ΤΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΛΑΜΠΡΟΠΟΥΛΟΥ*
Η "δομή" και η λειτουργία της Πολιτείας, η "συμπεριφορά" των πολιτών και του "κοινωνικού συνόλου", ο βαθμός "ανάπτυξης" και γενικώς ο πολιτισμός σε μια χώρα κρίνεται, μεταξύ άλλων, και από τον δείκτη των τροχαίων ατυχημάτων. Δυστυχώς, παρά την έκταση και τη σοβαρότητα του προβλήματος, που δεν είναι θέμα μόνο ελληνικό, αλλά και παγκόσμιο, ο αριθμός των νεκρών και των τραυματιών στη χώρα μας παραμένει με ελαφρές αυξομειώσεις σε υψηλό επίπεδο και με τεράστιες φυσικά επιπτώσεις στην κοινωνία και την εθνική οικονομία.
Η μέχρι σήμερα αντιμετώπιση από την πλευρά των προηγούμενων κυβερνήσεων ήταν αποσπασματική και χωρίς ποτέ να δημιουργεί τις κατάλληλες προϋποθέσεις ώστε να υπάρχει μια συντονισμένη προσπάθεια μείωσης των τροχαίων ατυχημάτων. Απόδειξη γι' αυτό αποτελούν οι χρόνιες επιδερμικές προσεγγίσεις που έχουν γίνει στο παρελθόν, με σκοπό να πειστεί η κοινή γνώμη ότι το επίπεδο της οδικής ασφάλειας στη χώρα μας είναι υπό έλεγχο, ή τουλάχιστον σε ανεκτό επίπεδο.
Η πραγματικότητα δυστυχώς μάς διαψεύδει οικτρά, αφού η θέση της χώρας μας στην Ευρώπη, αλλά και σε παγκόσμιο επίπεδο, μειονεκτεί, ενώ κατά κοινή ομολογία και τα δύο στρατηγικά σχέδια για την οδική ασφάλεια που εκπονήθηκαν παλαιότερα (2001 - 2005) και (2006 - 2010) οδηγήθηκαν σε μεγάλη απόκλιση από τους επιδιωκόμενους στόχους και δεν έφεραν τα αναμενόμενα αποτελέσματα.
Άλλωστε κυρίαρχα στοιχεία, που χαρακτηρίζουν με τον πιο ανάγλυφο τρόπο την προαναφερόμενη κατάσταση, είναι η έλλειψη σαφούς και κοστολογημένης στρατηγικής για την οδική ασφάλεια, η πολυνομία και η αποσπασματικότητα στην εφαρμογή κάθε είδους μέτρων, οι πολλαπλές και συγκεχυμένες αρμοδιότητες ανάμεσα στους εμπλεκόμενους φορείς, η έλλειψη σοβαρού και αξιόπιστου προϋπολογισμού για την οδική ασφάλεια στη χώρα μας, η διάθεση πόρων χωρίς απτά και μετρήσιμα αποτελέσματα, η έλλειψη νέου συστήματος εκπαίδευσης και εξέτασης των υποψήφιων οδηγών, η έλλειψη "αξιόπιστου" συστήματος τεχνικού ελέγχου οχημάτων και δικύκλων στη χώρα μας, η έλλειψη σε όλο το φάσμα της εκπαίδευσης των μαθημάτων της κυκλοφοριακής αγωγής και της οδικής ασφάλειας, η ανεπάρκεια ικανοποιητικού και σύγχρονου συστήματος μεταφοράς και περίθαλψης των τραυματιών από τροχαία ατυχήματα, οι χρόνιες ανεπάρκειες και ελλείψεις του οδικού δικτύου της χώρας.
Στον αντίποδα της προαναφερόμενης κατάστασης, ο ΣΥΡΙΖΑ, με τις επεξεργασμένες, τεκμηριωμένες και κοστολογημένες θέσεις του, απαντά άμεσα στο τεράστιο αυτό πρόβλημα που υπάρχει στη χώρα μας, με σκοπό να αρχίσουν να δημιουργούνται προϋποθέσεις αναστροφής και καταπολέμησης των τροχαίων ατυχημάτων στην πράξη. Η στρατηγική μας δεν εστιάζει μόνο σε αριθμητικούς και ποσοτικούς δείκτες, αλλά περιλαμβάνει διαρκή και συνεχή στροφή στην κοινωνία, με έμφαση στην πρόληψη, τον έλεγχο και όχι στην καταστολή.
Για τον ΣΥΡΙΖΑ αποτελεί βαθιά πεποίθηση ότι κάθε προσπάθεια κατανόησης των βαθύτερων αιτιών του προβλήματος που ονομάζεται οδική ασφάλεια δεν ωφελεί να είναι απλώς μια προσπάθεια "ειδικών" για θεσμικές παρεμβάσεις και αλλαγές, αλλά η όλη διαδικασία οφείλει να βρίσκεται σε διαρκή συνέργεια με όλο και μεγαλύτερα τμήματα πολιτών και φορείς, ώστε να εμπνέεται από συλλογικές και κινηματικές πρωτοβουλίες βάσης. Θεωρούμε πως δεν αρκούν μόνο οι ημερίδες, οι ανακοινώσεις και οι συνεντεύξεις, αλλά παράλληλα με αυτές απαιτούνται μέτρα νομοθετικά και ριζοσπαστικά που να στοχεύουν στην ουσιαστική ανατροπή της προηγούμενης κατάστασης, όπως την έχουμε γνωρίσει μέχρι σήμερα.
Τα μέτρα που προτείνουμε υπερβαίνουν τις πολιτικές που μέχρι σήμερα έχουν εφαρμοστεί αποσπασματικά και επιδερμικά από τις προηγούμενες κυβερνήσεις, ενώ παράλληλα δημιουργούν τις προϋποθέσεις ώστε η οδική ασφάλεια στη χώρα μας να αρχίσει να αποτελεί ουσιαστική παράμετρο στη ζωή των Ελλήνων πολιτών. Το νέο εναλλακτικό μοντέλο που προτείνουμε εστιάζεται σε γενικές γραμμές, τα εξής:
1. Τον ριζικό ανασχεδιασμό και την ουσιαστική λειτουργία της διυπουργικής επιτροπής για την οδική ασφάλεια.
2. Την ενεργοποίηση της μόνιμης επιτροπής της Βουλής για την οδική ασφάλεια.
3. Τον ριζικό ανασχεδιασμό της Γενικής Διεύθυνσης Οδικής Ασφάλειας του υπουργείου Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων.
4. Τη δημιουργία περιφερειακών τμημάτων οδικής ασφάλειας σε πανελλαδικό επίπεδο.
5. Τη δημιουργία Ειδικής Γραμματείας Οδικής ασφάλειας στο υπουργείο Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων.
Ειδικά το τελευταίο μέτρο βάζει τέλος στις πολλαπλές και συγκεχυμένες αρμοδιότητες, ενώ κύριος στόχος είναι να δημιουργηθεί, μέσα από ένα μεταβατικό στάδιο, νέο νομοθετικό πλαίσιο, μέσα από ένα συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα, με σκοπό να υπάρξουν σαφής επιστημονικός προγραμματισμός, γρήγορη λήψη αποφάσεων, σωστή εφαρμογή, συνέπεια και αποτελεσματικότητα στην πράξη.
Τονίζουμε κατηγορηματικά πως στην προσπάθειά μας αυτή δεν μηδενίζουμε ό,τι θετικό έχει γίνει έως σήμερα, θεωρούμε όμως ότι η μεγάλη τομή για την επιστημονική κοινότητα, τους ειδικούς, τους φορείς, αλλά και την ελληνική κοινωνία είναι να περάσουμε από τη θεωρία στην πράξη.
O ΣΥΡΙΖΑ, μετά την ανάληψη της διακυβέρνησης της χώρας, προτάσσει το ζήτημα της αντιμετώπισης των τροχαίων ατυχημάτων, όχι μόνο ως χρέος απέναντι στους χιλιάδες νεκρούς που έχασαν τη ζωή τους και τους εκατοντάδες συμπολίτες μας που ζουν σήμερα με αναπηρίες, αλλά ως απόλυτη πολιτική και κοινωνική προτεραιότητα σε μια εποχή πλήρους απαξίωσης της ανθρώπινης ζωής.
* Ο Νικόλαος Λαμπρόπουλος είναι συντονιστής του Τμήματος Μεταφορών και Δικτύων του ΣΥΡΙΖΑ, οικονομολόγος, ειδικός σε θέματα οδικής ασφάλειας
