Του Δημήτρη Ελέα*
Η Γερμανία είναι μια χώρα στην οποία δεν έγινε ποτέ επανάσταση, και αυτό από μόνο του κάτι σημασιοδοτεί. Η Γερμανία ταυτόχρονα έχει υπάρξει μία από τις σπουδαιότερες κοιτίδες πολιτισμού και προόδου σε όλον τον κόσμο. Η Γερμανία της κουλτούρας είναι μια χώρα που αγαπάμε και τιμούμε. Tαυτόχρονα, το ευρωπαϊκό όραμα είναι σημαντικό και η ευρωπαϊκή ιδέα σημαντική, όταν περιλαμβάνει και τη Γερμανία ως αναπόσπαστο κομμάτι της.
Όσες φορές στο παρελθόν η μοίρα της Γερμανίας ήταν ιμπεριαλιστική καταστράφηκε και -το χειρότερο- συμπαρέσυρε μαζί της και τον κόσμο ολόκληρο. Σήμερα, οι ιστορικοί της καημοί δεν την αφήνουν να σεβαστεί την Ευρωπαϊκή Ένωση, την οποία υποθάλπει, και, αν συνεχίσει έτσι, θα τη διαλύσει μια μέρα. Η πολιτική της είναι άλλοτε καθαρή, άλλοτε υπαινικτική. Η Άνγκελα Μέρκελ (CDU) ακολουθεί παραδόξως «σοσιαλδημοκρατική συνταγή» στη χώρα της και έτσι παραμένει δημοφιλής, έχει άλλοθι όμως τον Βόλφγκανγκ Σόιμπλε της ακατανόητης λιτότητας στο εξωτερικό. Ο Σόιμπλε δεν θέλει να κατανοήσει πως, για να βγει μια οικονομία από την ύφεση, πρέπει να κρατάει ψηλά τη ζήτηση.
Η σημερινή Ευρώπη είναι αντανάκλαση μιας διόλου επαινετικής εικόνας του οικονομικού ιμπεριαλισμού της Γερμανίας. Μια τέτοια Γερμανία πρέπει να συμμορφωθεί και, αν δεν το κάνει, τότε ευθύνη έχουν οι χώρες-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης που λειτουργούν ως δορυφόροι της Γερμανίας, αλλά και οι υπόλοιπες χώρες, που έχουν επιτρέψει στη Γερμανία -με το παχύ σαν χήνα πορτοφόλι- να αλώσει τα πάντα. Η γερμανική ιδεολογία έχει πλέον μπολιαστεί με σκληρή λιτότητα και νεοφιλελεύθερες ιδέες. Οι σημερινοί Γερμανοί ηγέτες αντιγράφουν τις ξεπερασμένες θατσερικές μεδόδους και ο Χάμπερμας πρόσφατα δήλωσε πως «η Γερμανία τζόγαρε το πολιτικό της κεφάλαιο μέσα σε μια νύχτα, διότι πέρασε από τη λογική της πειθούς στη λογική της ισχύος». Ειρήσθω εν παρόδω, στην αιώνια παράδοση της επιστροφής του μηδενισμού στη Γερμανία, όπου για τον Χέγκελ «οι άνθρωποι είναι τα πιόνια της Ιστορίας», εξαιρέσεις αποτέλουν οι Γκαίτε, Καντ, Σίλερ και Χάμπερμας.
Η Γερμανία εξουσιάζει και κυριεύει στην Ευρωπαϊκή Ένωση αλλά και στην Ευρωζώνη, υποβοηθούμενη από την καφκική γραφειοκρατία των Βρυξελλών. Παραμονή στο ευρώ, Grexit, Graccident ή και ενδεχόμενη επιστροφή στη δραχμή είναι κάτι που θα έπρεπε με νηφαλιότητα να αφεθεί στους Έλληνες και μόνο. Οι Έλληνες μόνο τότε θα ήταν ικανοί να μάθουν από τα λάθη τους. Οι τράπεζες και, κυρίως, τα γερμανικά συμφέροντα που κρύβονται πίσω από μερικά από τα δεινά της Ελλάδας δεν έχουν να κερδίσουν τίποτε από μια κατεστραμμένη χώρα, γεμάτη ερείπια, ψυχικά και οικονομικά, και δεν θα έπρεπε να ωθούν τον λαό της στην εξαθλίωση.
Η ίδια η Γερμανία πρέπει επιτέλους να διδαχθεί από τη σύγχρονη Ιστορία της Ευρώπης, που είναι σαφώς και δική της. Αν δεν το κάνει αυτό, σήμερα υποφέρει ο ευρωπαϊκός Νότος, αλλά αύριο θα υποφέρει μια χώρα μεγάλη στα σύνορά της όπως είναι η Γαλλία -που με στρατιωτικούς όρους είναι υπερδύναμη-, καθώς και άλλες χώρες. Δεδομένου ότι το 1953 διαγράφηκε το μεγαλύτερο μέρος του χρέους της Γερμανίας, είναι καιρός να βοηθήσει την Ελλάδα στη διαπραγμάτευση για το χρέος στο τέλος του έτους να κάνει το ίδιο. Είναι καιρός να επιστρέψει και το κατοχικό δάνειο, εφόσον διδάσκει ηθική.
Η απελευθέρωση των σκοτεινών δυνάμεων της ευρωπαϊκής κοινωνίας μέσα στην κρίση θα λαβώσει τη Γερμανία στο τέλος, και κάτι τέτοιο φαίνεται πιθανό σήμερα, ιδίως μετά το δυσβάσταχτο τρίτο πρόγραμμα, τόσο για τους Έλληνες όσο και για τους υπόλοιπους Ευρωπαίους πολίτες. Αν μια κρίση οικονομική, όμοια με την ελληνική, κυριεύσει μια μέρα τη Γερμανία, θα είναι πλέον αργά και για την ίδια την Ευρώπη.
Δυστυχώς, ηχούν και πάλι τα τύμπανα του ιμπεριαλισμού, που στο παρελθόν οδήγησαν σε πολεμικές αναμετρήσεις με βαρύ τίμημα σε «αίμα, μόχθο, δάκρυα και ιδρώτα». Ο Ουίνστον Τσόρτσιλ, ως ένας εκ των τριών νικητών του Μεγάλου Πολέμου, βοήθησε ώστε να επιστρέψει ο πολιτισμός στη Γερμανία, νικώντας τη βαρβαρότητα «της πιο οδυνηρής μορφής» των χρόνων 1933-1945. Άραγε, οι σημερινοί Γερμανοί γνωρίζουν τα λόγια του: «Η Γερμανία πρέπει να βομβαρδίζεται κάθε πενήντα χρόνια, δεν έχει σημασία να ξέρεις τον λόγο. Τον ξέρουν αυτοί»; Ελπίζουμε πως ναι, και το όφελος να είναι πως το Βερολίνο θα διαδραματίσει εφεξής θετικό ρόλο για περισσότερη Ενωμένη Ευρώπη, με περισσότερη δημοκρατία, προς την κατεύθυνση των Ηνωμένων Πολιτειών της Ευρώπης, που σημαντικοί ηγέτες του παρελθόντος, όπως ο Ζαν Μονέ, οραματίστηκαν. Και αυτές τις ώρες, η Αριστερά στην Ελλάδα αλλά και στην Ευρώπη δεν μπορεί παρά να μένει άγρυπνη.
* Ο Δημήτρης Ελέας είναι συγγραφέας και ακτιβιστής. Το τελευταίο του βιβλίο είναι «Ιδιωτικός Κορνήλιος: Προσωπική μαρτυρία για τον Καστοριάδη» (Αθήνα, 2014).
