Φαρμακονήσι, τι Μυτιλήνη", "τι Αμυγδαλέζα, τι hotspots" και πολλά άλλα "τι". Ναι;

Τόσο απλά είναι, λοιπόν, τα πράγματα και δεν το παίρνουμε είδηση; Μήπως να ρωτήσουμε και τις χιλιάδες εθελοντές για τους πρόσφυγες, τους φτωχούς κατοίκους των νησιών του Αιγαίου, τους Λιμενικούς και πολλούς άλλους που, συχνά με κίνδυνο της ζωής τους, σώζουν γυναικόπαιδα, ηλικιωμένους, μαζεύουν πνιγμένους για να θαφτούν με αξιοπρέπεια, αν θα τους στήριζε και θα τους κινητοποιούσε μια άλλη ελληνική κυβέρνηση που δεν θα ήταν κυβέρνηση της Αριστεράς;

Βέβαια, είναι τόσο κυνικοί και με μνήμη χρυσόψαρου αρκετοί εκπρόσωποι του πολιτικού συστήματος εδώ και στην Ευρώπη, που θεωρούν ότι όλα αυτά είναι ακριβώς όσα δεν θα έπρεπε να γίνονταν για να αποτραπεί το προσφυγικό ρεύμα στη χώρα μας και να γίνουν επιτέλους και τα ευρωπαϊκά... καρναβάλια χωρίς παρενοχλήσεις από "σεξουαλικά πεινασμένους" πρόσφυγες. Είναι οι ίδιοι που θεωρούν εντελώς λογικό οι Αφγανοί να μη χαρακτηρίζονται πρόσφυγες κι ας έχουν πόλεμο δεκάδες χρόνια. Είναι οι εκφραστές του ίδιου πολιτικού συστήματος που καταλήστεψε χώρες, διέλυσε κράτη, βύθισε στην απόγνωση λαούς, αλλά δεν θέλουν όμως να δέχεται η Ευρώπη τα απόνερα των τρικυμιών που προκαλούν και οι δικές τους επεμβάσεις. Είναι οι εκφραστές του ίδιου πολιτικού συστήματος που χρόνια τώρα παριστάνουν τους πολιτισμένους στους απολίτιστους, τους δημοκράτες στους πολιτικά ανώριμους, τους διανοούμενους στους αμόρφωτους. Στην ουσία, όμως, αποδεικνύονται τόσο απολίτιστοι, τόσο ρατσιστές, τόσο ανάλγητοι, που μόνο πίσω από φράχτες μπορούν να κρύψουν την ανηθικότητά τους. Ας τους το εξηγήσουμε όμως, γιατί μάλλον ούτε αυτό καταλαβαίνουν μέσα στην αποβλάκωση της αλλοτρίωσής τους.

Πράγματι. Προσ-φυγιά και προσ-τυχιά έχουν κάτι κοινό. Τη μη αποδοχή των κυρίαρχων κανόνων και άρα τη μη αποδοχή της κυρίαρχης ηθικής. Όταν φεύγεις από κάπου, γίνεσαι πρόσ-φυγας, εγκαταλείπεις ένα πλαίσιο κανόνων που σου έχει γίνει πια αβίωτο και πηγαίνεις προς (την) τύχη σε ένα άλλο. Και όταν είσαι πρόσ-τυχη/ος, δηλαδή δεν ακολουθείς την κυρίαρχη ηθική, είναι επειδή εγκατέλειψες τους κυρίαρχους κανόνες και προσ(έ)φυγες σε άλλους.

Ας τους το πούμε ανοιχτά. Το κοινό μεταξύ προσφυγιάς και προστυχιάς είναι πράγματι υπαρκτό, αλλά για τον δικό τους αλλοτριωμένο τρόπο σκέψης. (Και, δυστυχώς, η ψυχανάλυση, όπως λέει και ο Λακάν, είναι μια θεραπεία εναντίον της άγνοιας. Δεν έχει κανένα αποτέλεσμα πάνω στη βλακεία.) Οι κυρίαρχοι κανόνες είναι αυτοί που διέλυσαν ολόκληρα κράτη χάριν της δυτικής ανωτερότητας. Η κυρίαρχη ηθική είναι η ηθική των τραπεζών τους.

Ας τους πούμε ανοιχτά ότι ο πολιτισμός μας, που κόπτονται ότι τον θαυμάζουν, δεν είναι a la carte, μας επιτάσσει να βοηθάμε τους πρόσφυγες κι ας μην είμαστε εμείς που τους φερθήκαμε πρόστυχα. Δεν τους θέσαμε εμείς το ψευτοδίλημμα "τα πετρέλαιά σας ή τη ζωή σας" για να μας σιγοψιθυρίζουν σήμερα να τους αφήνουμε να πνίγονται στο Αιγαίο, ώστε να σταματήσουν οι ροές προς την Ευρώπη επειδή -οι ανόητοι;- διάλεξαν το αυτονόητο: τη ζωή τους.

Ο δικός τους πολιτισμός, αλήθεια, τι τους επιτάσσει; Κλείσιμο των βαλκανικών συνόρων για τους πρόσφυγες σήμερα, όταν πριν από λίγο καιρό ζητούσαν άσυλο σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες;

Εμείς λοιπόν θα στηρίζουμε, όσο αντέχουμε, την προσφυγιά κι αυτοί ας συνεχίσουν να στηρίζουν την... προστυχιά.

* Ο Κώστας Βρατσάλης διδάσκει στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL