Της Ιλεάνας Σακκά
Παρεμβαίνοντας στη συζήτηση για την εξεύρεση ισοδύναμων για την αντιμετώπιση βιωσιμότητας του ασφαλιστικού συστήματος, όχι μόνο για τη διασφάλιση των συντάξεων των ήδη συνταξιούχων αλλά και των μελλοντικών γενεών, καταθέτω κάποιες σκέψεις.
Θεωρώ σκόπιμο να επισημάνω ότι ασφάλιση δεν είναι μόνο η σύνταξη αλλά και η περίθαλψη, οι παροχές υγείας. Θα ήταν πλεονασμός να αναφερθώ στις αιτίες που έφεραν στη σημερινή κατάσταση τους οργανισμούς κοινωνικής ασφάλισης, αφού είναι χιλιοειπωμένες. Όμως θέλω να προσθέσω ακόμα δύο αιτίες που, κατά την άποψή μου, προκαλούν τεράστια οικονομική αιμορραγία στα ταμεία.
Η πρώτη αιτία είναι η ανυπαρξία δομών για την υγεία, υγιεινή και ασφάλεια στην εργασία και η δεύτερη η απουσία δομών πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας στο δημόσιο σύστημα υγείας.
Η πρώτη αιτία έχει ως συνέπεια πρόκληση πληθώρας εργατικών ατυχημάτων και επαγγελματικών ασθενειών. Το κόστος που περιλαμβάνει το σύνολο της δαπάνης που συνεπάγεται ένα εργατικό ατύχημα είναι τεράστιο. Νοσήλια, φάρμακα, φυσικοθεραπείες, αποκατάσταση, βοηθήματα, αναπηρικές συντάξεις που, ενδεχομένως, θα απαιτηθεί να δοθούν σε κάποιους-ες που καθίστανται ανίκανοι-ες για εργασία.
Για το κόστος των επαγγελματικών ασθενειών, που αρκετές φορές προκαλούν αναπηρία και κατ' επέκταση χορήγηση αναπηρικής σύνταξης δεν υπάρχει εκτίμηση, αφού δεν εφαρμόζεται ο τρόπος καταγραφής τους.
Συνεπώς, πρόκειται για ανεργία, για ανθρώπους που παύουν να είναι ικανοί-ες για εργασία. Πρόκειται για απώλεια εισφορών, για ένα ευρύ φάσμα παρενεργειών, οι οποίες πλήττουν, πρώτα, τον ίδιο τον - την εργαζόμενο-η. Δεύτερος, όμως, μεγάλος ζημιωμένος είναι τα ασφαλιστικά ταμεία.
Η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας υπολογίζει ότι το κόστος για την κοινωνία από τα εργατικά ατυχήματα, με την ευρύτερη έννοια, υπερβαίνει το 3% του εθνικού εισοδήματος παγκόσμια. Για την Ελλάδα, σχετικοί υπολογισμοί αναφέρουν ότι το κόστος αυτό ξεπερνάει το 4% του ΑΕΠ και ειδικά για τα ασφαλιστικά ταμεία ενδεχομένως το κόστος αυτό να υπερβαίνει το 1 δισ. ευρώ τον χρόνο.
Καμία κυβέρνηση μέχρι σήμερα δεν προώθησε νομοθετική ρύθμιση για τη δημιουργία φορέα ασφάλισης επαγγελματικού κινδύνου με ύψος ασφαλίστρου ανάλογα με την επικινδυνότητα εργασιών μιας επιχείρησης, τη συχνότητα των εργατικών ατυχημάτων, την εμφάνιση επαγγελματικών ασθενειών.
Το ποσοστό επί του ΑΕΠ και το ποσό είναι πολύ υψηλά για να συνεχίζουν να τα επιβαρύνονται τα ασφαλιστικά ταμεία. Μέχρι σήμερα υπάρχει ασφάλιστρο επαγγελματικού κινδύνου, κοινό για όλες τις επιχειρήσεις, που εισπράττεται από το ΙΚΑ στα γενικότερα έσοδά του, χωρίς να υπάρχει στον προϋπολογισμό του ειδικός κωδικός λογαριασμού, όπου θα αναγράφονται τα προϋπολογιζόμενα ποσά και τα εισπραχθέντα.
Η κυβερνώσα Αριστερά πρέπει να τολμήσει να προχωρήσει στη δημιουργία φορέα ασφάλισης επαγγελματικού κινδύνου αν πράγματι θέλει να δώσει στις επερχόμενες γενεές την ελπίδα ότι θα έχουν ασφάλιση και μια αξιοπρεπή διαβίωση στη διάρκεια του υπόλοιπου της ζωής τους. Και λέω αξιοπρεπή διαβίωση και όχι σύνταξη, γιατί οι εισφορές των εργαζομένων τροφοδοτούν τους κλάδους υγείας και τους κλάδους συνταξιοδότησης.
Η δεύτερη αιτία, μετά την ψήφιση του νόμου για τον ΕΟΠΥΥ, την αποδιοργάνωση των πολυϊατρείων του ΙΚΑ, την πλημμελή στελέχωση των όσων κέντρων υγείας αγροτικού τύπου λειτουργούν και την πριμοδότηση αλυσίδας διαγνωστικών κέντρων ανά την Ελλάδα, αποτέλεσε ακόμα ένα στοιχείο οικονομικής αφαίμαξης του ασφαλιστικού συστήματος. Η διαφορά τιμολογιακής πολιτικής μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού φορέα και η προκλητή ζήτηση παραϊατρικών εξετάσεων και εξειδικευμένων εξετάσεων υψηλής τεχνολογίας εκτινάσσουν στα ύψη τη σχετική δαπάνη.
Αν σ' αυτά προστεθεί και η εγκατάσταση από συγκεκριμένα μεγάλα διαγνωστικά κέντρα μηχανήματος PET C για την ανίχνευση καρκινικών κυττάρων (μηχάνημα που δεν διαθέτει κανένα αντικαρκινικό νοσοκομείο, ως όφειλε), αναλογίζεται κανείς, καμία για ποια οικονομικά μεγέθη μιλάμε. Η σχετική μελέτη - πρόταση που ήδη υπάρχει στο υπουργείο Υγείας για τη δημιουργία Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας (ΠΦΥ), επικαιροποιεί μία από τις πρώτες επεξεργασίες του Τμήματος Υγείας του ΣΥΝ για τη δημιουργία δομών για την ΠΦΥ.
Η άμεση λειτουργία, έστω και πιλοτικά, κάποιων κέντρων υγείας αστικού τύπου σε μεγάλα αστικά κέντρα, όπου συγκεντρώνεται ο μεγαλύτερος αριθμός ασφαλισμένων, και η στελέχωση των κέντρων υγείας αγροτικού τύπου και η διοχέτευση για εξετάσεις των ασφαλισμένων σ' αυτά θα διακινεί το χρήμα από το Δημόσιο προς το Δημόσιο.
Έχω στη σκέψη μου το νοσοκομείο όπου εργαζόμουν στο κέντρο της Αθήνας, την Πολυκλινική. Σήμερα υπολειτουργεί. Η μετατροπή του σε κέντρο υγείας, εξοπλισμένο με ιατροτεχνολογικό εξοπλισμό που θα προβαίνει σε εκτέλεση εξετάσεων μαστογραφίας, αξονικής και μαγνητικής τομογραφίας, μέτρησης οστικής πυκνότητας, μικροβιολογικού, αιματολογικού και ακτινοδιαγνωστικού εργαστηρίου σε πρωινή και απογευματινή βάρδια θα απέφερε σημαντικά έσοδα στον δημόσιο τομέα υγείας και θα ανακούφιζε το ασφαλιστικό σύστημα.
Η εμπειρία μου από την πλήρη λειτουργία του νοσοκομείου και τη λειτουργία των εργαστηρίων του και για εξωτερικούς ασθενείς, ούσα και εκπρόσωπος των εργαζομένων στη διοίκησή του για τρεις συνεχείς θητείες, είναι θετική. Τα εργαστήρια άφηναν σημαντικό οικονομικό όφελος. Η συνέργεια των συναρμόδιων υπουργείων Εργασίας και Υγείας είναι αναγκαία για την αντιμετώπιση και αυτού του σοβαρού ζητήματος για την ανακούφιση του ασφαλιστικού συστήματος.
Ο πλούτος που έχει παραχθεί στα ασφαλιστικά ταμεία είναι κόποι ζωής χιλιάδων εργαζομένων, είναι απόρροια πολύχρονων εργατικών αγώνων σε δύσκολους καιρούς, που σημαδεύτηκαν από το αίμα δεκάδων αγωνιστών-τριών και η Αριστερά έχει υποχρέωση να τον προασπίσει.
