Του Φίλιππου Νικολόπουλου*
Θα ξεκινήσω με μια πρόσφατη δήλωση του ίδιου του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ Αλ. Τσίπρα, σύμφωνα με την οποία το κόμμα μας οφείλει να κάνει βαθιές μεταρρυθμιστικές τομές, που θα αφήσουν «ανεξίτηλο ίχνος» στην Ιστορία της χώρας μας. Πολύ σωστά. Η όλη προσπάθειά μας δεν είναι πώς θα διαχειριστούμε την ήδη υπάρχουσα κατάσταση με την παλιά νοοτροπία, αλλά πώς θα την αλλάξουμε προς μια ριζοσπαστικότερη κατεύθυνση και με άλλη πολιτική κουλτούρα.
Ένας κύκλος σοβαρών ζητημάτων, στα οποία μπορούμε και οφείλουμε να δώσουμε ριζοσπαστικό δείγμα γραφής είναι εκείνα που έχουν οικολογικό περιεχόμενο. Σπάζοντας την «πελατειακή νοοτροπία» των παλαιών κομμάτων εξουσίας, δεν ανταλλάσσουμε ψήφους με διευκολύνσεις ιδιωτών σε βάρος της προστασίας του περιβάλλοντος, σύμφωνα με τις αυστηρές προδιαγραφές του νόμου.
Έτσι, το Τμήμα Οικολογίας του ΣΥΡΙΖΑ σωστά αντέδρασε και αντιστάθηκε στο ενδεχόμενο να περάσει «τροπολογία περί αυθαιρέτων» (δηλαδή περί αναβολής της κατεδάφισης των αυθαιρέτων κτισμάτων), διότι δεν υπήρχε καμία νομική δικαιολογία για κάτι τέτοιο. Και είναι απορίας άξιον πώς υπήρξε έστω και αρχική σκέψη για το ενδεχόμενο περάσματος μιας τέτοιας τροπολογίας.
Η αυθαίρετη δόμηση στη χώρα μας είναι παλιά πληγή, που συνδέεται με την κακοδιοίκηση και τη διαφθορά, όπως και με το γνωστό σύστημα «πελατειακών σχέσεων» πολιτικών και πολιτών που είχαν οργανώσει τα παλιά και ηθικά χρεοκοπημένα κόμματα εξουσίας. Η προστασία των δασών και γενικά ο σεβασμός της πολεοδομικής νομοθεσίας σχετικά με τη δόμηση προέχει. Δεν είναι ανάγκη κάθε φορά οι νεροποντές και τα πλημμυρικά φαινόμενα που ακολουθούν να μας θυμίζουν σε τι καταστροφές οδηγεί η παραβίαση των κανόνων της πολεοδομικής νομοθεσίας.
Μετά τη σύνταξη του πρωτοκόλλου κατεδάφισης, ο πολίτης δικαιούται να ασκήσει ένδικα μέσα εναντίον του. Αν δεν τα ασκήσει ή αν τα ένδικα μέσα απορριφθούν ως αβάσιμα, το πρωτόκολλο κατεδάφισης εφαρμόζεται. Βεβαίως, η Δημόσια Διοίκηση, στο πλαίσιο της διακριτικής ευχέρειας που διαθέτει και της αρχής της επιείκειας, εφαρμόζοντας κοινωνικά κριτήρια, στα οποία φυσικά εξ ορισμού η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να είναι κατεξοχήν ευαίσθητη, μπορεί να εξαιρέσει προσωρινά κάποια αυθαίρετα κτίσματα από την άμεση κατεδάφιση (έως ότου βρεθεί λύση στο πρόβλημα, π.χ. στο ζήτημα της στέγης αν πρόκειται για πρώτη και μόνη κατοικία). Αυτό θα γίνει, αφού βέβαια συλλέξει και ελέγξει τα απαραίτητα στοιχεία που δικαιολογούν την προσωρινή αναβολή της κατεδάφισης (πρώτη κατοικία, χαμηλά εισοδήματα, ενδεχομένως ανεργία κ.λπ.). Αυτό είναι αυτονόητο και δεν χρειάζεται καμία σχετική τροπολογία.
Η απόσυρση της παραπάνω τροπολογίας ήταν νίκη των οικολογικών αντιστάσεων και είναι άξια συγχαρητηρίων όλα τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ αλλά και των συνεργαζομένων Οικολόγων Πράσινων που έγκαιρα αντέδρασαν εναντίον της.
* Ο Φίλιππος Νικολόπουλος είναι τ. επίκουρος καθηγητής Κοινωνιολογίας Παν/μίου Κρήτης, δικηγόρος
